1315
ՄԱՍՈՒՆՔ
ԱՍՏՈՒԱԾԱՇՆՉԻ
Երեւան
192
(տես
նաեւ
1669թ.
)
Գրիչ
`
Աբրահամ
վայր`
Լիմ
կղզի
...
Արդ,
ի
կարճեալ
աւուրս
եւ
յերեկոյացեալ
ժամանակիս,
այսինքն
ի
վերջի
դարուս,
յորժամ
յաղագս
ծովացեալ
մեղաց
աշխարհիս
իբր
երեքալեան
իմն
մրրկեալ
տատանեալ
ծփէր
ի
բռնութենէ
սրոյն
ազինն
նետողաց,
զոր
յոլով
ժամանակաց
աւուրց
սաստկացեալ
տիրէր
համայն
ամենայն
երկրի,
սկս
եալ
յելիցն
արեւու`
ի
ծովէն
Կասբից,
շրջապատեալ
զհիւսիւսիւ
մինչեւ
գայ,
հասանէ
ի
ծովն
Պոնտոսի ,
եւ
դարձեալ
ի
միւս
կողմամբն
հարաւանոյ
պատ
առեալ`
պարունակեալ
զաշխարհն
Բաբելացւոց,
եւ
զհամայն
զԱսորիս,
եւ
զԿիւլիկեայ,
մինչեւ
ցնոյն
ծովն
Պոնտացւոց
աշխարհին,
զբոլոր
միջերկրայս`
զազգս
եւ
զլեզուս
բազումս,
ընդ
ինքեամբ
կալեալ
ունէր
չար
լուծ
ծառայութեան
նոցա,
ըստ
նախատեսութեանն
մեծ
հայրապետին
հայոց
Ներսէսի,
եւ
պակասեալ
նուազեալ
կայր
հայրապետութիւնն
սեռի
ս
ուրբ
Լուսավորչին
Գրիգորի
եւ
թագաւորութիւն
ազին
Արշակունեաց,
ըստ
տեսլեան
սրբոյն
Իսահակայ,
եւ
սակս
անդարձութեանն
մերոյ
ոչ
դարձաւ
||
բարկութիւն
նորա,
այլ
տակաւին
ձեռն
իւր
բարձրացեալ
է
ի
պատժել,
ի
պատուհասե|ա
|
լ:
Եւ
մեր
ոչ
զղջացեալ,
մինչեւ
ծիւրեալ
եւ
ծնգեալ,
հիւծեալ
մաշեցան
ամենայն
կեանք
մեր,
ի
մահ
եւ
ի
դժոխս
մերձեցան
անձինք
մեր
եւ
յերկիր
մածան
մէջք
մեր,
քանզի
թողեալ
գազանաբարու
եւ
այլադէմ
եւ
այլալուսու
ազգին
նետողաց
զհայրենի
աւրէնս
իւրեանց
|թողին
|,
հետեւեցան
չար
աղանդոյն
Կարապետի
նեռինն`
Մահմետի,
եւ
եւս
քան
զեւս
ընդ
նեղութեան
եւ
ընդ
հալածանաւք
արկին
զազգս
քրիստոնէից :
Զորոյ
զաղէտս
տառապանացն
ո՞
ոք
կարասցէ
պատմել
կամ
ընդ
գրով
արկանել:
Արդ,
յայսմ
դառն
եւ
ի
դժնա
ժամանակի,
յորում
խաւար
անլոյս
եւ
մէգ
անմխիթար
տարածեալ
մածեալ
ունէր
զամենայն
երես
երկրի,
ես`
Թադէոս
կրաւնաւոր
եւ
եզկելի
անձն,
գրել
տուի
զմարգարէս
եւ
զառաքեալս
ի
յարդար
վաստակոց
իմոց:
Արդ,
աղաչեմ
զամենեսեան`
զդասս
լուսերամից
եւ
զմանկունս
նոր
Սիովնի
`
մանաւանդ
թէ
վերնոյն
||...
եաի
եւ
ի
հանդիպիլն
ձեր
այս
աստուածային
տառիս
ընթերցմամբ
եւ
կամ
գաղափարելով,
յիշեսջիք
ի
մաքրափայլ
յաղաւթս
ձեր
զերանելի
եւ
զպատուական
կրաւնաւոր
զԹադէոս,
եւ
զհայր
իւր,
եւ
զմայր
իւր,
եւ
զեղբայր
եւ
զամենայն
արեան
մերձաւորք
իւր,
եւ
աստուած
յիշողացդ
ողորմեսցի ,
ամէն:
Գրեցաւ
եւ
կատարեցաւ
մարգարէս
եւ
առաքեալս
անարժան
ձեռամբ
սուտանուն
Աբրահամու,
ի
թվականիս
ՉԿԴ.
(1315),
գրեցաւ
ի
կղզիս,
որ
կոչի
Լիմն,
ընդ
հովան[ե]աւ
սուրբ
Գէոր[գ]եայ
աջիս`
նորակազմ
տաճարիս,
հայրապետութիւն
տէր
Զաքարի
եւ
յառաջնորդութիւն
տեղոյս
տէր
Յով[հաննիսի
]:
Տէր
աստուած
թողցէ
զհանցանս
իւր
եւ
ննջեցելոց
իւրոց,
որ
հանգիստ
արար
մեզ
ի
մարմնաւոր
կեանս:
ես`
Աբրահամ
սուտանուն
գրիչ,
ըստ
իմում
տկարութիւնս
սկսայ,
ողորմութեամբն
աստուծոյ
եւ
աստեցի
զմարգարէս
եւ
զառաքեալս.
աղաչեմք
զամենեսեան`
զմանկունս
եկեղեցւոյ
եւ
զդասս
քրիստոնէից
հաւատացել
||
ոց,
որ
կարդայք
կամ
աւրինակէք,
մեղաց
թողութիւն
հայցեցէք
յաստուծոյ
մեզ
եւ
մեր
ննջեցելոցն,
եւ
հաւր
իմոյ
Յուսէփայ,
եւ
եղբարց
իմոց`
Յակովբայ
եւ
Սահակայ,
որ
երիտասարդական
կենաւք
փոխեցան
ի
Քրիստոս :
Յիշեցէք
եւ
զեղբայրս
մեր
զԹումայ
կրաւնաւոր`
հեզ
եւ
խոնարհ,
որ
սպասաւորեաց
մեզ
ի
մարմնաւոր
կեանս,
եւ
զհայր
իւր,
եւ
զմայր
իւր,
եւ
զամենայն
արեան
մերձաւորք
իւր`
զկենդանիս
եւ
զհանգուցեալս,
մինչ
Թումէս
զմեզ
աստ
հանգոյց
աստուած
զինքն
եւ
ննջեցեալսն
իւր
հանգուսցէ
ի
վերին
Երուսաղէմ
եւ
ի
դասս
արդարոց...:
ՆԵՐՍԻՍԻ
ՇՆՈՐՀԱԼՒՈՅ
ՄԵԿՆՈՒԹԻՒՆ
ՍԱՂՄՈՍԱՑ
Երեւան
3778
Գրիչ`
Ռստակէս,
ստացող
`
Վարդան
վայր`
Արտազ
գաւառ,
սբ.
Թադէոսի
վանք
...
Արդ,
եղեւ
սկիզբն
տառիս
այսմիկ
սրբոյ
գծագրութեան
ի
գաւառիս
կոչեցելումն
Արտազ,
ի
սուրբ
եւ
յերկնահանգէտ,
ի
հռչակաւոր
ուխտս,
ի
յաթոռս
եւ
ի
հանգիստս
սուրբ
առաքելոյս
Թադէոսի,
ընդ
հովանեաւ
ամենազաւր
աջոյն
Յիսուսի,
առ
ոտս
սուրբ
եւ
աստուածային
արեամբ
ներկեալ
նշանի
ս`
սուրբ
գեղարդեանս,
եւ
սուրբ
կուսին
Սանդխտոյ,
եւ
այլ
բազմահաւաք
սրբոցս,
ի
թագաւորութեան
Հայոց
Աւշին
կոչեցեալ,
եւ
ի
հայրապետութեան
տեառն
Կոստանդեայ,
||
յառաջնորդութեան
այսմ
նահանգիս
եւ
աստուածախնամ
Արտազ
գաւառիս`
սուրբ
եւ
առաքելաշնորհ
արհիական
գլուխն,
տիեզերալոյս
եւ
աշխահածաւալ,
բարիախորհ
եւ
վերադիտող,
պարիսպ
ամրութեան
հանուրց
եկեղեցեաց,
եւ
բերդ
հաստատուն
քահանայից
եւ
ամենայն
քրիստոնէից
տէր
Զաքարիայի,
եւ
պարոն
եղբաւր
նորին
Պետրոսի,
եւ
զաւակաց
սո-
րին,
զոր
պահեսցէ
զսոսա
Քրիստոս
աստուած
լուսաւոր
վարիւք
ի
լուսաւորութիւն
կաթողիկէ
եկեղեցոյս,
ի
զարդ
եւ
ի
պսակ
սուրբ
եւ
հռչակաւոր
ուխտիս
եւ
ի
պարծանս
հաւատացելոց
Քրիստոսի,
պարագայց
ամաւք,
խոր
խաղաղութեամբ
մինչեւ
ի
խորին
ծերութիւնն,
եղբարբք
իւրով
եւ
ամենա
յն
համացեղիւքն,
եւ
յապագայսն`
սուրբ
հայրապետացն
աթոռակից
եւ
պսակակից
արասցէ,
ամէն:
Նաեւ
զՂեւոնդ
քահանայ,
վասն
որոյ
անջատեալ
ի
մէնջ
անկաւ
պարիսպն
ամրութեան,
եւ
խորտակեցաւ
բերդն
ապաստանի,
եւ
եթող
սուգ
անմխիթարելի,
յամսեանն
հրոտից
ԻԴ.
(24),
զոր
տէր
Յիսուս
դասակից
եւ
պսակակից
արասցէ
զնա
սրբոց
քահանայիցն ,
ամ[էն]:
Իսկ
ի
լրման
թուաբերութեանս
Հայոց
ՉԿԴ.
(1315),
յամսեանն
նաւասարդի
Ա .,
ի
դառն,
եւ
ի
դժնեայ ,
եւ
ի
մաշեալ
ժամանակիս,
յորում
ըստ
հրամ[ան]ի
տեառն,
ցամաքեցաւ
սէր
բազմաց
եւ
թագաւորեաց
ստութիւն
եւ
ատելութիւն,
եւ
մահաշունչ
քնարն
սատանայի
բեղնաւորեալ
զուարճանայ
յընթհանուրս
ամենայն
մեծապանծ
ճոխութեամբ,
եւս
առաւել
ի
յազգս
Արամենի,
ի
սեռս
Հայկայ
եւ
ի
զարմս
Թորքոմեան,
որով`
անարժան
եւ
ստակործան
վարիւք
մերովք
բարկացուցաք
զանբարկանալին
աստուած,
եւ
շարժեցաք
ի
սաստ
եւ
ի
ցասումն
զամենագու
թն
եւ
զամենողորմն,
զի
ի
խրատ
եւ
ի
ցասումն
զարթոյց
աստւած
զթմրեալ
բարկութիւնն
ի
վերայ
քրիստոնէից
զաղախնածին
ազգն
Իսմայէլի,
որ
կախարդասար
պատրանաւք
խաբել
զազգն
նետողաց,
որ
բազում
ամաւք
տիրեալ
ունէին
ընդ
բռամբ
զաշխարհս
Արեւելեան,
ի
հիւսիսոյ
ի
հարաւ,
մինչեւ
ի
ծովն
Արեւմտական,
բայց
սակաւ
ինչ
ի
խաղաղութիւն
անդորանայր
եկեղեցիք
քրիստոնէից:
Իսկ
ի
յայս
դառն
եւ
ի
դժնեայ
ժամանակիս
զարթոյց
աստուած
զհոգիս
սուրբ
երանաշնորհ
քահանային
Վարդանայ`
ի
մոռացաւնս
լինել
բազմակուտակ
ալեկոծութեանս,
գիտելով
զդիւրակործան
եւ
զապականելի
կենցաղս,
թէ
ընդ
գտանելն
արագ
ունի
զեղծումն ,
կամեցաւ
գանձել
գանձ
անկողոպտելի
եւ
յիշա||տակ
աննինջ,
որ
միշտ
եւ
անզրաւ
ունի
զկայ
ընդ
աստուծոյ
եւ
ոչ
ական
հատանի
ի
վնասակար
գողոց,
ի
հոգւոյն
սրբոյ
սատարութենէ
եւ
ի
բարի
կամաց
վերադիտողիս
տէր
Զաքարիայի,
ետուգրել
զա
նգին
գանձս
աստուածայինս,
զլոյս
հաւատոյ
եւ
զպայծառացեալ
ջահս
եկեղեցոյ`
զերգս
մարգարէին
Դաւթի,
զոր
սուրբ
հայրապետն
Ներսէս
մեծաւ
աշխատութեամբ
մեկնեալ
լուսաւոր
եւ
պայծառ
բացերեւութեամբ,
ի
զարդ
եւ
ի
լուսաւորութիւն
մանկանց
եկեղեցւոյ,
եւ
ի
խրախութիւն
բանասէր
եւ
մակացու
արանց
հմտագունից:
Արդ,
ես`
տարժանեալս
վարդան,
բազում
պաղատանաւք
եւ
արտասուաւք
յերկիր
անկեալ,
աղաչեմ
զսուրբ
հարսդ,
եւ
սրբասէր
քահանայսդ,
եւ
զաստուածահաճոյ
կրաւնաւորսդ
եւ
զսրբասնունդ
մանգունսդ
եկեղեցւոյ,
որք
ընթեռնոյք
եւ
լուսաւորիք
ի
սուրբ
պատուիրանացս,
յիշեսջ
իք
ի
սուրբ
եւ
յարժանաւոր
յաղաւթս
ձեր
զաշխատողք
սորա
զՎարդան
եւ
զհայրն
մեր
ըստ
հոգոյ
եւ
զերախտաւորն
`
զփոխեցեալն
առ
Քրիստոս`
զՍարգիս
քահանայ,
որ
բազում
չարչար[ան]աւք
սնոյց
զմեզ...:
...
Եւ
եդեալ
ի
մտի
զայսպիսի
յոյս
դիմեցի
ամենայն
սրտիւ
իմով,
մեծաւ
յուսով,
ի
սուրբ
եւ
ի
հռչակաւոր
ուխտն
Յովհանու
վանք,
եւ
խնդրեցի
զգաղափար
այսմ
մեծափառ
կտակիս,
եւ
ես
ինձէն
աշխատեալ`
անձամբ
տարաշխարհիկ
լինելով:
Եւ
ետու
գրել
զսա
մեծաւ
աշխատանաւք,
եւ
եդի
ի
սուրբ
եւ
հռչակաւոր
աթոռս
Թադէոսի
առաքելոյս,
յիշատակ
ինձ,
եւ
երախտաւոր
վարդապետի
իմ
եւ
հաւրեղբաւր`
Սարգիս
քահանայի,
եւ
ծնաւղաց
իմոց
մարմնաւորաց`
Մխիթարայ
եւ
Մամսթոյ,
եւ
հարազատ
եղբարց
իմոց`
տուրքին
եւ
Պեկերին,
եւ
ամենայն
ազգայնոց:
Արդ,
աղաչեմ
զսպասաւորսդ
սրբոյ
եկեղեցոյդ,
որք
այժմիկ
եւ
որք
յետ
ժամնակաց
յաջորդեն
զաթոռ
սրբութեան
ուխտիս,
զի
չկա
ոք
հակառակ
պտղաբերութեանս
մերոյ,
ոչ
ի
մերոց,
եւ
ոչ
յաւտարաց,
եւ
ոչ
յայլոց
հակառակողաց
չարաց,
զի
աստուծոյ
է
զայս
գիրքս
եւ
սուրբ
առաքելոյս
Թադէոսի,
իս
կ
եթէ
ոք
ի
կողմ
չարին
եղեալ
եւ
ըստ
հակառակող
կամաց
նորա
վարեսցի,
կամ
յիմոց,
կամ
յաւտարաց,
եւ
կամ
յ
առաջնորդաց
եկեղեցւոյս,
եւ
խստավզել
հանել
ջանայ
զայս
գիրքս
ի
սուրբ
Առաքելոյս,
կարեսցի
ինքն
ի
Քրիստոսէ,
իսկ
որ
զգիր
յիշատակիս
ջնջէ
յետ
ժամանակի`
ջնջեսցի
ինքն
ի
կենաց
գրոյն,
այլ
հաստատուն
պահողք
հրամանացս
աւրհնեալ
եղիցին
ի
Քրիստոսէ
եւ
յամենայն
սրբոց
իւրոց ,
ամեն:
Զտաւնաւղ
տաւնից
տէրունական
եւ
պայծառացուցիչ
յիշատակաց
որդւոց
վերինն
առագաստի,
բազմահամբար
պատրաստութեամբ
ըստ
իմանալի
մտաց
լուցման
լապտերաց
եւ
բուրման
խնկոց
անուշահոտութեան,
զրաբունապետս
զՅովհաննէս
եւ
զԿիրակոս
յիշեսջիք
ի
տէր
Յիսուս,
ընդ
նոսին
զաստեղն
եկեղեցոյ,
պաղպաճուն
եւ
լուսափայլ
ի
հարաւային
հնչմանէ
հոգւոյն
շնորհի
փթթեալք`
զՎարդան
հայրապետ,
եւ
զՅոհաննէս,
եւ
զՍեփաննոս
յիշման
արժանի
առնիջիք,
որ
հայրագութ
սիրով
խնամս
տանէին
եւ
յորդորէին
զմեզ:
Յիշեցէք
ի
Քրիստոս
եւ
զփակակալ
սուրբ
ուխտիս,
եւ
զսպասաւորս
ըստ
մարմնոյ`
զՇնահաւորն ,
զՏուրքն,
զՍարգիս
եւ
զԱմիր,
ընդ
նոսին
եւ
զմաճակալ
Յովաննէս,
զոր
տէր
Յիսուս
բարեխաւսութեամբ
սուրբ
առաքելոյս
Թադէոսի
հատուսցէ
նոցա
վարձս
բարիս ,
ամէն:
Նաեւ
համաւրեն
ամենայն
աշխատողաց`
քահանայից,
սարկաւագաց,
միայնակեցաց,
ծերոց
եւ
տղայոց ,
որք
յայս
քաւարանիս
աշխատեալք
են,
եղիցի
ամենեցուն
ձեզ
հասանել
մասին
ժառանգութեան
սրբոց ,
ամէն:
Եւ
արդ,
դարձեալ
բազում
պաղատանաւք
եւ
արտասուաւք
յերկիր
անկեալ
աղաչեմ
զամենեսեան
վասն
սիրոյն
Քրիստոսի
յիշել
զողորմելի
գծողս
զՌստակէս,
եւ
զեղբայրն
իմ
զԹադէոս ,
եւ
զծնողսն
իմ
ըստ
մարմնոյ,
զհայրն
իմ
զԽոցադեղ,
եւ
զմայրն
իմ
զԳրամիկ,
եւ
զՍիսամբար,
եւ
զեղբարսն
իմ
զՄարգարէ,
զՄխիթար,
եւ
զայլսն
ամենայն,
վասն
զի
կարող
է
աստուած
ի
ձեռն
այլոց
այլում
ողորմութիւն
առնել,
ընդ
որս
եւ
ի
մեզ
գթասցի
Քրիստոս
աստուած
շնորհել
աշխարհի
զխաղաղութիւն,
եկեղեցոյ
հաստատութիւն,
քահանայից
մաքրութիւն,
միանձանց
ժուժկալութեամբ
ի
մի
բերան
փառաւորի
ամենասուրբ
երրորդութիւնն
այժմ
եւ
յաւիտեանս ,
ամէն:
ԱՒԵՏԱՐԱՆ
Վարդաշեն
գյուղ.
Մ.
Սմբատյանց,
Երնջակ,
էջ
136
Գրիչ`
Խաչատուր
Կեչառեցի
վայր
`
Եղեգիս
...
Աւարտեցաւ
սուրբ
աւետարանս
տիեզերալոյս
վարդապետին
Քրիստոսի
աստուծոյ
մերոյ ...
յամս
առաքելաշնորհ
արհիեպիսկոպոսի
տեառն
Յովհաննիսի,
մականուամբ
Աւրբէլ
կոչեցելոյ,
ձեռամբ
նուաստ
եւ
ոսկեգիր
գրչապետի`
մեծ
րաբունապետի
Խաչատուր
Կեչառեցւոյ.
գծագրեցաւ
ի
քաղաքս
Եղեգիս,
ի
տէրութեան
արեաց
վեհագունի
եւ
իշխանաց
իշխեցողի,
մեծ
կոմսի
եւ
կողմնակալի
Բուրթելին
եւ
նորին
հարազատի
Բուդդային,
ի
խնդրոյ
սրբասնունդ
քահանային
Սահակայ:
ԱՒԵՏԱՐԱՆ
Երեւան
2930
Գրիչ
`
Թոմա
վայր`
Խորդեանց
անապատ
ա
Շնորհիւն
աստուծոյ
սկսա
եւ
ողորմութեամբ
նորին
կատարեցի
զսուրբ
եւ
զկենսաբեր
աւետարանս
ի
թուականութեանն
հայոց
ՉԿԴ.
(1315),
յամսեանն
յարեգ`
ԺԲ.
(12),
յաւուր
երկուշաբթի,
Ժ.
(10)-երորդ
ժամու ,
հայրապետութեանն
տէր
Յովաննէս
Աւրպելի...
Համարձակեցա
ծրեալ
զսա
ի
վարժումն
ման
կանց
նոր
Սիոնի
եւ
ի
պայծառութիւն
դասակարգութեան
սրբոյ
եկեղեցոյ,
ընդ
հովանեւ
սուրբ
Գրիգորիս
եւ
սուրբ
Սարգիս
զաւրավարիս:
Արդ,
ի
սպառել
ժամանակիս
եւ
ի
նուազումն
ամենայն
վայելչութեանց
աշխարհիս,
ես`
յետինս
ի
դասէ
քահանական
կարգի
Թոմա
անուն,
գրեցի
զսայ
յանապատս
Խորդեանց:
Այժմ,
որք
աւգտիք
ի
սմանէ
յիշեսջիք
զծնողսն
իմ,
եւ
զսնուցիչն
իմ
զՍարգիս
վարդապետն,
որ
է
ուսուցիչ
իմ,
եւ
զծնողսն
իմ`
Վիրապշահ
եւ
Թագու[հ]ի
եւ
զհեղբայր
Իգդատեր[՞
]
եւ
զամուսնին`
Մանկու
խաթուն,
եւ
զաւակս
նոցա`
Ստեփանոս
եւ
մարտիրոս...:
բ
Վանիկն
միաբանեցաւ
աւետարանիս`
ով
կարդայք
յիշէք
ի
Քրիստոս ,
ամէն:
գ
Ով
կարդայք
զՄարգարէ
յիշէք
ի
Քրիստոս,
եւ
աստուած
զձեզ
յիշէ ,
ամէն:
ՆԵՐՍԻՍԻ
ՇՆՈՐՀԱԼՒՈՅ
ԹՈՒՂԹ
ԸՆԴՀԱՆՐԱԿԱՆ
Երեւան
3651
Գրիչ
`
Առաքել
վայր`
Տարունո
գաւառ,
սբ.
Կարապետի
վանք
Գրեցաւ
աստուածաինս
այս
մատեան
ի
փառս
Քրիստոսի
աստուծոյ
մերո,
ի
թուի[ն
]
Հայոց
ՉԿԴ.
(1315),
ընդ
հովանեաւ
Տարաւնս
սրբո
Կարապետիս,
յառաջնորդութիւն
արհեպիսկոպոսի
տէր
Յով[հաննիսի
]
եւ
Ստեփ[անոս
]
վարդապետի,
ի
ստացումն
սրբազան,
երջանիկ
եւ
սրբամաքուր
կուսակրաւն
Ստեփ[անոս
]
վարդապետի,
ձեռամբ
ներգեւեալ,
պիտականուն
առաքե`լ
սուտ
աբեղաի:
Որք
հանդիպիքդ
այս
աստուածաինս
գանձու
եւ
մեծագինս
մարգարտի
առ
ի
պէտս
ինչ
աւգտութեան
ի
սմանէ
եղելոյ,
առ
որս
աղաչանս
բազմապիս[իս
]
մատուցանեմ,
յիշման
աղաւթից
առ
Քրիստոս
արժանի
առնել
զստացող
սորա
զՍտեփ[անոս
]
վարդապետ,
հանդերձ
իւրովքն
ննջեցելովքն,
արժանի
լինել
սրբոցն
դասուց,
ընդ
որոց
եւ
աշխատողիս
քաւութիւն
յանցանաց
հայցել
յամենառատ
պարգեւացն
աստուծոյ,
զի
եւ
ձեզ
լիցի
մասն
երանութեան
ի
Քրիստոսէ
աստուծոյն
մերոյ,
որ
է
աւրհնեա
լ,
ընդ
հաւր
եւ
սուրբ
հոգւոյն,
յաւիտեանս ,
ամէն:
Եւ
այլ
եւս
առաւել
աղաչեմ
չմեղադրել
խոշորութեան
գրոյս,
զի
ախմար
էաք
յարհեստ
գրչութեանս,
ու
առանձին
տուն
չունէաք,
ու
այլ
պակաս
գրելոյն
այս
շատ
պատճառ
եղաւ,
զի
ամբոխ
էր .
եւ
այս
բաւ
է:
ԱՒԵՏԱՐԱՆ
Վիեննա
460.
Ցաշ.
Ցուց.
էջ
934.
(տես
նաեւ
1384
եւ
1650թ.
թ.
)
Ստացող
`
Սարգիս
Կատարեցաւ
սուրբ
աւետարանս
այս
ի
թվականութիւն
Հայոց
ՉԿԴ.
(1315).
ես`
Սարգիս,
Շահիս
որդին,
որ
ստացայ
զսայ
ի
հալալ
արդեանց
եւ
գնեցի
զսայ
ի
Պօղ[ոս
]
վ[ար]դ[ապետէ
]
Ծ.
(50)
դ[ահե]կ[ան
],
վասն
հոգոյ,
որ
յիշատակ
իմ
հանապազ:
ԿՈՉՈՒՄՆ
ԸՆԾԱՅՈՒԹԵԱՆ
ԿԻՒՐՂԻ
ԵՐՈՒՍԱՂԷՄԱՑՒՈՅ
Երեւան
976
(տես
նաեւ
1440թ.
)
Գրիչ
`
Դանիէլ
վայր
`
Աղթամար
...
Աստանաւր
սկզբնաւորեալ
աստուածային
տառս
այս
ի
թուականութեանս
Հայոց
ՉԿԵ.
(1316),
ի
դառն
եւ
ի
տարտարոս
ժամանակի,
ի
գեղեցիկ
եւ
յամուր
կղզիս
Աղթամար
կոչեցեալ,
ի
հայրապե||տութեան
տեառն
ներսեսի
եւ
տեառն
Զաքարիայի,
ի
խնդրոյ
աստուածարեալ
եւ
սրբասէր
կրաւնաւորի
Տիրացուի,
որ
դպրապետ,
եւ
առաջնորդ,
եւ
տէր
սուրբ
Վարդանայ,
որ
է
ի
Վան
քաղաք,
որ
է
իւր
սեփական,
զոր
բազում
ծախիւք
եւ
աշխատութեամբ
յաւրինեաց
ի
նմա
շինուածս
բազումս:
Այլ
եւ
յարդար
վաստակոց
իւրոց
գնեաց
բազում
ոխվս
յանուն
սուրբ
Վարդանայ,
զի
ի
նմա
հանգիցեն
նեղածք
եւ
հիւանդք
եւ
ախտաժէտք,
յաղագս
բժշկութեան:
Իսկ
դուք,
հանդիպեալքդ
սմա
ընթերցմա
մբ
կամ
աւրինակաւ,
յիշեսջիք
յերկնաբաց
արժանաւոր
յաղաւթս
ձեր
զյառաջյիշեցեալ
ստացող
սուրբ
գրոցս`
զպատուական
ընտրեալ
կրաւնաւորն
զՏիրացու,
եւ
զծնաւղսն
իւր,
եւ
զազգատոհմն`
զկենդանիք
եւ
զննջեցեալսն:
Եւ
ես`
ամենամեղս
[եւ
փցունս
ի
գրչ]աց
Դանիէլ
անար[ժան
եպի]սկոպոս,
տեսեալ
զփափագ
եւ
զսէր
սորա
առ
հոգեւորսն,
եւ
[յ]անձն
առի
ըստ
իմում
կարի,
եւ
ներող
մարդասիրութեամբն
աստուծոյ
կատարեցի
զսա
մեղսամած
մատամբ
իմով
յըստոյգ
եւ
յընտիր
աւրինակէ,
յիշատակ
հոգւոյ
Տիրացու
կրաւնաւորի,
եւ
ծնաւղացն,
եւ
ազգացն
ամենայնի,
վասն
զի
մանկունք
եկեղեցոյ
վայելեսցեն
զսա
ընթեռնելով
հանապազ
եւ
զու[արճա՞
]
նալով
սովաւ
ի
տուէ
եւ
ի
գիշերի,
եւ
յիշելով
առաջի
աստուծոյ
զստացող
սորա,
զմեղապարտ
զծնողս,
եւ
զմեր
ծնաւղսն,
եւ
զազգականսն
եւ
զերախտաւորսն
մեր,
նաեւ
զուսուցիչն
մեր
զՍիմէոն
քահանայ,
եւ
զնորին
ծնաւղսն,
եւ
զՍտեփանոս
կրաւնաւոր,
եւ
զԿարապետ ...
զի
աղաւթիւք
ձերովք
եւ
ամենայն
սրբ||[ոց
]
աստուած
ողորմես[ցի
յիշո]ղացդ
եւ
յիշեցելո[ցս
],
եւ
արքայութեանն
արժանի
արասցէ`
երկնից
հանգստեանն
եւ
անսպառ
բարութեանցն,
ի
Քրիստոս
Յիսուս
ի
տէր
մեր,
որում
վայել
է
փառք,
իշխանութիւն
եւ
պատիւ,
այժմ
եւ
միշտ
եւ
յաւիտեանս
յաւիտենից ,
ամէն: