Ատամնաբոյժն արեւելեան

ՏԵՍԻԼ Ժ.

ԼԵՒՈՆ, վերջը ԵՐԱՆԵԱԿ

ԼԵՒՈՆ

Քիչ մնաց որ ձեռք պիտի անցնէի, այս դէպքը Երանեա­կին նամակին չյարմարեցաւ: ( Նամակ մը կը հանէ կը կարդայ ) « Վ աղը ժամը երեքին տան մէջ մինակ պիտի ըլլամ, եկո՛ւր զիս գրկելու»: Ո՞ւր է, չգար, որ գրկեմ, կարծեմ, հայրը, մայ­րը հոս են. ծառան ծուռ ծուռ երեսս նայեցաւ, չըլլա՞յ թէ Երանեակը զիս մատնելու համար հոս հրաւիրած ըլլա յ. կը յուսացուի, վասնզի հայ ենք. հայ ըսելը մատնութիւն ըսել է:

Այո ՛, մեր ստացուածքն է մատնութիւնը ի վաղուց անտի, հարուստներէն մինչեւ աղքատները, լուսաւորեալներէն մինչեւ խաւարեալները, ամէնքն ալ ունին ասիկա. մեր առաջին զէնքն է. Բրուսիոյ ասեղնաւոր հրացաններէն աւելի զօրաւոր է. ամէն պարագաներու մէջ անոր կը վստահինք, անով յառաջ կը քալենք. այլ ինչ օգուտ, որ վերջէն անով գետինը կը տա­պալինք, ու ծաղր ու ծանակ կ՚ըլլանք… արդեօք Երանեակը… ( Երանեակ կը մտնայ տխուր ) ա՜հ, իմ երանելի Երանեակս, ճիշտ այն միջոցին եկար ուր` քե զ ի համար կը կասկածէի: Բայց ինչո՞ւ ասանկ տրտում տխուր…

ԵՐԱՆԵԱԿ

Տրտում տխուր:

ԼԵՒՈՆ

Լռիկ մնջիկ:

ԵՐԱՆԵԱԿ

Լռիկ մնջիկ:

ԼԵՒՈՆ

Միթէ իմ ներկայութի՞ւնս վանեց այտերէդ այդ վար­դագեղ կարմրութիւնը, պատասխանէ՛, կո՛յսդ նազելի, միթէ իմ տե՞սքս կապեց լեզուդ, պատասխան տո՛ւր, ինչո՞ւ այդ ժպտափայլ շուրթերդ թալկացեր ու չեն շարժիր: Ա ՜ հ, Երան ե ակ, խօսէ՛, քո ւ այդ լռութիւնդ դառնաղէտ խորհուրդներ կ ը ստեղծէ մտքիս մէջ:

ԵՐԱՆԵԱԿ

Լեւոն, քեզի նուիրած եմ սիրտս, կեանքս ու պատիւս. այլ ինչ օգուտ որ ընտանիքիս տգիտութիւնը քէնէ յա փ շտակել կ՚ուզէ զանոնք:

ԼԵՒՈՆ

Ի՞նչ. ընտանիքդ հաւանութիւն չե՞ն տար, որ սիրես զիս:

ԵՐԱՆԵԱԿ

Այս առտու մօրս ըսի` թէ Մարգարի հետ չեմ կարգուիր. այս լսելուն պէս բարկացաւ, բորբոքեցաւ, կատղեցաւ…

ԼԵՒՈՆ

Երանեակ, բոլոր գիշերը չքնացայ, անհամբեր այս ժա­մուն կը սպասէի, այս խօսքերը լսելո՞ւ համար. երբեմն աչերս կը գոցէի քու գեղածիծաղ պատկերդ կը տեսնէի, եւ այն խօս­քը զոր առջի օրը քու սիրաբոյր շուրթերէդ սահեցաւ, գի­շերուան խոր լռութեան ատեն միշտ ականջներուս կը հնչէր. այո՛, այն ձայնը, որով արտաբերեցիր «կը սիրեմ զքեզ» խօսքը սիրտս վիրաւորեց, անբուժելի վէրք մը բանալով հոն եւ դեռ առաւօտուն անկողինէն ելնելուս պէս ( Կ՚երգէ ):

Երթամ ըսի Երանեակի՛ս,
Յայտնել իրեն գաղտնիք սրտիս,
Զուրց ել թէ իւր դէմք գեղանի
Երջանկութեանս է հայելի:

Համբոյրի՛կ մը, օ՛ն Երանեակ,
Տուր որ առնեմ քու այտերէն.
Կոյսդ նազելի, սիրուն հրեշտակ,
Թո՛ղ շուրթերս սէր ճաշակեն:

Ինձի լսէ, Երանեակ, ի՞նչ փոյթ քեզի, որ ընտանիքդ հա­ւանութիւն չտար. քանի որ դուն զիս սիրել կը հաճիս, ամէն ջանք ընտանիքիդ անօգուտ է. միթէ կրնա՞ն սրտիդ մէջ յոր­դաբուղխ սիրոյ վտակն չորցնել… օ՛ն, քաջալերուէ՛… մի՛ վհատիր:

ԵՐԱՆԵԱԿ

Բա՛ւ է, ալ բաւ է. ես քեզի համար կեանքս կը զոհեմ, պիտի բաժնուիմ ընտանիք է ս, քեզի պիտի ընկերանամ ուր որ երթաս. ինչ վիճակի մէջ ալ գտնուիս, թէ որ անօթութենէ մեռնիլ հարկ ըլլայ, պիտի մեռնիմ, Լեւոն, բուռն կիրքով կը սիրեմ զքեզ, բուռն ուժով կը մերժեմ Մարգարը, որ բռնութեամբ ինձի նշանեցին, կ՚ատեմ իւր սէրը, կ՚անիծեմ նաեւ ընտանիքս` որ թող չեն տար սիրոյս համապատասխանող անձի մը հետ միանամ… քուկդ եմ ես, Լեւոն, ք ո ւկդ: ( Լեւոնի բազկացը վրայ կ՚իյնայ ):