Ժամանակագրութիւն

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

Եւ յոժամ ի Կաֆայէն յԸստամբօլ եկաք, եւ ամենայն Հայոց աշխարհքն ի Թէոդուպօլսէն ի վայր, ոմանք երկու ամաւ յառաջ եկեալ էին եւ ոմանք բազումք ընդ մեզ եկին, որ էր թվ. ՌԾԴ (1605), եւ շատք այլ յետոյ եկին եւ ցրուեցան յԱնատօլ եւ յՈւռումէլս` յամենայն քաղաքս, մինչ ի Պէլըրղատ, մինչ Պուղտանաց աշխարհն եւ ի Լեհաց:

Եւ յորժամ մէկ քանի օր անցաւ, նա' ուխտի գիւտ նշխարաց Գրիգորի սուրբ Լուսծագողին մերոյ մեծահանդէս տօնախմբութեանն օրին, ժողովեալ եկին ամենայն նորեկք եւ հինաբնակք քահանայք բազմահոյլ ժողովրդովք եւ մեծ վարդապետն Յակոբ Զէթոնցին, հռչակեալն ընդ ամենայն աշխարհն Հայոց, մեր վարժապետին գաւազան իշխանութեան տուողն` ընդ իւրեանս ունելով բերէին փառօք եւ մեծարանօք ի տօնախմբութիւն Սուրբ Լուսաւորչին: Եւ մեր ընդ առաջ ելեալ, յորժամ ետես զմեզ, գիրկախառն սիրովն եւ ջերմեռանդ սրտիւ, յոյժ փափաքանօք ընկալաւ զմեզ ողջագուրելով եւ մեք այլ համբուրելով զաջն սուրբ եւ ընթացաք ի միասին ի դրունս եկեղեցոյն, որ յանուն Սուրբ Լուսաւորչին: Եւ յորժամ ողջունեցաք զեկեղեցական զեղբարսն` գնացաք իջեւանի մեր, եւ տեսաք անդ բազում ծանօթս ի քահանայից եւ ժողովրդոցն լինելով մեր` բերկրեցաք յոյժ: Եւ յորժամ կատարեցաք զուխտն եւ արձակելով գնացին յիւրաքանչիւր ի տեղիս իւրեանց, եւ վարդապետն այլ յանձնեաց զմեզ ի քահանայսն Ղալաթիոյ եւ գնաց իջեւանս իւր: Եւ քահանայքն բնիկ Ղալաթիոյն` Տէր Աւետիսն եւ Տէր Սիմէոնն եւ Տէր Խաչատուրն, որ յայսմ ամի ապա վերափոխեալ եղեւ եւ երկուքն վաղուց, լաւ հարկաւոր հեզահոգիք էին եւ հիւրընկալք, որ անպատմելի սիրով մեծարեցին զմեզ եւ մխիթարեցին ոչ սակաւ: Երկու շաբաթ կացաք, ոչ կամէին արձակել զմեզ, եւ աղաչեցաք թէ ի Սուրբ յԵրուսաղէմ գնալոց եմք, վասն որոյ չեմք կամիր զյամենալն, եւ ապա կամ եղեւ նոցա արձակել զմեզ: Աստուած ողորմի հոգոց նոցա եւ ցօղ ողորմութեան ցօղեսցէ յոսկերս նոցա:

Եւ յետ այնորիկ գնացին ի մեծ Սուրբ Նիկողոս եկեղեցոյ քահանայիցն ազդ արարին եւ ի նոցանէ եկեալ քահանայիւք առեալ տարան մեծաւ պատուով անդ: Եւ էր անդ աւագ երէց մի ալէխառն, իմաստուն եւ բարեսէր, սեպհական բնիկ Նիկողայոս անուն, կարի առաւել խանդաղակաթ սիրով ընկալաւ զմեզ: Աստուած ողորմի իւր հոգոյն: