ԴԱՏԱՍՏԱՆԱԳԻՐՔ

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

ԶԱստուծոյ երկիւղն եւ զիւր ծանաւթութիւնն հրամայէ աւրէնքս ստանալ՝ ըստ Սողոմոնի։ Ապա թէ եկեղեցական լինի, նա ընդ սուրբ եւ առաքինի կարգաւորացն դասն փարի. եւ թէ աշխարհի երէց է, նա արժան է ընդ հարկեւոր գիտունքն եւ ընդ մաւտեւորս պարոնութեան ըստ իւրաքանչիւր կերպի յարիլ ի բարին, վասն զի Աստուած զերկնային դաս հրեշտակացն զաստիճանաւորսն արար իւր ի սպասաւորութիւն. եւ զերկրաւորքս նոյնպէս ի տէրութիւն եւ ի պարոնութիւն։ Ապա զայս խրատ կու տայ՝ որ չնայի ոք ի յայնոք, որ քան զինք ի վեր լինան ու նախանձով չարի, ապա ըստ ինքն ի վայր հայի յայլ ցածերն եւ փառք տայ Աստուծոյ ու զիրն, որ ունի իրեն հերիք այնէ եւ իր մեծին հնազանդի։

Յուստիանոս կայսրն կամեցաւ ի յիր աւուրքն զՅովհաննէս աւետարանչին զմեծ պատրիարքութեան աթոռն ի յԵփեսոսէ ի Կոստանդինուպաւլիս փոխել եւ անդ հաստատել. եւ զՄաթէոս աւետարանչին աթոռն յԵրուսաղէմ, զի կամեցաւ զայնոք փառաւորել։ Եւ հավնեցոյց զամէնն ի բանս զոր արար, որ ի մեծ ժողովն զԵրուսաղէմայ եպիսկոպոսն քան զամէնն ի վեր նստուցին՝ վասն հարկիցն Քրիստոսի։ - Եւ սոքա՝ եղեն աստիճանաւորք հայրապետք, որ ոնիփորոն ե. կրկին հագնին եւ արհիեպիսկոպոսք կարեն ձեռնադրել։

Եւ հետ այսոց արհիեպիսկոպոսն են, որ դ. կրկին հագնեն զոնիփորոնն եւ չորեքկին նափորտ ի վերայ։ Եւ սոքա կարեն աւրհնել մեռոն ու դնել պատրիարք։

Եւ երրորդ դասք եպիսկոպոսաց որք են մետրապաւլիտք՝ բնակիչք քաղաքի. սոքա գ. կրկին նափորտ հագնին եւ զնոյն զսքեմդ։ Ու կարեն ձեռնադրել եպիսկոպոսունք, աւրհնել մեռոն, բայց որ յայլ մեծերոյն մեռոնէն մասն ուննան, որ խառնեն ի ներք զէդ զխմոր իրք. եւ յայսոց երբ գ. մետրապաւլիտք կենան, նա կարեն ձեռնադրել արքեպիսկոպոսք։

Եւ չորրորդ դասք եպիսկոպոսունքն են, նոյն սքեմովն ու դուպլ նափորդով։ Ու կարեն ձեռնադրել զամէն վիճակաւորսն. եւ ի սոցանէ երբ գ. կենան խէչ իրերաց, նա կարեն աւրհնել իրենց մեծ մետրապաւլիտ, ու սուրբ սեղան ու մեռոն եւ աւազան։

Եւ ե. դասք են իրիցունքն եւ քահանայքն. քահանայլն ի քաղաքն կենան, եւ իրիցունքն ի գեղ եւ յագարակ. եւ սոքա եւս պատուով են զանազանած, եւ աւծութեամբ մէկ են, եւ ոնոփորոն ի յերկու ուսն արկանեն ուրար եւ թիկնոց շուրջառով ելանեն ի բեմն։ Ու իշխեն պատարագ այնել եւ մկրտել եւ տալ խաղաղութիւն. ու թէ եպիսկոպոս չկենայ, նա աւրհնեն խաչ, եւ թէ հրամանք տայ՝ նա մեռոն ել աւրհնեն. եւ կարէ այնել զայն, որ է ի վայր քան զդպիր եւ զերկու աստիճան եւ ապաշխարաւղք եւ կրաւնաւորք։

Եւ զ. դասք են սարկաւագունքն. եւ սքեմով նոյն են, բայց անգաւտի կանգնին՝ եւ ի ձախ թեւն ուրար։ Եւ կարեն աւետարան կարդալ, ու քարոզ ասել, եւ զսկիհն բերել ի սենէկեն ի սեղանն, եւ քշոց քշել, ու խունկ ծխել, եւ զհաղորդութեան սկին բերել. եւ թէ հրամայէ քահանայն, նա եւ սարկաւագուհիք էլ կարեն ձեռնադրել, որ եւ նոքա եւս կարեն քարոզ ասել կանանց, եւ աւետարան կարդալ, ուր եւ այր մարդ չմտնէ։ Եւ սքեմ է նոցա հաւատավորացն. եւ կարեն լուանալ տղայք եւ կանայք քաւութեան ջրովն. եւ խաչ ուննան ի ճակատն եւ քուշ կենայ ի յաջ թեւն. եւ ի Հայոց կանանց վաղ է ջնջած այս կարգս։ Բայց այս այն է, զոր գրել է առաքեալն՝ թէ յանձն առնեմ ձեզ զՓիբէ՝ քոյր մեր՝ որ է սպասաւոր եկեղեցւոյն։

Եւ է. դասք եպիսկոպոսք են, որ կոչին փիրիսկոպոսք՝ գլխաւորք սարկաւագաց. եւ սքեմ զնոյն ունին, բայց հոլանի հագնին անգաւտի, եւ ուրար ի յերկու ուսն։ Եւ կարեն այսոք, երբ եպիսկոպոսն հրամանք տայ, աւրհնել եկեղեցի եւ երէց. եւ թէ հայրապետն հրամանք տայ, նա ու մեռոն այլ կարեն աւրհնել, վասն զի եպիսկոպոսութեան աւծումն ունին։

Եւ ը. դասք եպիսկոպոսացն են այնոքիկ, որ կաթուղիկոսք են՝ ըստ սերովբէից նմանութեանն։ Եւ սքեմ հագնին նոյնպէս հոլանի անգաւտի, եւ ոնոփորոն յերկու ուսն։ Եւ իրենց գործն է՝ եպիսկոպոս աւրհնել եւ մեռոն։

Եւ թ. դասք աւագ եւ մեծ աւծութիւն է՝ պատրիարգն, որ է պապն։ Եւ ոնոփորոն նոյնն է, բայց եւ հոլանի անգաւտի այլ հագնի։ Եւ գործ է նոցա աւծել զդասս թագաւորացն, որ են նման Քրիստոսի ի վերայ երկրի։ Վասն որոյ պարտական են ամենայն կերպով Քրիստոսի նմանութեամբն վարիլ սրբութեամբ եւ արդարութեամբ եւ ճշմարտութեամբ, որպէս Կոստանդիանոս եւ Թէոդոս՝ որք հաճեցուցին զԱստուած եւ զմարդիկք ի կեանս իւրեանց, եւ զբազումս դարձուցին ի Քրիստոս։