Թղթեր

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
Առ ոմն, որ խաբէութեամբ ջանայր եւ կեղծաւորէր:

Բաւարդան ոմն, արեւելեան հարաւային կալով պետութեանն Մարաց ի ժամանակին Վարբակայ, խոստանայր նմա յաղագս Գոհական լեռնայնոցն հանդերձ զօրու նորա ասպատակել եւ յափշտակել զամրոցսն, կարծիս կասկածանաց կալեալ իբրու թէ յաղագս մախանաց նախուստն եղուզակութեամբ արշաւանացն որ ի Մարս ի նմանէն եղեալ: Քանզի նա ի Ջերմականն գետի ապառաժին բնակէր եւ այսպէս պատրեալ ի յայլս ցուցակութեամբ ջանայր ձգել զնորայն սրտմտական յարձակումն, գուցէ ի ցնորս ինչ ցնդեալ անկցի ի ձեռն լեռնականացն Գոհական եւ ինքն ճողոպրեսցի յայսպիսի փորձութեանց: Արդ առեալ զզօրս Մարաց չոգաւ ի վերայ Գոհականաց եւ ազդեալ ի ծածուկ պատրաստէ զնոսա յեզր անձուկ ձորակին. եւ յայսպիսի խաղտիս ծպտեալ եւ ի ծերպս անձաւին մուծանէր եւ նշանակի արարեալ, զոր յառաջ զգուշացուցեալ էր, արկանէր զնոսա ի սատակումն եւ սոյնպէս մատնէր զնոսա. ինքն մնայր կենդանի. զոր եւ զկնի հատուցանէր նա զպարտիսն. քանզի սա, անկեալ ի ձեռն Սաբիհն կոչեցեալ խորհրդակցի արքային, զկնի անցեալ ժամանակաց եւ յաղագս այսպիսի մախանաց նենգութեան ընդվզեալ մեռուցանէր զնա, եւ առ նոյն ինքն եզերն գետոյն, Գարմիան կոչեցեալ, հանդէպ ապարանից նորին կաշկառեալ վիմօք ի տեսիլ արշաւանացն թողոյր զնա:

Ոչ թողից չասել եւ զխարդաւանական երկպառակութիւն մոլորութեանն, որ առ Փերափտեայ ի ձեռն հօրն գործիւր. ոչ եւս Բիւտականին Բրաքսիդեայ որ առ Թէոպոմպոսիւ Ղակեդովնացւոյ: Ունիմ քեզ եւ յայսմ վայրի զաստուածականին Կիւթռոնի. քանզի նա զականսն որ առ եզերբն գետոյն Կիւթռոնի ցանգ բերեալ եւ զծայրագոյնսն ի նոցունց խորէր եւ խաբեալ զԻւդորսն որ ի վերայ գանձուցն արքունի Փտլոմէոսի Փիլատէլփեայ, եւ դարձեալ խաբէր ի Թէովպացւոցն երթալ յաշխարհ ի հեռագոյն, եւ այլեւս բերել վեհագոյն քարինս ի ձեռն գնոյ ոսկւոյ եւ զայն եւս առեալ խաբէութեամբ յափշտակեալ գնաց:

Բայց զի՞նչ քեզ յայսոսիկ ըղձանս տռփանաց կամ մեզ պարապել յառասպելագրութիւնս. բաւական է մեզ զոր առ Յիսուս Տէր եւ Աստուածն մեր դիւականն հայցուածս ի խոզսն մտանել խնդրել, զի թերեւս այնու զերծեալք մնայցեն արտաքոյ ոչ աշխարհի լինել. զոր երկոքումբք ոչ դարձուցանէ զհայցուածս, բայց երկոքումբք առաքի ի սանդարամետս. իբրու ոչ խաբեալ, այլ խաբէ եւ գողացեալ գողանայ եւ ստեալ ստուգէ եւ պատճառեալ հաւատարիմ լինի, եւ ի մէնջ զայսոսիկ հայցէ. բայց մեք յիշեսցուք զմեծին Հռոփոսի, որ ասէ յիւրում սքանչելի տախտակին առ ոմն Անկղիտոս, թէ լաւ համարիմ քան զչարչարելն եւ զչարչարիլն յուսով սակս քեզ եւ իբրու որ զքեզն անյուսացեալ հեշտանալ. քանզի նա' զանյուսութիւն հեշտութիւն հատանէ սահման, այլ ոչ իբրու յԱստուծոյ: Իբրու ոչ, որք միանդամ անեղք ասին, Աստուած է, եւ ոչ որք օծեալք, Քրիստոս. քանզի այս բազմաւորական է: