Գիրք Պատմութեան Սրբոյ եւ մեծի Քաղաքիս Աստուծոյ Երուսաղէմիս, եւ Սրբոց Տնօրինականաց Տեղեաց Տեառն մերոյ Յիսուսի Քրիստոսի

Վասն Սրբութիւն Սրբութեանցն։

Զտաճարն մեծ կրկին արար Սողոմոն արքայնառաջինն եւ զարտաքինն։ Արտաքինն կոչիւր անսուրբ, յոր հեթանոսք եւ խառնիճաղանչք մտանէինանզգուշութեամբ։ Իսկ յառաջինն միայն եբրայեցիքնմտանէին եւ քահանայքն. եւ ՚ի ներքին կողմն միայնքահանայապետն մտանէր. եւ կոչէին Սրբութիւն Սրբոց։Աստ եդաւ տապանակ ուխտին։ Աստ եղեւաստուածախօսութիւնն ընդ մարգարէս։ Այս տունն էրյորում Եսայի ասէ՝ Տեսի զՏէր նստեալ ՚ի վերայաթոռոյ եւ տունն լի՛ եղեւ ծխով։ Զայսմանէ յաճախսպատմէ Աստուածաշունչ գիրն։ Եւ ՚ի նորումս աստընծայեցաւ Սուրբ Կոյսն Մարիամ երից ամաց ՚իծնողացն Յովակիմայ եւ Աննայէ. եւ աստ բնակեցաւերկոտասան ամ եւ ՚ի հրեշտակաց կերակրիւր. եւ մանէրզծիրանին վասն վարագուրի տաճարին. եւ յետոյվիճակեցաւ Յովսեփայ արդարոյն մեծի ծերոյն։ Աստսպանաւ Զաքարիա որդի Բարաքիա։ Աստ ուսուցանէրՔրիստոս եւ քարոզէր հրէից վասն սորա, տուն իմ տունաղօթից կոչեսցի։ Սորա վարագոյրն ցելաւ վերուստ ՚իվայր ՚ի ժամ խաչելութեան Տեառն։ Եւ վերջապէս աստլինելոց է վերջին դատաստանն. քանզի սա՛ է կալնՈւռնայի ուր Դաւիթ մատոյց զպատարագ զղջման եւվերացոյց Տէր զպատուհասն։

Ա՛րդ՝ թէպէտ այսքան եւ այլ առաւել ունիզխորհրդածութիւն տաճարս Սողոմոնի, բայց զկնիՏեառն մերոյ Յիսուսի Քրիստոսի ըստ կանխասացութեաննորին աւերեալ քակտեցաւ եւ ո՛չ մնաց քար ՚ի վերայքարի, ձեռամբ Տիտոսի եւ Վեսպիանոսի. եւ յետոյդարձեալ շինեցաւ ՚ի թագաւորաց քրիստոնէիցմեծահանդէս եկեղեցի։ Զորս ոմանք ասեն թէ՝Ուստիանոս թագաւորն առաւել մեծացոյց եւպայծառացոյց նուիրեալ ամենասուրբ անուան ՄարիամուՍուրբ Աստուածածնին։ Եւ այսպէս մնացեալ ՚ի մեծիփառաւորութեան մինչ ՚ի գալ այլազգեաց որք նորագոյնշինեցին զնա ժողովարան եւ աղօթանոց ինքեանց. եւ էայժմ նոյնգունակ փառաւոր, ունելով ՚ի նա զերկումեծամեծ մզկիթս. որ եւ առաջինն է բոլորեալ ութնանկեան մեծաւ գմբեթիւ ՚ի մէջ մեծատարած հրապարակիբարձրացելոյ. որոց ՚ի չորից կողմանց լայնադիրյոլովակի աստիճանօք ելանեն ՚ի հրապարակն. եւորմունքն են մածեալք ՚ի ներքոյ եւ արտաքոյապիկեղէն ծաղկանկարօք եւ գոյնզգոյն մարմարոնեայքարամբք, եւ բազում լուսամտօք, Դ դրամբք ՚ի չորիցկողմանց։ Եւ ՚ի ներքոյ այսմ գմբեթիս, ասենյինքեանք թէ, գոյ վէմ մի մեծ ընկողմնեալ. թուի թէ, սեղան ողջակիզացն է. զորս վէմ Աստուծոյ առ ձայնենիսկ երկրորդ մզկիթն ՚ի կողմն հարաւոյ ա՛յլմեծագոյն յոյժ՝ առաւել քան զառաջինն. եւ է՛սագաշէն, տարածեալ երկայնութեամբ առ հարաւ. եւ ՚իմիջի նորին Բ կողմանց Դ Դ դասք մեծամեծ սեամբք. եւունի զգաւիթս Ե մեծամեծ կամարիւք, եւ Ե դրամբք. եւառաստաղն է գերանաշէն տախտակամած արճճիւ ծածկեալ. որ եւ աւագ կզկիթ է նոցա. եւ կոչեն զնա ծագ է ՚ի ծագերկրպագարան։ Գոն շուրջ զբոլոր տաճարիս կամարք եւխրճիթք աղքատաց նոցա. եւ մեծամեծ ջրհորք. եւբազում մզկիթս փոքունս. եւ է՛ մեծութեամբ կարիմեծ. որ եւ չէ հեռի ՚ի միոյ մասէ չորից մասանցքաղաքիս. եւ ունելով զերկոտասան դրունս։ Եւյարեւմուտս նորին ՚ի մէջ շուկայի մերձ ուրումնբաղանեաց զորս Շիֆէ կոչեն, գոյ դուռ մի եւ ա՛յն էգեղեցիկ դուռն տաճարին ուր սուրբն Պետրոս եւսուրբն Յօհաննէս յելանելն նոցա ՚ի տաճարէնբժշկեցին զկաղն ասելով՝ Ոսկի եւ արծաթ ո՛չ ունիմքտացուք քեզ. յանուն Յիսուսի Քրիստոսի Նազովրացւոյարի՛ եւ գնա. եւ հաստատեցան սրունքն՝ գրեալ է ՚իԳործս Առաքելոց։ Ա՛րդ՝ զգուշանալի է զի ոչ ոք ՚իքրիստոնէիցս կարէ մտանել ՚ի տաճարն. եւ մի՛ ոքվստահացեալ ՚ի բարեկամութիւնս մտցէ զի աներկբայմեծ վտանգի եւ որոգայթի հանդիպի որպէս եւ եղեալ էժամանակաւ։