Թղթեր

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
Պատասխանի առաջնորդի սուրբ ուխտին Մարմաշինոյ Սոսթինէսի:

Զաստուածապատիւ հօրդ հարանց եւ ամենայն սրբազանիցդ դասու խաչակրօնից եւ ճգնազգեաց անձնացելոց եղբարցդ իմացեալ յառաքելոյս հրեշտակէ ծանեայ զողջոյն, զի տակաւին կենդանի էք: Յայսմ ծանեայ զաստուածային մատակարարութիւն նախախնամութեան եւ վերակացութեան յաստուածուստ պահպանական ձերդ միեղէն եւ համակրօն մաքուր եւ աստուածահաճոյ վարուց եւ հաւատոյ յուսացելոցն անսուտ խոստմանցն Աստուծոյ երանելեաց ծնողաց մերոց:

Քանզի ոչ միայն սքանչանս է այս, այլ եւ սքանչելեաց մակաւասար եւ զարմանց գերահրաշ. քանզի արտաքուստ մարտ եւ մերձակայից հանդէս եւ յայլազանց եւ յայլանդակաց արշաւանս: Որ եւ ոչ այսպիսի տիւռռենացի դուժք եւ ոչ խուժք սկիւթացի եւ յոմանց յարուցեալք եւ յուզեալք եւ յոմանց զեկուցեալք, մանաւանդ եթէ մատնեալ խաչի, եւ յոմանց նախանձեալ եւ քսութեամբք ծնեալ. եւ այլ ոչ միոյ կամ երկից կամ երից, այլ թուի ինձ, եթէ անթիւս հատանի, որք իմաստութեամբ եւ աւագ աչօք պարառաբար հայեսցին. բայց զօրութիւնն Աստուծոյ ոչ դանդաղի պարսպել, եւ յոյսն կենդանի կերտացողացն զդա եւ աղօթք կենդանի վկայիցն եւ աստուածազգեաց արանցն կրօնաւորաց եւ հանապազօր խաչակցելոց ընդ Յիսուսի միշտ առաջի Աստուծոյ լինելով, ոչ թողացուցանեն քակտել զցանկ կրօնից դորա եւ զուխտ աստուածեղէն միաբանութեան ձերոյ. քանզի թէպէտեւ գայթակղեսջիք, ոչ իսպառ կործանեսջիք. քանզի գայթագղիլն ոչ ըստ օրինաց եւ ոչ ըստ ձեզդ, այլ ըստ մեզ. քանզի գայթագղի Իսրայէլ, ուրեմն Աքաաբ, այլ ոչ Եղիա, եւ Մանասէ, այլ ոչ Եսայիաս, եւ որք միանգամ այսմ հետեւին, եւ որք նախ քան զայսոսիկ: Քանզի լռեմ այժմ զվատացն վատթարութիւն եւ զվերջութիւն յայտնի կացուցանել եւ չարեացն եւ զքաջացն զառաքինութիւնս ճառել. քանզի բոլորին բաւական էք եւ ամենայն աստուածեղէն պատգամացն տեսանօղ եւ յարդարօղ:

Բայց թուի ինձ եթէ քոյդ արիութիւն եւ զօրութիւն ոչ միայն ի քէն է եւ ըստ յօժարութեանդ քո կամ ըստ առաքինութեան կամ ըստ մրցանաց եւ հանճարոյ, այլ ըստ զօրութեանն Աստուծոյ, որ այսպիսի հանդիսական եւ խռովութեան ժամանակի պատրաստեաց զքեզ իբրու ճակատամարտիկ իմն, միամարտ եւ աննահանջ արիութեամբ դիմակայեալ, անտանելի եւ անժուժելի խազմարարաց ներքուստ եւ արտաքուստ:

Քեզ ոչ եթէ փոխարէնս ըստ մարմնոյ պարտ է հատուցանել, որ եւ ոչ ըստ մարմնոյ երբէք միտեցեր, այլ եւ ի վերայ քո աղօթս առնել ոչ դանդաղիմք եւ յաստուածուստ պահպանական քեզ հայցել օգնութիւն եւ շնորհս: Քանզի զառ ձեռին քո ոչ ընկալաք այժմ ասել` ուլ յուղւոջ աւազակաբար խուճապեալ զդոսա հատուածոյ ինչ ի բնաբանականէն, եւ այս ոչ սակաւ եղեւ մեզ տրտմութիւն. նաեւ ոչ իսկ ծանուցեալ էր մեր զմերոցդ թուղթ եւ բան:

Եւ յայսմանէ տառապանօք եւ տարակուսութեամբ կիսակենդան համարեա' զմեզ եւ գրէ եթէ ի կենցաղումս իբրու անկենցաղ եւ յոյժ տկարացեալ ի վերայ բազմազան աղէտիս. քանզի զարմանամ ընդ այսպիսի ատելութեան արմատացեալ եւ աճեցեալ, զի թէ զարտալածելն իմ պարտ վարկանի եւ զտառապանօք տարապարտ շրջեցուցանել յաղագս իրի ինչ սովորական, որպէս եղեւ իսկ, զի՞նչ այժմ ատելութիւն եւ հակառակութիւն եւ մեքենայ, եւ մոռացմունս եւ պարսաւանս կարկատել բազում ջանիւ եւ փութով, զոր Տեառն միայն է տեսանել:

Զոր գրով այժմ ոչ պարտ վարկայ երկարել քումդ ամենիմաստ տեսութեան, սակայն բանիւք եւ կենդանի ձայնիւ փոքր ի շատէ ինչ զհանգամանս եղելոյ գործառնութեան մերոյ ծանուցի, որ ի քէնդ առաքեցաւ առ մեզ: Եւ զայդոսիկ փոյթ անձին կալեալ արասցես վաղվաղակի առանց յապաղանաց:

Այլ ի ժամանակիս խռովութենէ եւ ի ճանապարհիդ աւերմանէ ոչինչ առաքեցի քեզ այժմ, բայց սակաւ մի ձիր ինչ, զորոց անուանս իմով ձեռամբ նկատեալ ընթերցցիս, եւ այնքան պահանջեսցես ի բերողէդ. եւ աղօթս մեզ առնել յայտնապէս ամենեքումբք եւ ի ծածուկ առանձին մի' դադաղեսցիս, ողջ լե'ր: