ԴԱՏԱՍՏԱՆԱԳԻՐՔ

Պարտ է գիտենալ, որ զվաճառացն եւ զպազրնոյն սահմանն ի քաղաք եւ ի դուրս՝ պարոնութիւնն սահման է զիրաւունքին՝ զչափն եւ զկշիռն եւ զայն յայսպիսեացս. եւ դուքերն եւ մուխթասպնին ի վերայ այսոր սաստելով ըղորդ պահեն. եւ զայնոք որ ծեծնաւք չըղորդին հետ երեք դարպայի քըշտանացն՝ նա ի պարոնն կամ յերեսփոխանն բերեն, որ ի վերայ մեղանացն խրատել տայ կամ խոռել կամ մեռցնել։ Բայց այնոց որ զկշիռն կամ զչափն աւիրեն՝ նա այս է որ չորեքկին վճարեն, եւ խրատեն զիրենք ի դռան, որ այլքն վախեն։ Եւ զայնոք, որ դրամ քըշտեն կամ դրամ հարթեն՝ անխեղճ առ պարոնութիւնն՝ զձեռք կտրեն ի պակասն։

Եւ ուր վաճառ լինի՝ նա զկապալն առնուլ պատեհ է, եւ զբաժն. բայց ուր ծախ չլինի՝ նա չէ իրաւունք բաժ առնուլ. քաւել թէ ահուտ ճանպահ լինի, որ վասն պահելոյն իւրենց իրաւունք առնուն ի վաճըռկներոյն ի ճանպահն. թէ ոչ՝ նա կապլնին թագաւորաց տըվաւքն պատեհ է որ երթայ։

Բայց կու հրամայէ աւրէնքս՝ որ այն ծախաւղն, որ խաբէ զանգէտն ու իր սուղ իրք ծախէ, նա զենք զէդ գող ու անհաւատ դատեն, զէդ որ գրել ենք վասն գողերոյն։

Եւ զհացի ու զգինոյ եւ զայլ հնգերաց նեհն՝ պատեհ է, որ թագաւորն ժողովէ զիր զամէն գաւառապետք եւ իշխանք ի յամենայն աշուն, երբ տարոյն մուտքն մտէ, որ քննեն եւ տնտղումն այնեն ի մուտն եւ ի տարին եւ ի կանուխն եւ յանագան, եւ նեհ դնեն ծախուն զպատեհվորն ի վերայ չքաւորութեան տարոյն եւ լիութեանն, որ ոչ ծախաւղքն զրկին եւ ոչ գնաւղքն, եւ հովվի աշխարհն. վասն զի նեհն է, որ կու կեցցնէ զամէնն. եւ այս թագաւորացն է շալակ, եւ Աստուած յիրենցմէ խնդրէ զամէնն. զայս Մովսէս կու հրամայէ։ Բայց մեծ իշխանք եւ փոքունքն եւ իմաստունք բնակիչք աշխարհին պարտին յորդորել միշտ զթագաւորն եւ իրենք զիրար՝ ի յայս ուղիղ սահմանիս պահելն։ Զի այսով հաշտի Աստուած ընդ աշխարհս եւ այլ շատ տայ զբարին։

Եւ գիտել պարտ է, որ այլ հալալ կումաշ չկայ եւ ոչ մուտք՝ քան զայն, որ մարդ իր թրովն շահի յանաւրինաց ծեծ, որ թէ ծախէ զիր բաժինն կամ տայ՝ նա ընդունելի է առ Աստուած եււ առ մարդիկ։ Բայց թէ ըղորդի բաժինք չբերէ առ պարոնութիւնն՝ նա գող է, ու հարամ է, զինչ պահէ. ապա իր ըղորդի բաժինն է իր հալալ։

Եւ վաճռնոյն սահմանն այս է՝ որ երկուքին կամաւք լինի եւ վկայաւք։ Թէ հայրն ծախէ հայրենիք՝ նա պատեհ է, որ որդեցն կամաւք լինի իրենց ելնելն ի ժառանգութենէն. նոյնպէս եւ թէ որդիքն ծախեն՝ նա հաւրն եւ հաւրեղբարցն ու քոյրվտոցն կամաւքն, զի թէ կամաւք չլինի՝ նա թէ եւ թուխթ ու ձեռնգիր լինի տված՝ նա ըղորդ ժառանգութիւնն չխանծրի եւ յորժամ գան ի դատաստան, նա առնու անսղալ։ Նոյնպէս եւ թէ որդի առանց հաւրն ու եղբարցն եւ կամ քոյրվտոցն կամաց եւ աւտրէ եւ ծախէ. ապա որ կամաւք եւ աւտրէ ու ձեռնգրով ծախէ, նա հաստատուն է եւ անդարձ։ Բայց խիստ հաստատուն այն է, որ դատաւորին ձեռնգրով լինի։ -Բայց թէ վասն աղքատութեան մարդ ընդ մարդ հաշիւ այնէ պոմնով, եւ տայ՝ թէ կալ զիսայ հայրենիքս, ու տուր ինձ զիսայ չաք դեկանս՝ ինչվի հանչաք մի ժամ՝ նա ի յայն սահմանեալ ժամն կամ ի յոր ժամ ուզէ՝ որ դառնայ ի յինք իր պոմնովն եւ վկայաւք, նա կամ դառնայ ու կամ ազգ մի հաշտին ընդ իրար։

Բայց ձեռնգիրն հաստատէ զբանն՝ պարոնին ձեռնգիրն եպիսկոպոսին խաչին եւ վկայիցն։