Գիրք վաստակոց

Դդումն եւ կօդայն եւ սեխն, զաղբին եւ զաղէկ փորած գետինն սիրէ, առաւել եւս յորժամ չորստերեւան լինի. զտակսն փորեա եւ քաղհան արա, եւ ընդ տակսն 'ի վեր կուտեա. եւ քանի այլ մեծանայ եւ տակռէ՝ ա՛յլ փորեա եւ զհողն ա՛ծ: Եւ ջրելն զդդումն՝ մատղաշցընէ եւ քաղցրացուցանէ եւ գճցընէ. եւ թէ լեղի լինի՝ ա՛ռ փուշ մի եւ զծիլն ծեծեա, նա ջուրն քամի եւ դդումն քաղցրանայ, եւ ա՛յլ շատ բեր առնէ: Եւ երբ փորես՝ երնեա զփոշին 'ի վերայ պարտիզին. զի որքան փոշէթաթախ լինի՝ ա՛յլ լաւ է բերին եւ օգուտ: Եւ թէ ուզես որ դդումն երկայնանայ, ա՛ռ ջուր ամանով, եւ ներքեւ դդմին ոռիցն թերիկախեա, այնպէս որ չհասանի յինքն, զերդ չորս մատ 'ի յետ կենայ դդումն. պիտի որ բնութեամբ 'ի ջուրն հրոսանայ. եւ դու յամէն օր տես, քանի ցածանայ՝ զջուրն ցածացո. եւ այդու երկայնացո որչափ եւ կամիս: Եւ թէ կամիս որ դդումն բոլոր լինի, զկուտն ընդ քովն ծակեա եւ հան, եւ դիր մի ընդ բերանքն. նա դդումն բոլոր լինի:

Եւ թէ ուզես որ դդումն եւ սեխն եւ կաւդայն քաղցր լինին, ա՛ռ կաթն եւ մեղր, յիրեար խառնեա, եւ զհունդն 'ի ներք 'ի թրջոց դիր երեք օր, եւ ապա ցանեա. բերն քաղցր լինի եւ լաւ: Եւ թէ ուզես որ կուտն փոքր լինի, առ շուշմայ, ծեծեա, եւ պտղի ձիթով շաղախեա որպէս մնշած. եւ ապա զձէթն հա՛ն, եւ զհնդանքն 'ի ներք 'ի յօծ դիր երեք օր. եւ ապա դի՛ր, կուտն փոքր լինի: Եւ թէ ուզես որ շոյտ պտղաբերին, զբնատակն հատ յաշունն եւ աղբեա, եւ հացի գուռն կամ ճառայի ոռք 'ի վերայ կործեա. եւ երբ ժամ լինի՝ բա՛ց, եւ ծլեցո. եւ կանուխ պտուղ առ: Այլ ազգ. ա՛ռ զամբիւղանի, եւ լից աղբահողով. եւ զհնդանքդ 'ի ներք դիր մենակ, եւ կանուխ կոտորած ջրով ջրեա հետէն, եւ ծլեցո. եւ 'ի ցերեկն յարեւջեռն հա՛ն եւ 'ի գիշերն եւ 'ի ցուրտն՝ 'ի տունն պահեա. եւ այս օրինակաւս տա՛ր մինչեւ 'ի կանուխ դնելոյն ժամն. եւ ապա սար բուսած հան, սատրեա. նա այն որ չոր կուտ դնուի՝ ե՞րբ ժամանէ այսմ. զի այն սուր ժամանեցուցանէ եւ մենակ բեր տայ: Եւ թէ ուզես լվիճ կամ այլ կերիչք չմերձենայ 'ի պարտէզդ, 'ի մօտն ծոթրին ցանեա, փրկի:

Եւ հինքն փորձեալ են վասն կօդային, գրել չէ պարտ. զի փորձով է որ թէ փոքր տղայ տաքանայ, իւր չափով երկայն կօդայ մի հետ փոքերն յօրոցքն պառակեցո՝ 'ի լերդին դեհն, նա տաքութիւնն անդ փոխի եւ տղայն լաւանայ. եւ թէ 'ի տղային յամէն ձեռն մէկ մի դնես, նոյնպէս արժէ ջերմանն: Եւ կօդային ուտելն՝ 'ի վերայ կերակրին քան յանօթեաց:

Եւ թէ ուզես որ յամէն ձմեռն ունենաս զինքն, 'ի կարաս ուր սպիտակ գինի լինի կամ անոյշ քացախ, կախեա զինքն, այնպէս որ 'ի գինին չհասանի, եւ 'ի վերայ ծեփեա. երբ ուզես՝ բա՛ց, թազէ գտանես:

Եւ թէ զմատղաշ դդումն 'ի յարդն թաղես, շատ դիմանայ: Եւ ոմանք առնուն զմատղաշ դդումն եւ 'ի չորս ճեղքեն, եւ զկուտն հանեն, եւ եռջուր ածեն 'ի վերայ, եւ 'ի գիշերն յաստեղսն պաղեցուցանեն. եւ 'ի քաղն՝ 'ի գազան աղջուր դնեն, եւ հանեն եւ պահեն, նա շատ դիմանայ: Եւ թէ ուզես որ դդումն լուծումն առնէ, ա՛ռ սակամոնի, թրջեա ջրով, եւ զկուտն երեք չորս 'ի ներք թրջեա եւ ցանեա. ով զդդումն ուտէ՝ մաղձադեղ է: Եւ թէ զսակամոնւոյն կանաչ ցօղունն ոք եփէ այնչափ, որ 'ի տասնէն մէկն մնայ, եւ ապա զբանջարն քամէ եւ յայն ջուրն թրջէ, զնոյնն առնէ: