17. 
    
     Թուրքերուն 
    
     ըսուելիք
 
    
     [Դեկտ. 
    
     12/25, 
    
     1913, 
    
     Հինգշաբթի]
  
 
    
     1. 
    
     Եթէ 
    
     պետութեանց 
    
     հետ 
    
     բանակցութիւնները 
    
     ելք 
    
     մը 
    
     չունենան, 
    
     ի՞նչ 
    
     պիտի 
    
     ըլլայ: 
    
     Բնաւ 
    
     բարենորոգում 
    
     չի՞ 
    
     պիտի 
    
     ի 
    
     գործ 
    
     դնեն: 
    
     Պիտի 
    
     դնեն 
    
     որոշ 
    
     չափով, 
    
     բայց 
    
     ո՛չ 
    
     հայոց, 
    
     ո՛չ 
    
     պետութիւններուն 
    
     առջեւ 
    
     խնդիրը 
    
     կարգադրած 
    
     չի 
    
     պիտի 
    
     ըլլան: 
     
      Հայերը` 
     
      միշտ 
     
      անստոյգ 
     
      վաղուան 
     
      վրա 
     
      եղածին, 
    
     կարեւորութիւն 
    
     չի 
    
     պիտի 
    
     տան: 
    
     Պետութիւնները 
    
     chantage
     
      [1]
    
     ի 
    
     համար 
    
     յարմար 
    
     պարագային 
    
     պիտի 
    
     գործածեն 
    
     զայն` 
    
     ի 
    
     հարկէն 
    
     հայերն 
    
     ալ 
    
     դրդելով: 
    
     Բարենորոգումը 
    
     իր 
    
     իսկութենէն 
    
     զատ 
    
     արտաքին 
    
     մը 
    
     ունի: 
    
     Այդ 
    
     արտաքինը 
    
     հայ 
    
     ազգին 
    
     զգացումին 
    
     ալ 
    
     վստահութիւն 
    
     ներշնչելու 
    
     է: 
    
     Սխալ 
    
     է 
    
     կարծել, 
    
     որ 
    
     բարենորոգումը 
    
     եթէ 
    
     ի 
    
     գործ 
    
     դրուի` 
    
     խնդիրը 
    
     կը 
    
     լմննայ, 
    
     եթէ 
    
     վաղուան 
    
     ապահովութիւն 
    
     չունենայ: 
    
     Բարենորոգումներ 
    
     կան, 
    
     ի 
    
     գործ 
    
     կը 
    
     դրուին, 
    
     բայց 
    
     օգուտ 
    
     չեն 
    
     ունենար 
    
     նայեցէք 
    
     (բանակին 
    
     մէջը):
  
 
    
     2. 
    
     Հայերը 
    
     վաղուան 
    
     համար 
    
     ապահովութիւն 
    
     ուզելու 
    
     մէջ 
    
     իրաւացի 
    
     են: 
    
     Այդ 
    
     ապահովութիւնը 
    
     [indépendant]
     
      [2] 
    
     միայն 
    
     կ’ըլլայ: 
    
     Թուրքերը 
    
     կը 
    
     խոստովանին 
    
     այդպէս 
    
     ըլլալը: 
    
     [Indépendant]ը 
    
     զանազան 
    
     չափեր 
    
     եւ 
    
     ձեւեր 
    
     ունի: 
    
     Իրաւախոհութիւն 
    
     ցուցնենք 
    
     երկու 
    
     կողմերէ: 
    
     Մենք 
    
     մեծագոյն 
    
     չափով 
    
     պիտի 
    
     ցուցնենք: 
    
     Թո՛ղ 
    
     թուրքերն 
    
     ալ 
    
     որոշ 
    
     չափով 
    
     զիջողութիւն 
    
     ընեն: 
    
     Contrôle 
    
     չի 
    
     խօսինք։ 
    
     Ահաւասիկ 
    
     մեծագործը։ 
    
     Représentation
     
      [3] 
    
     կամ 
    
     recommandation 
    
     ընդունին 
    
     ի 
    
     հարկէն 
    
     միայն 
    
     10 
    
     տարի 
    
     պայմանաժամով:
  
 
    
     Բարենորոգմանց 
    
     հիմերուն 
    
     մասին 
    
     engagement
     
      [4] 
    
     թող 
    
     չառնին, 
    
     բայց 
    
     ծանուցանեն, 
    
     ինչպէս 
    
     սովոր 
    
     են 
    
     եւ 
    
     նոյնիսկ 
    
     ինչպէս 
    
     (2ա.
    
     ) 
    
     ըրին: 
    
     Կէս 
    
     առ 
    
     կէս 
    
     inerte
     
      [5] 
    
     տեղերու 
    
     մէջ: 
    
     2. 
    
     Հողային 
    
     հարց: 
    
     3. 
    
     Լեզու: 
    
     4. 
    
     Զինուորական 
    
     ծառայութիւն: 
    
     5. 
    
     Կրթական 
    
     տուրք:
  
 
    
     4. 
    
     Համիտիէն: