Հայոց եկեղեցական իրաւունքը. Ա Գիրք

104) Բ. ՊԱՏՐԻԱՐՔԱԿԱՆ ԴԻՒԱՆԱՏՈՒՆ

Յօդ. 13. Պատրիարքարանի մէջ դիւանատուն մը պիտի հաստատուի պէտք եղած ազգային գրութեանց յատկացեալ:

Այս դիւանատունը երեք գրասենեակի պիտի բաժանուի.

Ա. Թղթակցութեան գրասենեակ, որ պատրիարքարանէն ուղարկուած եւ պատրիարքարան եկած գրութիւններով կզբաղի:

Բ. Արձանագրութեան գրասենեակ, որ ազգային ժողովոց եւ խորհրդոց վերաբերեալ թուղթերը կարգաւորելու կզբաղի:

Գ. Ազգահամարի գրասենեակ, որ ազգայնոց քաղաքական վիճակագրութեանը, այսինքն ծննդեան, ամուսնութեան, եւ վախճանման վերաբերեալ արձանագրութեանց կզբաղի:

Այս վերջին գրասենեակէն կը տրուին ազգայնոց թէ ճանապարհորդութեան համար եւ թէ ուրիշ անձնական գործառնութեանց համար պէտք եղած վաւերական թուղթերը, նաեւ ծննդեան, ամուսնութեան եւ վախճանման վկայագրերը:

Յօդ. 14. Պատրիարքական դիւանատունը պիտի ունենայ դիւանապետ մի, որ պատասխանատու է դիւանատան բոլոր գործառնութեանց: Քաղաքական ժողովը կընտրէ եւ պատրիարքը կանուանէ զայն: Դիւանապետը կընէ նաեւ ընդհանուր ժողովոյն դիւանադպրութիւնը:

Դիւանապետը պարտաւորեալ է ամէն տարի՝ թէ Կոստանդնուպօլսոյ մէջ եւ թէ դուրսերը ծնած, ամուսնացած եւ վախճանած ազգայնոց տոմարներուն օրինակները բերել տալ, պատրիարքարանի դիւանատան ընդհանուր ազգահամարին մէջ արձանագրել տալ: Դիւանապետը հայերէն լեզուի քաջ հմուտ եւ տաճկերէնի ու գաղիերէնի ալ վարժ անձ մը պիտի ըլլայ:

Յօդ. 15. Դիւանատունը բաւական թուով դիւանադպիրներ պիտի ունենայ: Ասոնք ալ հայերէն լեզուն քաջ գիտենալու են, եւ ամէն մէկը իւր պաշտօնին կատարեալ հմտութիւն ունենալու է: Ամէն մէկ դիւանադպիր ընդ իւր պաշտօնի պատասխանատու է այն ժողովոյն կամ խորհրդոյն՝ որուն կը վերաբերի: Ամէնը մէկէն պատասխանատու են դիւանապետին:

Յօդ. 16. Ազգահամարի գրասենեակէն տրուած որ եւ է թուղթ եւ վկայագիր վաւերացեալ պէտք է ըլլայ Պատրիարքական կնքով եւ դիւանապետի ստորագրութեամբ: