Ատամնաբոյժն արեւելեան

ՏԵՍԻԼ է.

ՆՈՅՆՔ եւ ՄԱՐԹԱ

ՄԱՐԹԱ, դռնէն երեւնալով

Սիրելի ամուսինս… միւս խուցին մէջ միս մինակ նստե­լէն սիրտս նեղացաւ, ելնեմ, ըսի, ամուսնոյս քովն երթամ… հագու ե ՜ր ես… իրիկուն եղաւ… ինչո՞ւ համար:

ԹԱՓԱՌՆԻԿՈՍ

Թո՛ղ, Աստուած սիրես. մեզի համար հանգստութիւն չկայ. բժիշկ չե՞ս, ամէնուն ծառան ես: Այս գիշեր, որ քիչ մը հ անգ­չել կ՚ուզէի, փափաքս ի դերեւ ելաւ. հիմա նամակ մը ստացայ, որուն մէջ կը գրեն թէ անպատճառ երթամ, մէկը ակռային ցաւէն բռնուած ըլլալուն, շաբաթ մ՚է որ գիշերներ ը չքնա­նար… թէ որ չերթամ մեղք է:

ՄԱՐԹԱ, մեկուսի

Սուտ կը խօսի: ( Բարձր ) Հապա աղուորցեր ես:

ԹԱՓԱՌՆԻԿՈՍ

Տէր ողորմեա՜. առաջ տգե՞ղ էի:

ՄԱՐԹԱ

Կ՚աղաչեմ քեզի, այս գիշեր մ՚երթար:

ԹԱՓԱՌՆԻԿՈՍ

Կու գան բռնի կ՚առնեն կը տանին:

ՄԱՐԹԱ

Ոչ, այս անգամ ալ իմ խօսքս թող ըլլայ:

ԹԱՓԱՌՆԻԿՈՍ

Տղու մը պէս կը խօսիս, տիկին. գործս մ՚արգելուր ( Երթալու վրայ ):

ՄԱՐԹԱ, հագուստէն բռնելով

Ո՛չ, չպիտի երթաս:

ԹԱՓԱՌՆԻԿՈՍ

Ալ չափն անցուցիր, քաղցրութեամբ կը խօսիմ չես հաս­կնար, թէ որ անգամ մ՚ալ բարկութեան դէմքս առնեմ:

ՄԱՐԹԱ

Միտքդ ի՞նչ է, յայտնէ ինձի:

ԹԱՓԱՌՆԻԿՈՍ

Թո՛ղ զիս, հիւանդի պիտի երթամ:

ՄԱՐԹԱ, միշտ Թափառնիկոսը արգիլելով

Չպիտի երթաս. ես ալ հիւանդ եմ:

ԹԱՓԱՌՆԻԿՈՍ

Կորի՛ սըկէ, ցնդա՛ծ պառաւ:

ՄԱՐԹԱ

Ցնդա՛ծ պառա՜ւ… ցնդած պառաւ. մոռցա՞ր որ իմ ստակովս մարդ եղար:

ԹԱՓԱՌՆԻԿՈՍ

Գետինը անցնիս. ես զղջացայ քեզի հետ կարգուելուս:

ՄԱՐԹԱ

Զղջացար, ստակներս ինչո՞ւ կերար. տո՛ւր ստակներս, բաժնուինք:

ԹԱՓԱՌՆԻԿՈՍ

Բարկութեանս ամանը լեցաւ:

ՄԱՐԹԱ

Կարծես թէ իմինս պարա՞պ է, տո՛ւր ստակները, վեր­ջացնենք խաղը:

ԹԱՓԱՌՆԻԿՈՍ

Ոչ ստակներդ կու տամ, ոչ ալ քու խօսքդ մտիկ կ՚ընեմ:

ՄԱՐԹԱ

Այս խաղն ալ չլմննար:

ԹԱՓԱՌՆԻԿՈՍ

Թո՛ղ չլմննայ, հին գ արարուած ըլլայ, երկրորդին մէջն ենք:

ՄԱՐԹԱ

Այն արարուածները քթէդ բերնէդ պիտի հանեմ:

ԹԱՓԱՌՆԻԿՈՍ

Վերջապէս պիտի լռե՞ս:

ՄԱՐԹԱ

Չպիտի լռեմ, դուն իմ ստակովս համբաւ ստացար, տուր ստակներս, ուր որ ուզես, հոն գնա՛:

ԹԱՓԱՌՆԻԿՈՍ

Սա չուանը տո՛ւր, Նիկո… տեսնես հիմա ստակները… ոտքերդ կապեմ, որ հասկնաս… ( Նիկո չուանը կը տայ, Թա­փառնիկոս կապել կ՚ուզէ, Մարթա չթողուր ): Պիտի կապեմ եւ անանկ պիտի երթամ, անիծեալ ըլլաս, անօրէն կին: ( Մե­կուսի ) Տէր Աստուած, մեղայ, տէր Աստուած:

ՄԱՐԹԱ

Աստուած պատիժդ տա յ: ( Մեկուսի ) Սուրբ Աստուածածին, դուն մեղք մի՛ գրեր:

ԹԱՓԱՌՆԻԿՈՍ

Դեռ պիտի պոռա՞ս:

ՄԱՐԹԱ

Ստակովս մարդ եղար:

ԹԱՓԱՌՆԻԿՈՍ

Սատկի՛ս: ( Մեկուսի ) Տէր ողորմեա, տէր ողորմեա՜:

ՄԱՐԹԱ

Դո՛ւն սատկէ: ( Մեկուսի ) Սուրբ Աստուածածին, մեղք մի՛ գրեր:

ԹԱՓԱՌՆԻԿՈՍ

Աշխարհի առջեւ ծաղր ու ծանակ պիտի ըլլանք. քրէական յանցանք մը գործեցի քեզի հետ ամուսնանալուս:

ՄԱՐԹԱ

Ստակներս տուր:

ԹԱՓԱՌՆԻԿՈՍ

Շունչդ կտրի: ( Մեկուսի ) Մեղայ, մեղայ:

ՄԱՐԹԱ

Ստակովս մարդ եղար:

ԹԱՓԱՌՆԻԿՈՍ

Ստակդ գետնին տակը անցնի:

ՄԱՐԹԱ

Քեզի հետ մէկտեղ:

ԹԱՓԱՌՆԻԿՈՍ, վրան երթալով

Կեցիր, խայտառակ, հասկցնեմ քեզի, թէ ինչ է էրիկ մը. ( Կը պառկեցնէ, ոտքերը կը կապէ ) ա՛հ. հիմա պառկէ, որ ես ալ երթամ ( Կ՚երթայ ):

ՆԻԿՈ, բարձրաձայն կը խնդայ

Ասոնք ալ ամէն օր կռիւ պիտի ընեն:

ՄԱՐԹԱ

Օգնութեան հասէք:

ՆԻԿՈ

Ձը, ձը, ձը, ինչ բան:

ՄԱՐԹԱ

Եկո՛ւր քակէ սա կապը, ոհ, չեմ կրնար դիմանալ, ջիղերս կը քաշուին, ի՞նչ մեղք գործեցի Աստուծոյ դէմ, որ ասանկ կը տանջուիմ… ա՜հ, կանայք թշուառ են, իմ ծեր հասակիս մէջ հետս այսպէս գազանաբար վարուի… ( Լալով ) Երանեակ… Երանեակ…

ՆԻԿՈ, դուռը բանալ ուզելով

Դրսէն կղպեր է… Օգնութի՜ւն…

ՄԱՐԹԱ

Մարգար, Երանեակ…

ՆԻԿՈ

Օգնո ւ թի՜ւն… օգնութի՜ւն:

ՄԱՐԹԱ

Չեն լսեր, ուժ չմնաց վրաս… աչքերս կը մթագնին. թմ­րութիւն կու գայ վրաս… ահա կը մարիմ. ( Կ՚իյնայ ) կը մեռ­նիմ… ձեռներս…

ՆԻԿՈ

Տիկին, ի՞նչ կ՚ըլլաս… օգնութի՜ւն… ինչո՞ւ պառկեցար, տիկին… օգնութի՜ւն ( Ասդիս անդին վազւըռտելով ): Մի՛ վախնար, տիկին, հոս եմ… օգնութի՜ւն… հիմա կ՚անցնի, բան մը չէ… ձայն չհաներ. ( Պոռալով ) օգնութի՜ւն… ուժդ ժողվէ, տիկին… ( Դրան ծակէն դուրս կը պոռայ ): Օգնու­թի՜ւն, տիկինը պիտի մեռնի, մեռաւ… կը մեռնի…