Նամակներ (1884-1915)

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

125. ԱՐՇԱԿ ՉՕՊԱՆԵԱՆԻՆ

Կ. Պոլիս, 11 սեպտ. 1908

Սիրելի բարեկամս,

Ստացայ 5 սեպտ. նամակդ, բայց յաւելուածիդ երեսը չի տեսայ, ոչ ալ հինգ օրինակները Poémesներուդ. հարկաւ մէկ երկու օրէն վերջապէս ձեռքս կուգան:

Յօդուածիդ թուրքերէն թարգմանութիւնն ես անձամբ կ՚ընեմ սիրայօժար եւ թուրք թերթերու մէջ հրատարակել կուտամ: Poémesի միւս հատորները ֆրանսերէն թերթերուն կը բաժնեմ այն խիստ պատուաբեր գնահատումներուն հետ որոնց գործդ լիովին արժանի է եւ զորս [աւելորդ] է ըսել, իմ թերթիս մէջ ալ պիտ հրատարակեմ:

Դաշնակցականներու եւ Հնչակեաններու միացումը իմ ամենէն անկեղծ փափաքներէն մէկն է: Մէկ կողմէ ինչպէս միւսին խօսեցայ այս [նպա]տակով անհամաձայնութեան պատճառ չի կայ. բայց (2 ա. ) եւ ատոնցմէ աւելի կայ. Հնչակեաններուն բաժանումները (1 ա. ) զորս մէկտեղ բերիլ միացնել անհնար կ՚ըլլայ կոր. պզտիկ ցրուած part [1] մը որ իր ոյժերը ամփոփելու մէջ կը թերանայ կոր ըստ իս: Դաշնակցականներուն հետ խօսելէ առաջ Հնչակեաններն իրարու հետ խօսելու են եւ զիրար հասկնալու են: Ասոնք առանց զինուորի զօրապետներու տպաւորութիւնը թողուցին վրաս:

Մօմենտը, ինչպէս կ՚ըսեն, յուսահատ է, այնքան վճռական է, որ չեմ կարծեր որ այս մարդիկ վէճ ու կռիւ յարուցանելու չափ անմտութիւն կամ ազգադաւութիւն ցոյց տան: Այսուհանդերձ ամեն բանի մէջ նոյն իսկ առանց վէճի իրարմէ տարբեր ձեւով շարժիլն ալ մեր ուժասպառ ազգին համար մեծ վնաս է: Բայց ո՞ւր գտնել անձնաւորութիւն, ոչ ան որ հռչակով մը վարձատրուի, այլ ան որ անծանօթ մնալու սահմանուած է:

Իմ թերթիս գալով կարելի է կամ 8 օրէն լոյս տեսնայ կամ երկուքուկէս ամիսէն:

Ազատութեան երգերդ կ՚սպասեմ այն անհամբերութեամբ, որով քու տաղանդիդ ամեն արտադրութիւնները ես միշտ ողջունած եմ:

Թէ որ թերթիս հրատարակուելն ուշանայ` զայն զատ պռօշիւրի ձեւով հրատարակելու կամքդ գործադրել կուտամ:

Տիկին Եսայեանի մեկնելուն լուրը զիս շատ ուրախացուց. իմ կարծիքով Զապէլ երկրորդ Զապէլ առաջինէն շատ գերազանց է եւ իբրեւ culture [2] իրեն հաւասարող չեմ տեսներ մեր հայերուս մէջ:

Իսկ քու բաղձանքդ` ամենէն հաճելի անակնկալը զոր գաղտնի պիտի պահեմ զքեզ սիրողներուն յանկարծական ուրախութիւնը խաթարած չըլլալու համար:

Ասկէ առաջ խրկած գործերուդ փոխարէնը չեմ գիտեր աղէկ մը որ հազիւ ճիշդ է կը խրկեմ ներփակեալ mandatով [3] եւ կը համբուրեմ զքեզ:

Ալփիարէն լուր չունիմ, ո՞ւր է:

Գ. ԶՕՀՐԱՊ



[1] Մաս

[2] Կիրթ, կուլտուրական

[3] Փոխանցում