Գիրք Պատմութեան

Վասն Սրբոյ Փրկչի Վանիցն մեր։

Ի դրանէ Դաւթայ մարգարէին որ մեքփրկչադուռ ասեմք. որ է ՚ի հարաւակողմն սրբոյքաղաքիս, ելանելով գտանի դէմ յանդիման վանք միազգիս մեր. գոլով գեղեցիկ եւ փոքր. բարձրաբերձպարսպեալ։ Եւ ունի զպատուական եկեղեցի մի փոքրշինեալ ՚ի Հեղինէ մեծահաւատ դշխոյէ։ Նուիրեալանուան ամենափրկչին։ Քանզի սա՛ է պալատն Կայիափայիքահանայապետին. եւ աստ խորհուրդ արարին անօրէնհրէայքն վասն սպանանելոյ զՏէրն մեր, ասելովքահանայապետին Կայիափայու՝ Լաւ է առն միումմեռանիլ ՚ի վերայ ժողովրդեանն։ Աստ ետուն Յուդայիզերեսուն արծաթն զի մատնեսցէ նոցա զՏէրն։

Ի տանէ Աննայի քահանայապետին կապեալ աստածաւ Քրիստոս, ուր դպիրք եւ ծերք ժողովեալ էին. եւամենայն ատեանն խնդրէին սուտ վկայութիւն զՅիսուսէզի սպանցեն զնա եւ ո՛չ գտանէին։ Աստ յարուցեալքահանայապետն ասէ ցնա՝ Չտաս ինչ պատասխանի զինչդոքա ամբաստանեն զքէն։ Եւ Յիսուս լուռ կայր։ Ասէքահանայապետն՝ Երդմնեցուցանեմ զքեզ, յԱստուածկենդանի, թէ դո՞ւ ես Քրիստոսն Որդի Աստուծոյ։ Ասէցնա Յիսուս՝ Դո՛ւ ասացեր. բայց ասեմ ձեզ, յայսմհետէ տեսանիցէք զՈրդի մարդոյ նստեալ ընդ աջմէզօրութեանն եւ եկեալ ընդ ամպս երկնից։ Աստպատառեաց քահանայապետն զհանդերձս իւր ասելով՝ Զի՞եւս պիտոյ են մեզ վկայք։ Աստ դատապարտեցաւկենարարն մեր արժանի գոլ մահուան, որպէս ասէսուրբն Մատթէոս՝ Յայնժամ թքին ընդ երեսս նորա եւկռփեցին զնա. եւ ոմանք ապտակեցին եւ ասեն՝Մարգարէա՛ց մեզ Քրիստոսդ, ո՞վ է որ եհարն զքեզ։ Աստուրացաւ Պետրոս, եւ հաւն խօսեցաւ։ Աստ արգելաւՅիսուս յերկրորդ բանտն. որ ասի ՚ի պատմագրաց թէ՝յ՛ոյժ զարհուրելի էր բանտն Կայիափայու, ուր ամբոխնզօրաց հրէից կապեցին զձեռն յետ կոյս ՚ի սիւննքարեայ որ անդ էր. եւ այժմ կայ ՚ի Սուրբ Յօհաննուաւետարանչի եկեղեցին մեր որ ՚ի Սուրբ Յարութեանդուռն. եւ սկսան բռնցի եւ աքացի հարկանել զնա. ապտակել, գանել, ձաղել, եւ ծեծել, դառնակսկիծտանջանօք. թափելով զամենայն չար կատաղութիւնսսրտից իւրեանց ՚ի վերայ նորա. մինչ զի կիսամեռարարեալ ՚ի մէջ բանտին անողորմաբար ձգեցին։ Որպէսասէ աւետարանագիրն Ղուկաս, եւ արքն որք պահէինզնա՝ այպն առնէին զնովաւ եւ հարկանէին. ծածկէինզերեսս նորա եւ տանջէին։ Թէպէտ սուրբ Աւետարաննո՛չ այնքան բացայայտէ զամենայն չարչարանսնՔրիստոսի. սակայն վարդապետք եկեղեցւոյ ուսուցինմեզ թէ ո՛չ մնաց յաստուածացեալ սուրբ մարմիննՔրիստոսի ասղատեղ մի որ ո՛չ չարչարեցաւ. զորյայտնելո՛ց է յաւուրն Դատաստանի ըստ Նաւումայմարգարէին՝ Յայտնեցից եւ ցուցից ազգաց եւթագաւորութեանց զանարգանս քո։ Ա՛րդ՝ այսպէս իմա ո՛ընթերցօղ, զի յայսմ օրհնեալ բանտիս անիրաւզինուորքն ո՛չ տային զհանգիստ Տեառն մերոյ ՚իզանազան չարչարանաց. եւ ո՛չ տային միմեանց զկարգհարկանելոյ, այլ կուտեալք իբր զկատաղի գազան ործարաւի իցէ արեան ՚ի վերայ Տեառն մերոյանողորմաբար արիւնաներկ առնէին ձաղանօք։

Ուստի անմարմնական զօրքն պակուցեալհիանային ՚ի վերայ անճառ համբերութեան ՈրդւոյնԱստուծոյ. որպէս երգէ սուրբ եկեղեցին՝ Ընդգերագոյն տնօրէնութիւնդ քո Որդի Աստուծոյ, հոյլքանմարմնոցն հրաբուն սեռից պակուցեալ զարմանային, տեսանելով զանտեսանելիդ մատնեալ կամաւ ՚ի ձեռսմեղաւորաց. վասնորոյ երկրպագեմք անճառելի քոխոնարհութեանդ։ Զայս լսելով բանտս այս որ կայյահեակ սեղանին սրբոյ՝ հանգոյն անմատոյց խորանինխնկեսցի։ Քանզի անդ Քրիստոս բնակի մեծաւ փառօք եւերկրպագութեամբ, եւ աստ դառն աղէտիւ չարչարեցաւ։Վասնորոյ ա՛զգն իմ օրհնեալ՝ պանծայ այսու որ եւ է՛արդարեւ պարծանաց տեղի։ Ընդ սմին եւս գտանի աստ ՚իներքոյ սեղանոյն կափարիչ վէմն մեծ ուր թաւալեցաւ՚ի Յովսեփայ ՚ի վերայ դրանն ՍրբազնասուրբԳերեզմանին, եւ կնքեցաւ ՚ի քահանայապետէն անփակգրով որպէս գրէ աւետարանագիրն Մատթէոս։ Վասն վիմիսայս՝ ասի յաւանդութեանց թէ՝ Կամէր տանել զսա ընդինքեան դշխոյն Հեղինէ. եւ մինչ ցայս վայր եկեալ եւանշարժ մնաց. վասնորոյ մուծաւ յեկեղեցիս եւ եդաւփոխանակ սեղանոյ, ոյր վերայ կատարի անմահ պատարագնիբր ՚ի վերայ Գերեզմանին Քրիստոսի։ Վանքս այսփոքրիկ է եւ ունի զմիաբանս որ պաշտեն անխափանզժամակարգութիւն ՚ի փառս Փրկչին մերոյ ՅիսուսիՔրիստոսի։

Եւ ՚ի տօնի Պէնտէկոստէի գան միաբանառնել զնախատօնակն. եւ մեծաւ հանդիսիւ կատարի տօնգալստեան Հոգւոյն Սրբոյ։ Ա՛ստ է եւ Գերեզմանքհայրապետաց սրբոյ քաղաքիս եւ այլոց բազմաշխատմիաբանից եւ նուիրակաց. որոց լուսաւորեսցէ Տէրզհոգիս նոցա, ամէն։