Ժամանակագրութիւն

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

Այլ այժմ զՂարաղաշին գրեմք զկատարածն. քանզի յորժամ դարձաւ վէզիրն ի պատերազմէն եւ սոքա, զոր ասացաք, ընդ նմա գոլով եւ Ղարաղաշին փաշալըխ ետուր զՄելտենի, որ Մալաթիայ ասի, եւ Մուրատխանցեց` զՏրապիզոն, որ մեք անդ էաք ի ձմերոց, որ նոքա եկին բարկութեամբ որպէս գրոց, որ վայիւ եւ աղաղակաւ լցին զերկիրն եւ մեք զօղեցաք ի տուն մի քրիստոնէի զամենայն աւուրս աղուհացից պահոցն: Եւ էր այրն այն պազարակետան փաշային` Խոճայ անուն կամախեցի, եւ ոչ ոք իշխէր մերձենալ ի նա: Եւ պահեաց եւ կերակրեաց զմեզ աշակերտօք մերովք մինչ ի զատիկն, ինքն տանէր յեկեղեցին եւ դարձեալ բերէր ի տուն իւր, մինչեւ էանց զատիկն: Եւ յետ զատկին ապա եդիր ի նաւ եւ ուղարկեաց, որ գնացաք ի Կաֆայն եւ անդ անընդունակ լինելով մեր ի բիրտ եւ ի սոպռ ոմանց, զոր ոչ է բաւական ժամանակս պատմելոյ եւ նաւեցաք անտի յերիս աւուրս եւ եկայք յԸստամբօլս: Եւ կամ եդեալ էր մեր գնալով յԵրուսաղէմ, նա' երեկ այն մեր Խօճայ Անանիան այլ յԸստամբօլս վաճառականութեան պատճառաւ եւ եգիտ զմեզ, մինչ ի հարիւր ղուրուշն ճանապարհ պաշար ետուր եւ երեկ մինչ ի մտանել մեր ի նաւին, ուղարկաւոր եղեւ եւ գնացաք յԵրուսաղէմ. թվ. ՌԾԴ (1605) էր, որոյ Տէր Աստուած վարձահատոյց լիցի իւրն, եւ դարձ տրիտուր փոխարինի նորա հարիւրապատիկ աստ եւ զհազարապատիկն ի հանդերձելումն ի հասարակաց յարութենին առցէ. ամէն:

Եւ դարձեալ դառնալով ի նոյն յոճ կարգին, որ թվ. ՌԾԳ (1604) ին էր, յորժամ Ջղալի որդին փաշայութիւն ետուր Ղարաղաշին եւ ուղարկեց ի Մելտենի, նա ոչ զգօնացաւ եւ ոչ եթող զսովորական չար գործս իւր, այլ առաւել ի գործ ածէին զանօրէնութիւնս իւրեանց յայնժամ` քան որ յառաջն էին: Այն չափ չարացաւ ինքն, որոց գլխաւորաց քաղաքին որ խռովէր, բերել տայր զկանայս նոցա եւ իւր զաւրացն խայտառակել տայր ի մէջ հրապարակին, որպէս Իրզմիտ արքայն պարսից արար Փառանձեմայ` կնոջն Արշակայ թագաւորին հայոց, նմանապէս եւ այս չարս առնէր ուսանելով ի սատանայէ:

Եւ յետ այսորիկ այլ մեծագոյն չարիս արար, որ տեղացի լաւ պարոն կացեր, որ ամենայն աշխարհն շնորհակալ էին յիւրմէն, նա մօտ աւուրքն մեռեալ էր, զնորա պատանի որդեակն յափշտակեաց եւ առ վասն պղծութեան աղագաւ, որպէս սովորութիւն է տաճկացն, որ զգործս կանանցն յարանցն խնդրել, եւ չար թուաց գործն այն յաչս մեծամեծաց տաճկացն քաղաքացւոց: Եւ տղան այլ խապար ղրկելով յառաջագոյն առ արանցն պատուականաց թէ` ձեզ անո՞ւն է որ ես մեծ իշխանի որդի լինիմ եւ սա մէկ ջալալի, զիս ի տեղի կնոջ ըմբռնէ, ձեզ անո՞ւն է, կամ իմ հօր, մէկ ճարու հնար այն էր, զիս յայս ջալալուս ազատէր: Եւ մեծունայքն խրատեցին զպարոնորդին թէ` սպա'ն զնա ի գիշերի յանկողնի եւ ազատասցիս դու եւ ամենայն աշխարհն: Եւ ըստ խրատու նոցա սպան զնա յանկողնի: Եւ յորժամ լսեցին չար զօրքն, ցրուեցան եւ կորեան եւ ամենեքեան ազատեցան աշխարհաւ եւ այսպէս բարձաւ չարն յերկրէ: