Թուղթ
գրեաց
սրբազան
վեհն
առ
Հերակլ
Արքայն,
ծանուցանելով
զգրելն
յառաջ
քան
զայս
առ
ինքն
զթուղթ
յամսոյս
ԺԳ:
Իսկ
եւ`
ըստ
որում
գրեաց
սրբազան
վեհն
առ
ի
Բասրա
եղեալ
Թիֆլիզեցիսն,
գալ
ի
Թիֆլիզ,
ըստ
խնդրոյ
Արքային,
(որպէս
ասացաւ
ի
դեկտեմբերի
ԺԵ :
)
գրեալ
էին
նոքա
այժմ
զպատասխանի
թղթոյն,
խոստացեալ
էին
յօժարութեամբ
գալ:
Զոր
այժմ
ծանոյց
Արքային
սրբազան
վեհն:
Եւ
Շաթիր
Թահմազն
երթայր
ի
քաղաքն
ի
տես
ընտանեաց
իւրոց,
ուստի`
գրեաց
ի
նմանէ
իմանալ
զորպէսն
մեր :
Թուղթ
մի
եւս
առ
առանձին
եւ
վրացերէն
գրեաց
առ
Արքայն :
Գրեաց
եւ
զփուսուլայ
եւս
առանձին
առ
Արքայն,
վասն
մարդոյ
միոյ
անդ
գնացողի
յանձնարարութիւն,
լսել
զհայցուածսն :
Սիրոյ
թուղթ
եւս
առ
Վրաց
Անտոն
կաթուղիկոսն
գրեաց,
խնդրելով
եւ
զսէրն
մի
առնել
պակաս,
եւ
զորպիսութեանց
Ռուսաց
որ
ի
կողմանցն
հռչակիւր,
գրել
ստոյգ,
թէ
զիարդ
է :
Թուղթ
մի
եւս
առ
Զալբէկն
գրեաց,
(որ
ի
վերդ
յամսոյս
ԺԵ
յիշեցաւ ,
)
խնդրելով
ի
նմանէ
եւս
ստոյգ
որպէս
ինչ:
Եւ
զի`
ի
Ջուղայու
Քեալանթար
Սարգիս
աղայէն
այժմ
եւս
եկն
թուղթ
առ
սրբազան
վեհն,
յորում
գրէր
թէ`
գրեա
Զալբէկին,
թէ
Սամխանն`
յորոյ
տանն
դու
յերկար
ժամանակս
մնացեր,
եւ
վասն
քոյ
զծախս
արար,
այժմ
Քեարիմ
խանն
զնա
ի
Բանտարաբաս
ի
գործ
յղեաց,
ուր
մեծապէս
շահելոց
է,
մի
առներ
վասն
նորա
հոգս,
եւ
միամիտ
լեր:
Եւ
սրբազան
վեհն
գրեաց
զայս
Զալբէկին:
Գրեալ
էր
եւս
թէ`
գրեա
'
Հերակլ
Արքային,
զի
ըստ
որում
պայմանեաց
Քեարիմ
խանն
ընդ
Զալբէկին,
այնպէս
արասցէ
շուտով,
եւ
Ծ
կամ
Կ
մարդ
յղեսցէ
աստ
առ
սա,
որ
յոյժ
լաւ
լինի
իւրեանց:
Եւ
այլ
առ
այս
բանք,
զոր
եւ
մասամբ
ի
յուլիսի
ԻԴ
եւս
գրեցաք:
Զայս
եւս
գրեաց
Զալբէկին,
զի
թէ
պատշաճ
տեսցէ,
ասացէ
Արաքային:
Եւ
որպէս
գրեան
սրբազան
վեհն
ի
յօգոստոսի
ԺԹ
սրբոյ
Գեղարդեան
սպասաւոր
Աբրահամ
վարդապետին,
թողեալ
էր
զարդիւնս
իւր
ի
Թիֆլիզ
առ
Մէլիք
Աւետիքն,
եւ
զթուղթ
առեալ
ի
նմանէ
փօլիցայի,
որ
էր
Բ
թամասուկ,
(ՃԿ)
(Ժ
)
եւ
բարեւագիր
մի
եւս
ի
վերայ
Թիֆլիզեցի
Ստեփանին,
որ
էր
աստ,
զի
տացէ:
Եւ
նա
ոչ
ետ:
Վասնորոյ
սրբազան
վեհն
յետս
յղեաց
զայն
Բ
թամասուկն
եւ
զԱ
բարաթագիրն
առ
Մէլիք
Աւետիքն,
եւ
զթուղթ
մի
գրեալ
առ
նա,
սիրով
մեղադրեաց,
թէ
վասն
էր
այսպիսի
կոտր
տեղիս
փօլիս
առնես,
զի
ոչ
տան
մեզ:
Զի
բաց
յայսմանէ,
յառաջ
եւս
զփօլիս
էր
արարեալ
աստ
ի
վերայ
Աղալօյին
տալ
մեզ,
եւ
նա
ո'չ
ետ,
(Խ
)
եւ
փօլիցայագիրն
յետս
յղեցաւ
առ
սա
(որպէս
ի
յունիսի
Գ
եւս
որոշ
կերպիւ
ասացեալ
է :
)
Շնորհակալեցաւ
եւ
վասն
զԱբրահամ
վարդապետն
շահելոյն:
Եւ
մանաւանդ`
այնպէս
էր
փօլիցայ
արարեալ
զի
աստ
մեզ
վնաս
լինէր,
զի
ինքն
զԱ
ապասին
Դ
շահով
էր
առեալ
ի
յԱբրահամ
վարդապետէն,
իսկ
աստ
Գ
շահով
պարտ
էր
տալ
մեզ
տուօղն:
Եւ
ապա
պատուէր,
զի
ի
վերայ
այնպիսի
մարդոյ
փօլիցայ,
արասցէ
որ
տալ
կարիցէ
մեզ
սաղ
դրամ:
Իսկ
եւ`
ըստ
որում
գրեցաւ
առ
սա
յունիսի
ԻԵ
վասն
ղազանջի
Ենովքին`
խոստացեալ
էր
առնել
անյպէս,
եւ
սրբազան
վեհն
շնորհակալեցաւ,
բայց
յետոյ
լուաք
թէ`
եւս
նեղացուցանեն
զեղբայրն
նորա,
եւ
զհարկն
խնդրեն:
Վասնորոյ`
գրեաց
վերստին,
զի
նոցա
բաժին
հարկն
հաշուեսցեն,
եւ
գրեսցեն
ինքեան,
զի
եւ
ինքն
անդ
ում
եւ
գրեսցէ
առցէն
ի
նմանէ,
եւ
մի
եւս
ի
տանէ
եւ
յեղբօրէ
Ենովքին
զհարկ
խնդրեսցեն:
Գրեաց
զթուղթ
առ
Զաքարիա
վարդապետն,
նախ
շնորհակալութիւն
վասն
զԱբրահամ
վարդապետն
շահելոյն,
եւ
զի
զորպիսութեանցն
գրեսցէ:
Եւ
թէ
զինչ
ընդ
Ախթարմայսն
Ալաշկերտու
արար`
ծանոյց
նմա,
(որք
ի
վերոյսդ
ասացեալք
գոն :
)
Եւ
մեղադրութիւն,
զի
յառաջագոյն
ի
ձեռն
Աբրահամ
վարդապետին
տուեալ
զարդիւնսն
սրբոյ
Գեղարդեանն
եւ
հաշուեալ,
(ՄԵ
)
յետոյ
ի
տաճկաց
Նուռուղին
տեղւոյ
դրամն
կոտրեալ
էր:
Իսկ
նոքա
զառաջին
հաշիւն
ի
վերայ
մեր
բարդելով`
գրէին
թէ
այս
ինչ
է:
Եւ
զնոյն
աստ
փօլիս
առնէր
Աւետիքն,
եւ
լինէր
մեզ
կրկին
վնաս,
եւ
այն
եւս
ոչ
տային
աստ:
Զայս
ամենայն
ծանոյց
միըստմիոջէ
եւ
մեղադրեաց:
Եւ
վասն
Ենովքին
սմա
եւս
գրեաց,
զի
մի
ինքն
ի
վերայ
Աւետիսն
եւ
Աւետիսն
ի
վերայ
իւր
արկցէ,
այլ
զբաժին
նորա
ի
վերայ
մեր
հաշուեալ`
գրեսցեն
ինքեան,
զի
զով
եւ
ցուցցէ
անդ,
ի
նմանէ
առցեն:
Եւ
զի`
եթէ
խարճի
ինչ
պիտոյասցի
Թահմազին
Ա
թուման
կամ
ԺԵ
ՌԴՆ.
փող
տացէ :
Թուղթ
մի
եւս
առ
Թիֆլիզու
քահանայս
գրեաց.
որք
զբազմակնիք
թուղթ
գրէին,
եւ
զարդիւնսն
որպէս
յառաջ
քան
զկոտրելն
տուեալ
էին
Աբրահամ
վարդապետին,
ըստ
նմին
հաշւոյ
գրէին
այժմ
յետ
կոտրելոյ
դրամոյն,
թէ
այս
ինչ
է:
Մեղադրութիւն
թէ
զայս
թուղթս
թէ
յառաջ
քան
քան
զկոտրիլն
էք
գրեալ,
մածախ
բառս
այս
զին՞չ
է,
զոր
լնուք
ի
մէջ
թղթոյս,
(մածախն
է
կոտրած
եւ
չիւրիւկ
դրամ ,
)
իսկ
թէ
յետ
կոտրելոյն
էք
գրեալ,
ընդէր
սաղ
դրամ
հաշուէք
ի
վերայ
մեր,
եւ
միանգամայն
բարդէք,
թէ
այսքան
է:
(ՄԵ
)
իսկ
եւ
երդումն
եդ
ի
վերայ
նոցա,
եւ
պատուիրեաց
ստուգապէս
գրել
ինքեան,
թէ
յիւրաքանչիւր
եկեղեցեացն
որքան
արդիւնք
են
տուեալ,
զի
այս
գրեալոյս
ասէ
ոչ
հաւատամ:
Եւ
որպէս
Զաքարիա
վարդապետին
սոցա
եւս
եցոյց
յայս
թղթոջս,
թէ
որքան
պակասի
դրամն
անտի
յաստ
գալն:
Եւ
շնորհակալութիւն,
զի
լաւապէս
ծառայեալ
էին
Աբրահամ
վարդապետին:
-
Թուղթ
եւս
առ
Դաւիթ
վարդապետն,
(զոր
սրբազան
վեհն
իսկ
գրեաց ,
)
որ
յիշեցաւ
յամսոյս
ԺԳ
մեղադրութիւն
յոյժ
եւ
նախատինք,
զի
յայսքան
ժամանակս
յամեցաւ,
յորմէ
ոչ
այլ
ինչ
գոյր
շահ,
եթէ
ոչ
այս
վնաս ,
զի
զանազան
կարծիք
ի
զանազան
միտս
խաղայր
զնմանէ
եւ
խաղալոց
էր:
Եւ
պատուէր
յոյժ
ստիպով,
զի
առանց
յամեցման
յուրեք`
աստ
հասցի:
Մի
եւ
ի
Թիֆլիզ
յամեսցի,
այլ
մուտն
եւ
ելն
մի
արասցէ
անդ:
Յովաննէս
վարդապետին
եւս
ողջոյն
գրեաց,
եւ
նմա
եւս
պատուիրեաց
շուտով
ընդ
նմա
գալ:
Յղեցաւ
առ
Տէր
Նիկոսղայոսն
ի
Ղզլար
յղել:
Իսկ
եւ
թուղթքն
որք
ի
յօգոստոսի
ԻԳ
գրեցան
առ
Յովհաննէս
կաթուղիկոսն
(եւ
յորդի
Փանահ
խանին,
պատճառաւ
ինչ
եկին
յետս
ի
ճանապարհէն,
վասնորոյ`
այլ
ոչ
յղեաց
սրբազան
վեհն
զթուղթ
խանին
այլ
Յվոհաննէս
կաթուղիկոսինն
միայն
յղեաց,
եւ
զփուսուլայ
մի
գրեաց
առ
նա
ծանուցանելով
զպատճառ
ոչ
գրելոյն
առ
խանն
զթուղթ,
զի
վասն
Խամսեցւոցն
էր
ասէ ,
զի
կամէաք
արգելուլ,
այլ
մինչ
եկին
նոքա,
գրելոյ,
ո'չ
ես
էր
պատշաճ:
Զի
պատդխտաժողովն
եկեալ
էհան,
եւ
տարաւ
զնոսա
աստի:
Իսկ
եւ
ի
Պօլիս
էր
ի
մէջ
Տօլպանտճոցն
գանձանակ
մի,
յանուն
Անապատի
միոյ,
որ
լեալ
է
ի
յերկիրն
Տուզախու,
եւ
այժմ
Անապատն
այն
աւերեցեալ
էր,
եւ
գանձանակն
խափանեցեալ,
այլ
գոյր
գանձանակադրամ
ի
վաղուց:
Վասնորոյ`
գրէին
սրբազան
վեհին
թուղթ
գրել
Ասնաֆին,
եւ
զայն
դրամն
առնուլ:
Եւ
որովհետեւ
Անապատն
այն
լեալ
է
ի
թեմն
Գանձասարու,
վասնորոյ`
գթացեալ
սրբազան
վեհին,
շնորհեաց
զայն
դրամն
Գանձասարու,
եւ
գրեաց
Յովհաննէս
կաթուղիկոսին,
զի
օրհնութեան
թուղթ
մի
գրեսցէ
առ
Ասնաֆն
այն
եւ
ասացէ`
զայդ
դրամդ
զոր
տուեալ
էք
սրբոյ
Էջմիածնի
նուիրակ
Զաքարիա
վարդապետին,
սրբազան
վեհն
մեզ
շնորհեաց,
վասնորոյ
եւ
մեք
զայս
օրհնութեան
թուղթս
առ
ձեզ
գրեցաք:
Պատուիրեաց
գրել
զայս,
եւ
յղել
աստ,
զի
ինքն
ի
Պօլիս
յղեսցէ,
եւ
յորժամ
նոքա
անդ
տացեն
Զաքարիա
վարդապետին,
մեք
եւս
քեզ
եմք
հասուցանելոց:
Ի
Պօլսոյ
գոյր
սմա
թուղթ
մի,
յղեաց:
Զայս
եւս
թահմազն
տարաւ
զի
անտի
յղեսցէ:
Ի
սեպտեմբերի
ԻԲ :
