ՄԵԿՆՈՒԹԻՒՆ ԱՐԱՐԱԾՈՑ ԳՐՈՑ ԵՂԻՇԷԻ ՎԱՐԴԱՊԵՏԻ

ՂԲ (ԿԱ)
       ԻԸ. 16-26
       1 Զարթեաւ Յակոբ եւ ասէր. Տէր էր ի տեղոջ յայսմիկ, ահեղ իմն է տեղիս այս եւ ոչ այլ ինչ է սա եթե ոչ տունն Աստուծոյ եւ դուռն երկնից (ԻԹ 16-17)։
       2 Գիտաց Յակոբ, եթէ ոչ է երազ այլ` տեսիլ, զի Աստուած ետես եւ զհրեշտակս, այլ զանուն միոյն յիշէ, զի որ զթագաւորէ խաւսի սպասաւորացն չառնէ ինչ փոյթ, եւ ամենայն ոք, որ ըստ Աստուծոյ կամաց գործ գործէ, յորում տեղոջ եւ գործէ, անդ բացեալ լինի նմա դուռն երկնից եւ տուն Աստուծոյ լինի` ինքն զԱստուած տեսանելով։ 3 Իսկ զվէմն աւծ իւղովն զոր ունէր ընդ ինքեան ի մաւրէն տուեալ, ի յաւծումն մխիթարութեան վասն տոթոյն եւ վաստակեալ ոտիցն, եւ ի կծուածս հանեոց եւ պիծակաց։ 4 Էաւծ զվէմն ճանաչելի դարձին, զի կասկածէր յամել անդի յասորիս զքսան եւ զմի ամ։ 5 Կանգնեաց զվէմն արձան կանգնելով ընդ նմա եւ զբոլոր աշխարհս խորհրդով իմանալի վիմին, որ յայտնելոց էր ոչ բնութեամբ քարի, այլ Ադամայ, աւծեալ Աստուածութեամբն զմարդկութիւնն` յաւծումն եւ ի լոյս քրիստոնեութեան հաւատոյ։
       6 Եւ անուն տեղւոյն էր յառաջագոյն Ուղմաւուս, քաղդեարէն Լուզ` հայերէն նշուտ` նշի շոյտ ծաղկի, բայց յետոյ հասանէ միրգն, նոյնպէս դիպեցաւ եւ տեղւոյն, զանուն նշոյն առ Քանանացիսն, իսկ զծաղիկսն առ իսրայէլացիսն եւ զբերս մրգոյն առ հեթանոսս կատարեալս , որ կանուխ սպասեին եւ համր հասին շնորհացն Աստուծոյ։
       7 Ուխտեաց Յակոբ ուխտ եւ ասէ. եթե իցէ Տէր Աստուած ընդ իս եւ տացէ ինձ հաց եւ հանդերձ եւ դարձուսցէ զիս ի տուն հաւր իմոյ (ԻԸ 20-21) ։ 8 Զոր տեսանէ տեսիլ եւ իմանա մտաւք, բանիւ մեկնէ յուխտն` գիտելով եթե է Աստուած ընդ նմայ եւ չպակասէ ինչ նմա։ 9 Եւ աւելոյն ցանկութեան ոչ տայր տեղի, զոր ոչ բերաք աստ եւ ոչ տանել կարաւղ եմք , զիւր կարիսն միայն յիշէ ըստ առաքելոյ, թէ ` Ունիմք կերակուր եւ հանդերձ եւ այնու շատասցուք ։
       10 յԱստուած ապսպարէ զինքն եւ զիւրսն ամենայն յաջողուած, տասանորդս խոստանայ տալ Աստուծոյ։ 11 Արդ, ո՞ւմ տա զտասանորդսն ` քահանայ ոչ գոյր յաշխարհի, եւ Աստուծոյ ոչ ինչ պիտի , զի տուող է եւ ոչ առող։ 12 Եւ որ տա ` կարաւտելոցն տա, զոր իմացեալ Յակոբայ ի դառնալն` կարաւտելոյն Եսաւայ տա զուխտեալսն ։ 13 Զի որ զերկնից մեծութիւնն ոչ տեսանիցե , երկրիս ընչիւքս ոչ յագի։ 14 Իսկ որ տա նմա ինչս երկուս բարիս առնէ զանձն ապրեցուցանէ ի նմանէ եւ զնորա բերանն բացեալ առժամ մի լցուցանէ։
       15 Զոտս իւր ամբարձեալ Յակոբ գնաց յերկիրն արեւելից առ Լաբան (ԻԹ 1):
       Ամբառնալ ոտիցն յայտ առնէ զխնդութիւնն, վասն տեսլեանն Աստուծոյ, զի ընդ նմա։ 16 Եւ տեսանէ դաշտ մի մեծ, որ է նշանակ բոլոր աշխարհիս, եւ երեք հաւտքն` հրեայք եւ հեթանոսք եւ սանդարամետք նոցա, այսինքն` մեռեալքն։ 17 Եւ ջրհորն ծածկեալ` խորհուրդ մկրտութ եանն, որում կարաւտեալ բաղձային կենդանիք եւ մեռեալք եւ ամենայն հովիւքն ամբառնալ որ ոչ կարեին ամբառնալ զծածկոյթն երկնաւոր եւ երկրաւոր բաղձանք աղաւթիցն մինչեւ եկն վէմն Իսրայէլ։ 18 Եւ նստաւ վէմ ի վերայ վիմի, բանաւորն ի յանբանին, որ նկարէր իսկ զնայa։
       19 Եւ ասէ ընդ հովիւսն a դեռ աւուր կա եւ չէ ժամանակ ժողովելոյ խաշանցդ , արբուցէ՛ք եւ երթայք արածեցէք (ԻԹ 7), այսինքն` թէ չէ ժամանակ կատարածի աշխարհիս , երթայք մկրտեցէք զհաւտսդ եւ կերակրեցէք յիմանալի արաւտիւ , զոր ոչ իմացան զԲանն յիմարք գոլով։ 20 Չէ հնար , մինչ ամենայն հովիւքն ասեն , ժողովին եւ ապա տապալեն զվէմնդ , որ տապալի աշխարհի եւ զտապալաւղսն վաստակէ։ 21 Ցանկացեալ էր վէմն Յակոբայ եւ մնայր։ 22 Եւ ջուրն եւս աւազանին կարաւտեալ Ռաքելի որ է եկեղեցի մինչ դիպեցան միմեանց, գիրկս արկանէր Յակոբ վիմին եւ նա նմա, որ էր ծանրութիւն աւրինացն, որ թեթեւանայր ի գիրկսն Յակոբայ, համբուրելովն ի բաց դնէր իբրեւ զծանրութիւն ի թիկանց հեթանոսաց։
       23 Յիշեաց Յակոբ զվէմն ի Բեթել նախ զԼաբանու հաւտսն , ապա եւ զայլսն, իբր տէրն ` զհրեայսն, ապա` զհեթանոսս։
       24 Եւ համբուրեաց զՌռաքել (ԻԹ 11). Որպէս պաղատէր ի յԵրգսն հարսն` Համբուրեսցէ զիս, ասէ , ի համբուրից բերանոյ իւրոյ ։ 25 Ձայն եբարձ եւ ելաց (ԻԹ 11ա) որպէս Տէրն ի վերայ Երուսաղէմի։
       26 Չոգաւ Ռաքէլ, պատմեաց հաւրն (ԻԹ 12) . զզաւրութիւնն ընդ որ ամենայն Միջագետք զարմացան։ 27 Գայր Լաբան եւ տանէր զնայ ի տունն եւ լսէր զամենայն իրս, որ ի տան հաւրն եւ ի Բեթէլ։
       28 Զի ոչ կարէ քաղաք եւ կամ ճրագ լուցեալ յաշտանակ թաքչել, զոր առաւել գոլով Յակոբայ ճառագայթն անստուեր եւ կեանքն անմահութեան եւ հանգուցիչըն աշխատելոց ի Միջագետս եւ ի տան Լաբանու հանգչէր ամսաւրեայa։
       29 Ապա եւ ասէր Լաբան` եղբայր եւ ոսկր իմ ես, յայտ արա զվարձս քո (ԻԹ 14-15). իբր ազատ a ես եւ ազատորդի։ 30 Եւ ասէ Յակոբ. Զեւթն ամ ծառայեցից քեզ վասն Ռաքելա (ԻԹ 18), որպէս Տէրն, որ մտադիւրն ծառայեաց վասն եկեղեցւոյa։
       31 Լաւ է, ասէ, քեզ տալ զնա քան զաւտարի (ԻԹ 19) ։ 32 Արարչին իւրոյ սեփականէ քան դիւաց։ 33 Եւ Տէր թագոյց ի Յակոբայ զխորհուրդն որպէս եւ յԻսահակայ ։ 34 Եւ որպէս բարի եղեւ այն որ աւրհնեցաւ Յակոբ, շրջի եւ այս ի բարի, անդադար վաստակ եւթն ամացն, քանզի իբրեւ ժամ էր տալոյ զՌաքել տուաւ Լիայ, որք են նշանակք երկնի եւ երկրի` հոգոյ եւ մարմնոյ։ 35 Եւ բոլորին Աստուած է ստեղծիչ եւ խնամածու, զի թէպէտ գիճակն է Լիա, որ է աշխատեալ խորհուրդ հրէիցն, որ ոչ կարէին հաել յերեսն Մովսիսի , եւ ոչ ի խորհուրդ հին մատենիցն, եւ աշխատ լինէին զոհիւք, բայց զի անդրանիկ էին Աբրաամու` նախապատիւք եղեն, իբրեւ զմարմին, որ անարգ է քան զհոգի, բայց ոչ կարեմք անարգել զնա, այլ եւ զերիցագոյն խնամս պիտոյիցն մատամբք։
       36 Չէ, ասէ, աւրէն աշխարհիս տալ զկրսերն (ԻԹ 26) զՌաքել։ 37 Եւ ոչ Աստուծոյ նոյն կամ եղեւ յասելն, եթէ իցեն մարդոյ երկու կանայք` ատելի եւ սիրելի, եւ ունիցին որդիս. ոչ կարէ իրիցուցանել զորդի սիրելոյն, եթէ իցէ անդրանիկ ատելոյնa։
       A 66ա-67, H 106բ-107բ