ՄԵԿՆՈՒԹԻՒՆ ԱՐԱՐԱԾՈՑ ԳՐՈՑ ԵՂԻՇԷԻ ՎԱՐԴԱՊԵՏԻ

ՁԷ (ԾԶ)
       ԻԴ. 51-ԻԵ. 25
       1 Հինգ հինգ գրեալ ներքոյ եւ արտաքոյ յերկուս բնակիչս, զոր տեսեալ Լաբանու ի նոյն կարծիս կաշառեալ, աւրհնելով տանի զնա ի տուն իւր եւ ամենայն իրք յաջողի ուղտուցն հանգստեամբ եւ ոտիցն լուացմամբ, որպէս ի տանն Աբրաամու` զհիւրոցն, զի չէ աւտար Ռեբեկա ի տանէն Սարաի. եւ չուտէ ծառայն մինչ գիտասցէ զկատարումն գործոց, այլ յոտն յառնէ եւ խաւսի նախ զաստուածսիրութիւնն Աբրաամու եւ թէ պարգեւ Աստուծոյ է Իսահակ եւ ծերածին եւ զամենայն ինչ երկրաւորս երկնաւոր ունի, եւ քանզի հրեշտակաց ուղղեկից էր հրեշտակացաւ ինքն, եւ զոր ինչ անէ յաջողի, յորոց վերա հայեցեալ ի հարմարութիւն իրացն եկելոցն։ 2 Ասեն` ահա Ռեբեկա առաջի քո էառ եւ գնա (ԻԴ 51) . Եւ նա Աստուծոյ երկրպագէ նախ ի նմանէ գիտելով զամենայն։ 3 Բաթուէլ, դուստր Աստուծոյ, իբր ի տանէն Աբրաամու որդի Աստուծոյ երեւի։ 4 Եւ ի տանէն Բաթուէլի Ռեբեկա` դուստրն կոչեցեալ Աստուծոյ։ 5 Մարիամ ի կարգի իգաց, Նաքովր` տեղի լուսոյ, ուստի հալածիչն խաւարի ծնաւ, Մեղքա թագաւորացն` կոյսն ի տանէ Դաւթի եկին հասին եւ դիպեցան խորհուրդքն։
       6 Ի Տեառնէ, ասեն, եղեւ ինչ իրքդ այդ (ԻԴ 50)։
       7 Չկարեմք ընդդէմ բարոյ ասել չար , զի որ ինչ այնր Աստուծոյն ընդդէմ, չար է, այն , զի մարդիկ բանականաւն անձամբ իսկ անձանց աւրէնք են եւ ճանաչող բարւոյ եւ չարի։ 8 Բանա Եղիազար զգանձն երկրաւոր եւ բաշխէ ընտանեաց կուսին, զի զգանձն երկնաւոր հանէ ի տանէ անտի եւ յաշխարհէ եւ տանի ի տունն Աբրաամու, զորոյ զհետ գերի վարեցան ամենայն հեթանոսք խորհրդովն Մարիամու։
       9 Հանգեաւ զգիշերն եւ զվաղիւն ասէ` արձակեցէք զիս զի գնացից առ տէրն իմ (ԻԴ 54-55), զի այն է նմա հանգիստ։ 10 Եւ ասացեալ մաւրն. Կացցէ կոյսդ առ մեզ (ԻԴ 54-55) : 11 Եւ ի բաց ոստչի ծառայն. Մի, ասէ, խափանէք զիս, զի Տէր յաջողեաց զճանապարհս իմ (ԻԴ 56) ։ 12 Քանզի տեսանէ զհարսն պատրաստեալ երկնաւոր առագաստին եւ փութայ, զի մի' կացցէ հակառակ չարն։ 13 Եւ նոքա ասեն հարցցուք զբերան կուսին եւ ոչ զսիրտն, զոր Աստուած հարցանէ։ 14 Եւ աւրէնքս այս յազդմանէ Աստուծոյ է, զի մի թուեսցի իբրեւ յակամա գերի վարեալ, այլ դուստրն ազատին ի տուն ազատին իւրովի իսկ ազատութեամբն երթիցէ։ 15 Եւ ի հարցանելն ասաց` երթամ խորհուրդ երկնաւոր իմաստութեանն, որ մանաւանդ ցանկայ այնոցիկ, որ աւգտիլն կամին ի նմանէ։ 16 Եւ յորժամ յուղարկեն զկոյսն ասեն , զոր ինչ ոչ իմանան` քոյր մեր, եղիցիս ի հազարս եւ ի բիւրս, արդ այսաւր հնութիւն յԱստուծոյ ազդեալ ի նոյն զաւրութենէն , որ Աբրաամու ասաց, թե ` Եղիցի զաւակ քո իբրեւ զաստեղս երկնից (ԻԲ 17) ։ 17 Եւ զի աստեղք յերկինս են եւ անդ է քաղաք թշնամեացն, զոր ժառանգեն աստեղանման հաւատոյ որդիքն Աբրաամու։
       18 Ելանեն յուղտսն եւ գնան (ԻԴ 61)` վերացեալ յերկրէ ի յիշումն արարչին, զոր եւ . տասն պատուիրանն յար քարոզէն։ 19 Եւ ի մերձ գալն ազդեալ յԱստուծոյ Իսահակայ ելանէ ի դաշտ յարեւելս առ ջրովն, զոր եւ եբրայեցին ասէ` կալ յաղաւթս, զի իցէ Աստուած ընդ նմայ , որպէս ընդ հաւրն իմում, ասէ, եւ զի յաջողեալ եկեսցէ ծառայն եւ խնդութեամբ լցեալ յաղաւթից ծաղրն, ամբարձեալ զաչսն եւ տեսեալ , զի գային նմա պտուղք աղաւթիցն յայնմանէ, որ զկամս երկիւղածաց իւրոց առնէ եւ աղաւթից նոցա լսէ։ 20 Եւ Ռեբեկա տեսեալ զփեսայն հարսնանայ ` արկեալ զիւրեաւ զԽիլայն յաւրինակ աւազանին հանդերձի, որով միանան հոգիք ընդ Աստուծոյ։
       21 Եւ զի այլ էր տունն Սարայի, որ զկնի մահուանն նորա չէր ոք մտեալ, ապա մտանէ Իսահակ Ռեբեկայիւ հանդերձ եւ մխիթարի զփոխանորդ իմաստութեանն եւ զերկնաւոր առաքինութեանն գտեալ, որով արդարանան տիեզերք։ 22 Եւ զի Ադամ ասաց` Թողցէ այր զհայր իւր եւ զմայր իւր եւ երթիցէ զհետ կնոջ իւրոյ (Բ 24) ։ 23 Եւ այս վատթարին, զոր նաքա արար, իսկ իրաւացին այս է , զոր Ռեբեկա արար զիւրն զհայր եւ զմայր թողեալ եկն զհետ առն, ի խորհուրդ սուրբ եկեղեցու, զոր Պաւղոս թարգմանէ մեծ կոչելով խորհուրդ , զոր ասեմ, ասէ իսկ ի Քրիստոս եւ յեկեղեցի , որ եթող զհայրենի սովորութիւնն եւ եկն զկնի երկնաւոր փեսային։ 24 Իսկ Աբրաամու առնելն զԿենդուրայ, որ խնգել զի յամենայն ազգս մտցէ երկնաւոր խոստումն, եւ մի ոք զինքն աւտարացուսցէ յիւր փեսական Արարչէն, ուստի ծնան վեց որդիք` քարոզք վեցակուսի աշխարհիս, յորմէ Արշակունիք եւ Պահլաւունիք, զորս ի բաց արձակեաց յինքենէ յարեւելս զի ամենայն ազգի յոյս իցէ յայն , որ նստի յերկինս յերկնից ընդ արեւելս` ճանապարհ արարեալ նմա եւ տեղի հանգըստեան։ 25 Եւ զայս խրատեցաւ Աբրաամ ի Սարայէ յասելն ի բաց հան զաղախինդ եւ զորդի դորայ։ 26 Վասն որոյ տուեալ զամենայն ինչսն իւր Իսահակայ եւ որդոյ հարճիցն իւրոց ` պարգեւս, որոց ոչ պարտի ինչ մասնաւորաց երկրի, այլ զամենայն երկնաւորին, սակայն տայ բաժինս, ըստ Սողոմոնի եւթանցս կենցաղոյս եւ զբոլորն ութերորդին յաւիտենին։
       27 Եւ ինքն կատարի ՃՀԵ (175) ամաց. (ԻԵ 7) թիւ խորհրդական. երեք յիսունն հաւատն ազատարար յերիս անձինս, զոր պաշտեաց, եւ ԻԵ (25)` նշանակ քահանայական շնորհացն, զոր ունէր եւ նուիրէր Աստուծոյ պատարագս , յորմէ ծագելոց էր քահանայութեանն ազգ եւ աւրինադրութիւն ի կոչումն շնորհի։
       28 Եւ թաղեցին զԱբրաամ Իսահակ եւ Իսմայէլ` որդիք իւր (ԻԵ 9), զոր ի հաշտութիւն թողու եւ խաղաղութեան դաշինսն յայրինն, ուր թաղեցին զՍարայ, զի կացցէ հողն առ հողոյն եւ հոգին առ հոգիսն անմարմինսն, ուր էր եւ Սարային, զոր ժողովուրդ կոչէ, եւ զնա եւս յաւելուած խնդութեան յերկինս առ սրբոցն հոգիսն ։
       29 Իսկ Իսահակ բնակէ առ ջրհորովն տեսլեան , ուր Աստուած տեսեալ լինի ըստ չափոյ կարողութեան տեսողացն` Աբրաամու, Իսահակայ եւ Յակոբայ, որ աւրհնեցան ի նմանէ։
       30 Թուէ եւ զերկոյտասան ազգն Իսմայէլի, զխոստացեալն յԱստուծոյ, յետ որոյ մեռանի ՃԼԵ ամաց։
       31 Եւ ազգն աճէ եւ բնակէ առ անապատաւք յԵւիլայ ի Փիսոն գետոյ մինչեւ ցՍուր, ո'չ որ ի Փիւնիկէ, այլ յանդիման Եգիպտոսի, յանդիման եղբարց ամենայն , որք Իսահակայ եւ որք ի Կենդուրայ աճեցին։
       32 Այլ Իսահակ քառասուն ամաց առնու զՌեբեկա', զկնի երեք երեք ամաց մահուանն Սարայի։ 33 Եւ քսան ամ աղաչէր զԱստուած վասն Ռեբեկայ, զի ամուլ էրa (ԻԵ 21)։
       34 Ամենայն եղականք երկու են` անապական եւ ապականացու. եւ երկիր մայր է բոլորին, որ անանցութեամբն զանապականութիւն ունի։ 35 Եւ ծնունդք նորա յարագոյք անհատութեամբն անհատ ունելով զփոխանորդութիւնն տարեւոր պտղաբերութեամբ եւ ինքն յաւիտեան կայ տեւողութեամբ ։ 36 Եւ ողորմութեամբ մարդ մասն գոլով սմա, մարմնով փոփոխի, եւ շարժող , հոգին կայ եւ մնայ, որպէս եւ էն։ 37 Եւ ազատ կամաւք փոփոխի ի լաւն եւ ի վատթարն, ուստի եւ դատաստան գոյանայ։ 38 Զի նախ խրատի եւ կրթի աւրինաւք եւ բանիւք Աստուծոյ, եւ ընտրող մարդս ինքն իցէ իւր պատճառ կելոյ, որպէս եւ եղեւ Աբրաամ` հայր արդարոյց ոչ բնութեամբ, որպէս եւ հարազատ որդին, որ ոչ ըստ կարգի բնութեանն, այլ ըստ պարգեւացն Աստուծոյ, որպէս եւ նմայն եղեւ։ 39 Ամուլ գոլով Ռեբեկայ, զի սքանչելեաւք ծնցի եւ մի թուեսցի յեղբարցն աւրհնութենէն։ 40 Վասն որոյ լուաւ աստուած աղաւթիցն Իսահակայ եւ Ռեբեկայ եւ յետ քսան ամի յղացաւ։
       41 Եւ զի խաղային մանգունքն այլ վիճման առնոյր մայրն կարծիս ասելով` եւ ծնեալ զի՞նչ արասցեն սոքա (ԻԵ 22) կարծիս առեալ չար խորհրդոյ ի մեղ նոցա։
       42 Եւ չոգաւ առ Մեղքիսեդեկ եւ նովաւ հարցանել (ԻԵ 22) զԱստուած։ 43 Եւ տուաւ նմա պատասխանի` թէ Երկու ազգք եւ երկու ժողովուրդք են յարգանդի քում (ԻԵ 23)։
       44 Եւ մխիթարութիւն է այս մաւրն, զի ազգաց եւ ժողովրդոց բանք են եւ ոչ տղայոց երկուց, որոց եւ նա մայր լինելոց էր եւ ելեւել առնեն, ի բարի եւ ի չար ընդ երկու սանդուխտս ելանեն. ոմն ընդ որդոցն Հեղեայ, երթալով երթային ասէ, եւ չար էր ճանապարհ նոցա, եւ ոմն գնասցէ զաւրութենէ ի զօրութիւն, մինչեւ երեւեսցի Աստուած հրեշտակաց ի Սիոնa։
       A 60բ-62ա, H 97բ-99բ