Յիշատակարան. Մասն I (1763-1767)

Աստապատու սրբոյ նախավկայի վանից վէքիլ Սարգիս վարդապետն, եկն ՚ի Յունվարի ամսոյ Ի ՚ի սուրբ Աթոռս ՚ի հանդիպումն սրբազան Վեհին, այնու մտօք, զի վանիցն այնմիկ կացուսցէ սրբազանն զԱռաջնորդ ոք: Այլ զի ո'չ ունէր զմահսարական թուղթ ինչ ՚ի ժողովրդոց թեմին իւրոյ, եւ ոչ ինքն զկամս ունէր Առաջնորդութեան, եւ ոչ զայլ ոք գոյր խնդրօղ ոք, զի եւ սրբազան Վեհըն Առաջնորդ արարեալ յղեսցէ: Վասնորոյ ո'չ էհան զնա ՚ի վէքիլութենէն, այլ վերստին հաստատեաց ՚ի նոյն, յ՚որ ՚ի Մինաս կաթուղիկոսէն էր կացուցեալ մինչեւ ցայժմ: Ուստի եւ ետ նմա զվէքիլական թուղթ մի, էր յորում եւ առ Աստապատեցիսն խրատ եւ սիրով մեղադրութիւն, վասն կարի խորթաբարոյ լինելոյն իւրեանց օրստօրէ ՚ի սրբոյ Աթոռոյս, թէպէտ եւ են ՚ի կենամաշ ցաւս եւ ոչ գրելոյն առ ինքն զթուղթ ընդ Սարգիս վարդապետին. եւ ո'չ գո'նեայ` խնդրելոյն իւրեանց զԱռաջնորդ, եւ կամ վանիցն զշինութիւնն հոգալ: Այլեւ յատուկ պատուէր առ ժողովուրդս ոմանս որք ՚ի վիճակէ սրբոյն ստաթէի վանից, պանդխտեալս անդէն` զի որք անդէն իցեն, տեղւոյ Առաջնորդին հնազանդեսցին, եւ նմա տացեն զհասս իւրեանց եւ զիրաւունս, իսկ երբ ՚ի վիճակն իւրեանց վերադարձցին, յայնժամ Ստաթէի վանիցն լինիցին ժողովուրդք: Ետ սմա եւ զժողովարարութեան կոնդակ, վասն վանիցն շրջեցուցանելոյ եւ զժողովս առնիցեն: Որովք դարձոյց զնա յետս սրբազան Վեհըն, պատուիրանաւ, զի լրջմտութեամբ հոգասցէ զվանիցն շինութիւն, մինչեւ այցելու ոք կացուսցի:

Եկեալ էր ընդ սմին եւ ՚ի Շամբոյ սրբոյ Նախավկայի վանիցն Աբեղայ ոմն, առաքեցեալ յԱռաջնորդ Գրիգոր վարդապետէն առ սրբազան Վեհըն, զի առցէ զժողովարարական կոնդակ վասն վանիցն իւրեանց, ո'չ զմի, այլ զերկուս: Այլ որովհետեւ նա ՚ի սուրբ Աթոռս ոչ գայր ՚ի հանդիպումն սրբազան Վեհին ըստ օրինի Առաջնորդաց, որ եւ ՚ի ՌՄԺԲ թուին` մինչ մեք ՚ի յԻւչքիլիսայն էաք, եւ Քեալանթար Սարգիսն Ջուղայեցի էր անդ առ սրբազան Վեհին, նա զսոյն Աբեղայս յղեաց անդ առ Քեալանթարն, զի միջնորդեսցէ` եւ առցէ վասն իւրեանց զկոնդակ, զբազումս գրելով նմա զաղերսանս, որպէս թէ ասէ զհինգ հազար գերի ազատես` եթէ զայդ առնիցես. եւ այլ այսպիսի անհամեստ բարբանջմունք բազում: Այլ սրբազան Վեհըն յայնժամ զՔեալանթարին խնդիրն բացասել ո'չ կարացեալ, ետ նմա զԱռաջնորդութիւն, եւ յղեաց նմա զԱռաջնորդական թուղթ, զի յայնժամ չեւ եւս էր Առաջնորդ: Իսկ զկոնդակ վասն ժողովարարութեան ո'չ ետ նմա զի ՚ի սուրբ Աթոռս եկեալ աստի առցէ ըստ օրինի: Եւ որովհետեւ եւ ոչ այժմ եկեալ էր, վասնորոյ` եւ ո'չ այժմ ետ նմա զկոնդակ, եւ ոչ թղթոյն գրեաց զպատասխանի: Այլ ունայն դարձաւ յետս Աբեղայն ընդ Աստապատեցի Սարգիս վարդապետին: ՚ի Յունվարի ամսոյ ԻԴ ումն: