Յայնմ
ժամանակին
ոչ
ոք
կայր
ի
վարդապետաց
յԸստամբօլ,
եւ
գնալուն
պէս
սատանայ
նենգութեան
պատճառ
մի
յարոյց,
որ
եկին
երկու
երէց
ի
մեր
երկրէն
թէ`
հա՞խ
է
եւ
օրէ՞ն
է,
որ
մեք
քահանայ
անուն
լինանք`
Նազարէթն,
որ
յայնժամն
դեռ
աշխարհական
էր,
բազում
ժամանակի
յետոյ
քահանայ
եղեւ,
աշխարհական
գոլով`
զմեզ
ի
մէջ
աշխարհաժողովով
ատենին
ի
գերեզմաններն
զուրար
ի
պարանոցերս
դնէ
եւ
քարամբ
հարկանէ,
պիտի
որ
դատաստան
առնես
ընդ
մեզ
եւ
ընդ
նա:
Եւ
ասացի
թէ`
վաղիւն
գայք,
որ
կոչեմք
զամենայն
եկեղեցոյ
քահանայք
եւ
եկեղեցպաններն
եւ
քննութիւն
առնեմք
եւ
ապա
յանդիմանեմք
զչարչարիչն
ձեր:
Եւ
յորժամ
կոչեցի,
նա'
եկին
ամենայն
եկեղեցեաց
քահանայքն
եւ
երեսփոխանքն.
յորժամ
ատեան
եղեւ,
նա'
չեկին
ի
կոչն
գանկատաւոր
իրիցանին`
վասն
առաւել
երկիւղէ
նոցա:
Եւ
սկսաւ
Նազարէթն
մեծաբանել
ի
վերայ
մեր
թէ`
ոսոխքն
մեր
որ
կու
գանկտին
եւ
չեն
իգար
ի
դատաստան.
եւ
մեք
այլ
զամօթի
հարաք
եւ
արձակեցաւ
ատեանն,
գնացին
ի
տունս
իւրեանց:
Ոչ
թէ
սուտ
էին
որ
չեկին,
այլ
յահէ
նոցա.
երկեան
թէ`
չկարողանայ
հախէն
գալոյ,
յետոյ
այլ
խստագոյն
տանջանօք
չարչարեն
զիւրեանքն,
որպէս
յետոյ
եկան
Սուլումանաստրցի
մեծ
Տէր
Յովհաննէսն
եւ
Տէր
Սարգիս
վկայեցին
թէ`
մեք
տեսաք
որ
ուրար
արկեր
էր
ի
պարանոց
նոցա
եւ
քարամբ
ընդ
թիկանցն
հարկանէին,
եւ
մեք
այլ
յԱստուած
արարաք
ապաստան:
Նա'
զայս
այլ
ոխ
պահելով
ի
սիրտս
իւրեանց:
Յետ
այսորիկ
զչար
Նաղաշն
հարցուկս
եղէ
թէ`
ո՞ւր
է:
Ասացին
թէ`
ի
Կեսարիա
ղրկեցին
վաքիլնին
զմեծ
Գրիգոր
վարդապետն
ի
բերել:
Զատ
յԸռատօզու
տաւիին,
Պարոն
Ճգնաւորէն
երեսուն
ղուրուշ
խաբեր
առեր
թէ`
քեզ
ճաշու
գիրք
կու
գրեմ:
Թուղթ
ետուր
վաքիլութեան
թէ`
առնուս
զստակն,
ի
հետ
ուխտաւորաց
զրկես,
զիտես
որ
յանճարակ
տեղոջ
եմք:
Նա'
ասացի
թէ`
յորժամ
գայ,
յառաջն
զնոցա
ապրանքիկն
գոնեա
թերեւս
թափեմք
ի
չար
ժանեացն,
եւ
ապա
յետոյ
զԸռատօզուս
անցանքն,
որ
անցուցեր
է,
քննութիւն
առնեմք
եւ
դատեմք
յանդիմանական
բանիւք
յեկեղեցոջ:
Շատ
ժամանակի
յետոյ,
մինչ
էաք
ի
Սուրբ
Գէորգ
եկեղեցին,
նա'
երեկ
ասին
չար
Նաղաշն,
եւ
յորժամ
կոչեցի
եւ
մեղմաբար
հարցայ
վասն
Պարոն
Ճգնաւորին
եւ
հանի
զնամակն
եւ
ընթերցայ
առաջի
նորա,
նա
յուրաստ
եղեւ
եւ
մեծաձայն
գոչմամբ
աղաղակաւ
հայհոյել
զնոսա,
եւ
յորժամ
սկսայ
սաստել,
թերեւս
երկիցէ
եւ
ցածնու
եւ
լռեսցէ
ի
հայհոյութենէ,
նա
կատաղեալ
բարուքն
դարձաւ
առ
մեզ
ի
հայհոյութիւն
եւ
ի
յաղտեղի
խօսս
անարգութեան:
Եւ
այլ
ոչ
կարացաք
հանդուրժել`
ասացի.
ո'վ
կատաղի
չարութիւն,
օձ,
իժ
եւ
քարբ
եւ
մատնիչ
Յուդայ,
դու
այնպիսի
մեծահրաշ
զատկի
աւուրք
յԸռատօզու
մեր
քահանայիցն
եւ
առ
հասարակ
ժողովրդոց
գլուխն
ի՞նչ
անհրաժեշտ
չարիք
է
որ
անցուցեր
ես.
կա'ց,
մնա',
որ
Կեսարացին
գայ,
ի
հետ
նորա
դատաստանաւ
քննութիւն
առնենք
եւ
դատապարտեմք
զքեզ
չարաչար,
որ
շատոց
խրատ
լինի:
Այլ
նա
այսպիսեաց
փոյթ
չէ
ունեցեր,
այլ
սա
ի
նմանէ
ուժ
առեր
եւ
զօրացեր,
նորին
ուժովն
լրբենի
երեսօք
իբր
զշուն
կատաղի`
հաջելով
ընդ
երեսս
մեր
անասելի
հայհոյութեամբ,
զի
ոչ
կարացաք
հանդուրժել,
այլ
յարեայ,
գաւազանաւ
հարի
զանզգամ
լիրբն
զայն
եւ
Տէր
Սիմէոն
աշակերտն
մեր
ընդ
բռամբ
եհար
ընդդէմ
բերանոյն
եւ
գլխոյն
եւ
ի
դուրս
եհան:
Եւ
անդէն
ընդ
կրունկն
գնալով
ընդ
առաջ
Կեսարացուն
ի
գանկատ
թէ`
վասն
քո
նախանձուն
զիս
յայս
հալս
հասոյց
ոմն
վարդապետ
անուն,
զի
Յակոբ
վարդապետի
կողմանցն
է,
որ
հին
ոխ
ունեցեր
Կեսարացին
ի
հետ
Յակոբ
վարդապետին
ի
վաղ
հետէ,
եւ
ասացել.
լուռ
լե'ր,
ես
այնպիսեաց
աղագաւ
կու
գամ
յԸստամբօլ.
զքո
վրէժն
այլ
առնեմ
եւ
այլ
շատ
չարիք
ունիմ
առնել
ընդ
նոսա:
Եւ
այս
եղեւ
սկիզբն
եւ
պատճառ
երկանց
ցաւոց
եւ
յերկար
ժամանակուան
անհաշտ
խռովութեանցն
եւ
ատելի
թշնամութիւն
նորա
ընդ
մեզ,
որպէս
գրելոց
եմք
փոքր
ի
շատէ,
եթէ
Տէր
կամեսցի:
