Յիշատակարան. Մասն II (1767-1776)

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
Թուղթ գրեաց սրբազան վեհն առ Պօլսոյ նուիրակ Զաքարիա վարդապետն (որ ի դեկտեմբերի ելն յիշեցաւ , ) ի պատասխանի ի նոյեմբերի ԺԷ եւ ի ԻԸ երկուց թղթոցն իւրոց գրեցելոց առ մեզ: Նախ շնորհակալութիւն վասն իթլախին աքսորելոց` զոր ձեռամբ պատրիարգին հանեալ եւ յղեալ էր այժմ առ մեզ: Նաեւ ծանուցեալ էր սրբազան վեհին զմահ Բարսեղ վարդապետին: Որոյ աղագաւ եւ սրբազան վեհն պատուիրեաց նմա, զի ի տեսանելն իւր ընդ պատրիարգին եւ ընդ իշխանացն զգրեանս եւ զինչս նորին, եթէ կտակագիր ունիցի` ըստայնմ արասցեն, եւ թէ ոչ` բոլոր ինչքն նորին սրբոյ Աթոռոյս են հասանելոց ասէ. ուստի ' պարտիս ասէ ասել պատրիարգին եւ իշխանացն, եւ զինչս նորին անթերի առնուլ, եւ ի սուրբ Աթոռս յղել: Եւ վասն նորա գրէր թէ` պարտատեարս ունի, բայց նա մեզ եւս էր զդրամ տալոց. զի վասն սրբոյ Աթոռոյս պարսպաշինութեան Ե քսակ էր խոստացեալ տալ. որոց Ա քսակն հասուցեալ էր մեզ, եւ Դ տակաւին տալոց էր: Ուստի` եւ պատուիրեաց նմա` զի նախ զԴ քէսայն վեր առցեն, եւ ապա զպարտս նորին տացեն: Այլ եւ` սրբոյ Աթոռոյս վէքիլ Միքայէլ աղայն (որ ի պատմութեան ՌՄԺԹ թուին եւ ի յունվարի ... յիշեցաւ , ) ի Բասրայու գրեալ էր սմա մահ Հնդկաց նուիրակ Յովսէփ վարդապետին. եւ խնդրեալ էր գրել սրբազան վեհին զի աստի մարդ յղեսցէ առ ինքն առ ի յանձնել նմա զինչս նուիրակին, եւ սա եւս գրեալ էր սրբազան վեհին, եւ ծանուցեալ զխնդիր նորին : Վասնորոյ` եւ սրբազան վեհն այժմ պատրաստ էր զնուիրակ յղել ի Հնդիկս, զի ընչից նուիրակին եւս վերահասու լիցի եւ առցէ: Զի այսր աղագաւ, վասն խառնակութեան կողմանն, զյատուկ մարդ յղելն աստի անկարելի էր: Այլեւ` զայն ԱՌ ղուռուշ զոր փօլիցայ արար սրբազան վեհն ի վերայ սորա տալ անդ Ակնցի Յակոբին, զի ինքն աստ ի Չարքեազօղլի խոջայ Յօհանէն առցէ. (որպէս ի դեկտեմբերի ելն եւ ի վերոյս նորին ասացաւ ) այժմ տուեալ էր, եւ զղապզ առեալ ի Յակոբէն, եւ յղեալ առ սրբազան վեհն: Եւ Չարքեազօղլի յայսմ միջոցի աստ պատահեցաւ: Վասնորոյ եւ սրբազան վեհն զղապզն զայն ետ նմա, եւ զթամասուկ էառ ի նմանէ, զի յետ սակաւ միջոցի տացէ մեզ զդրամն մեր : Եւ Բ փօլիցայագրեանսն (որք ի դեկտեմբերի ելն յիշեցան , ) որոց մինն էր ԱՌ ղուռուշի եւ միւսն ԴՃ ղուռուշի, ԱՌ ղուռուշին աղագաւ գրեալ էր թէ` ետու Ակնցի Յակոբին` իսկ սակս թղթոյն մերոյ առնլոյն եւ չառնլոյն ի նմանէ , ոչինչ գրէր: Նոյնպէս եւ վասն ԴՃ ղուռուշի գրոյն իմա '. քանզի գրեալ էր թէ` Յակոբ Ամիրայն յետս յղեաց, եւ թէ առ յով յղեաց, ոչ էր գրեալ պարզապէս: Վասնորոյ պատուիրեաց նմա, զի թէ զայն տակաւին առ Յակոբ Ամիրյան է, յետս առցէ ի նմանէ, եւ կիսապատառ արարեալ առ ինքն յղեսցէ ի միամտութիւն իւր: Բայց թէ նա ի Կարին առ եղբայրն իւր նցէ յղեալ, գրել տացէ նմա եղբօրն իրւոյ, զի նա անտի առեալ հասուսցէ: Կրկին պատուէր առ սա` ասել Յակոբ Ամիրյան, զի զինչս Չարքեազօղլուն որովհետեւ յանձն էր առեալ յղել, փութով յղեսցէ առ նա: Չարքեզօղլին եւս գրեաց առ սա այսր աղագաւ զթուղթ ընդ այս թղթոյս: Նաեւ ` զթուղթ Զմիւռնոյ նուիրակ Ղուկաս վարդապետին (որպէս ասելոց եմք ահա ) առ սա յղեցաք առ նա :
       Թուղթ եւս առ Զմիւռնոյ նուիրակ Ղուկաս վարդապետն գրեաց (որ ի դեկտեմբերի ԼԱ յիշեցաւ , ) ի պատասխանի ի հոկտեմբերի ԻԷ գրեցեալ թղթոցն: Ծանուցանելով նմա քան զայս յառաջ ի սեպտեմբերի ԻԲ, եւ ի դեկտեմբերի ելն զթուղթս գրելն առ ինքն: Որում եւ վասն թղթաշինութեան կրկին պատուէր, զի այլ ազգաց եւս հարցանիցէ, թերեւս ի նոսա գիտող լինիցի. քանզի գրէր թէ` աստ թղթաշինութեան գիտօղ ոչ գոյ: Եւ ի Մորդամ զքահանայ յղելոյն աստի, որպէս քան զայս յառաջ ն յուլիս ամսոջն գրեալ էր սրբազան վեհին, եւ այժմ եւս էր գրեալ զնոյն խնդիր: Բայց աստ այնպէս քահանայ ոչ գըտանեցաւ զի յղիցէր սրբազան վեհն, վասնորոյ` յառաջագոյն գրեաց Պօլիս առ Զաքարիա վարդապետն զի անդ քահանայ գտեալ յղեսցէ: Եւ նա եւս խոստացեալ էր յղել: Ուստի եւ սրբազան վեհն ծանոյց նմա զխոստումն նորին, եւ պատուիրեաց նմանէ խնդրել քահանայ: Այլ եւ որովհետեւ վասն խառնակութեան այնց կողմանցն այժմ անկարելի էր աստի զնուիրակ յղելն անդ, վասնորոյ կամեցաւ սրբազան վեհն վերստին զնա նուիրակ առնել տեղւոյն: Ուստի եւ խոստացաւ նմա ի դիպօղ ժամու զնուիրակն եւ զԱռաջնորդական կոնդակս հոգացեալ առ ինքն յղել : Եւ պատուէր վասն Մեռոնի` զի որքան առ ինքն գտանիցի, այնու ի գլուխ տարցէ զնոր նուիրակութիւնն :
       Թուղթ եւս օրհնութեան եւ շնորհակալութեան առ Չալիկեան մահտեսի Կարապետն գրեաց ըստ խնդրոյ սորին` որ զմէկ Արծաթայ սկիհ էր տուեալ սմա իւր ծածկոցովն ի յիշատակ իւր յանուն սրբոյ Աթոռոյս :
       Թուղթ մի եւս ի Կարին առ Ակնցի Յովհաննէս Ամիրյան գրեաց ի պատասխանի թղթոյն իւրոյ: Որ զպահարանաւ թուղթսն Զաքարիա վարդապետին առ սրբազան վեհն էր յղեալ յատուկ փայեկաւ, եւ խոստացաւ էր ծառայութիւն առնել սրբոյ Աթոռոյս: Վասնորոյ` եւ սրբազան վեհն գրեաց առ սա` զի ինքն որքան ղուռուշ եւ կամիցի, չխըն արարեալ առ Տէր Վահանն յղեսցէ ի Բայազիտ: Զի եւ մեք եւս աստի այնր աղագաւ զփօլիցայագիր գրեալ առ ինքն յղեսցուք, զի եւ ինքն առ եղբայր իւր Յակոբ Ամիրայն յղեսցէ ի Պօլիս, զոր եւ նա ի Զաքարիա վարդապետէն առցէ: Եւ զի` Չարքեազօղլուն ամանաթ գոյր առ եդեալ ի պահաեստի, վասնորոյ գրեաց եւս զի զամանաթն նորին առ ինքն յղեսցէ: Չարքեազօղլուն եւս գրեցոյց այսր աղագաւ առ սա` զթուղթ, եւ ի մէջ թղթոյս եդեալ առ սա յղեաց: Այսոքիկ առ սա յղեցան ընդ իւր յղեալ փայեկին յղել առ եղբայրն իւր Յակոբ ամիրայն ի Պօլիս, զոր եւ նա անդ Զաքարիա վարդապետին տացէ: Ել փայեկն նորին, ի յունվարի Ժ :