ԿԻԼԻԿԻՈՅ ԱՂԷՏԸ

ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹԵԱՆ ՊԱՇՏՕՆԱՏԱՆ ԿՈՂՄԵՐԸ

«Ուն-Փազարի կողմերը գտնուող սենեակներն ու Աճէմ-Խանի մէջ ամրացածներուն՝ նետած գնդակները՝ Կառավարութեան պաշտօնատան, Առեւտրական դատարանի կողմերը կրակի մէջ ձգեցին։ Աշըգեան գործարանին մէջ գտնուող հայերն ալ այն կողմերը անանցանելի վիճակի մը վերածած էին։

Իսլամ թաղերու կողմերը տուներուն մէջ ամրացած հայերուն՝ դեռ իսլամներէն իրենց տուներուն վրայ ո՛ եւ է յարձակում չեղած վիճակին մէջ, փողոցները զէնք նետելնին, պատճառ եղաւ որ Իսլամները Հայոց տուներուն վրայ յարձակին։ Այս յարձակումին միջոցին բազմաթիւ իսլամներ սպաննուեցան։ Որովհետեւ պատուհաններէն, զէնքի ծակերէն՝ նետուած գնդակներուն փոխարէն, իսլամներու գործածած զէնքերը՝ շատ քիչերուն քով գտնուող չիֆթէ, սուր, թուր, դանակ եւ մեծամասնութեամբ բիրեր եւ փայտեր էին։

Գետեզերքի թաղերուն մէջ խառնաշփոթութիւնը՝ շարունակած միջոցին, Թարսուս-Գափուսը, եւ երկաթուղիի կողմերը, վերջապէս քաղաքին ամէն կողմերը կրակներու մէջ էր։ Զէնքերու ձայնէն գրեթէ խօսուած խօսքերը չէր լսուէր»։