ԺԶ .
Այս
նամակը
ղրկուած
է
Հռովմայ
Ուրբանեան
Վարժարանի
Ստեփանոս
անուն
աշակերտէ
մը,
որ
Աստուածաբանութեան
դասընթացը
լմնցնելու
վրայ
էր,
ինչպէս
կը
կարդանք
իր
մէկ
յաջորդ
նամակին
մէջ
(տես
Schiar.
Documenti):
Մասնաւոր
ուշադրութեան
արժանի
են
նամակագրին
խօսքերը
ուղղուած
առ
Մեծ
Սեբաստացին:
Գերայարգելոյ
Աբբայ
Մխիթարի
բաղձալւոյ
Հօրդ
իմոյ
ի
տեր
բազմաւ
սիրով
հանդերձ
ողջոյն
Առաջին
գիրն
գերյարգելութեանդ,
զոր
յղեցեր
ի
ձեռն
մաճառցի
քահանային,
եհաս
առ
մեզ
հազիւ
ի
12
ամսոյ
փետրվարի:
Իսկ
եւ
յետ
երեք
չորս
աւուրց
ժամանեաց
եւս
միւսն,
զոր
գրեալ
էիր
ի
11
փետր:
Եւ
արդ
առ
երկոսինն
ի
միասին
պարտ
է
ինձ
այժմ
այսու
պատասխանել:
Բայց
նախ
ծանուցանեմ
գերյարգելութեանդ
զայս,
թէ
եղեալ
անջատութիւնն
եւ
տարակացութիւնն
մեր
յիրերաց
ո'չ
թէ
եբարց,
այլ
ոչ
եւս
նուազեցոյց
զսէրն
եւ
զմիաբանութիւնն,
որ
վերակերտեցաւ
ի
յանդրադարձականաց
ճանաչմանց
սրտից
իրերաց
սիրով
զգածեցելոց`
մինչ
ներկայք
էիք
մեզ.
նա`
եւս
առաւել
հաստատի
օր
ըստ
օրէ
սակս
կարօտութեանս
ջերմագունի
վերստին
տեսանելոյ
զպատուականութիւն
ձեր :
Եւ
զի
վկայ`
է
տէրն
բանիս
այսորիկ,
զի
յետ
որ
փորձեալ
ճաշակեցաք
զքաղցրութիւն
ձեր,
եւ
այժմ
վրիպեցեալք
եմք
ի
ներկայութենէ
ձերմէ,
թուի
մեզ
թէ
կորուսեալ
եմք
զամենայն
մխիթարութիւն.
մինչ
մանաւանդ
զոչ
ոք
ունիմք
աստէն
ձեզ
համանման:
Ուստի
եւ
բազմիցս
ձանձրացեալ
մեր
ի
զզուելի
բնութեանց
կամ
կենցաղավարութեանց
յոգունց
մանկանց,
սովորք
եմ
ասել
զայս,
թէ
չիկա
'
աստէն
այլ
մարդ
մի
նման
աբբայ
Մխիթարին,
եւ
աշակերտացն
նորին.
ոհ
զի
կորուսաք
զարս
այնպիսիսս.
եւ
այլ.
եւ
զի
ոչ
կարեմ
զբանս
զայսոսիկ
ընդ
երկար
եւ
պայծառագոյն
ճառել,
վասն
որոյ
եւ
ինձ
սոյնս
լռել
պարտ
է.
մինչ
մանաւանդ
սրամտութիւն
քո`
խորագէտ
բարուոք
ըմբռնէ
զայս
ամենայն
ինչ:
Ապա
յետ
այսորիկ
շնորհակալ
եմ
զի
արժանի
համարեցեր
ծանուցանել
ինձ
զփափագեցեալ
բացորորշումն
որ
յաղագս
ժամոյն
հայոց.
քանզի
արդարեւ
ո'չ
յայլմէ
ումեքէ
զայս
իմանալոց
էի,
եթէ
ոչ
ի
գերյարգելութենէդ,
մինչ
ոչ
գիտէի
ում
հարցանել
զիրէ
այսպիսւոյ:
Նա
'
եւս
իբրու
յուսահատեալ
էի
թէ
յառաջանայցէ,
եւ
կամ
թէ
ելանիցէ
այսպիսի
օգտակար,
համեմատ
բացորոշոմն.
գոհութիւն
Քրիստոսի,
որ
վասն
սուրբ
արդեանց
եւ
քրտնած
քոց,
թոյլ
ոչ
ետ
գնալ
ընդ
վայր
եւ
փճանալ.
կամ
ամենեւին
գոլ
անարդիւնաւոր
սակաւագոյն
աշխատանքս:
…
Իսկ
արդ
ամենէքին
որք
աստէն
ճանաչեալ
են
զքեզ,
եւ
որոց
անդէն
առաքեալ
ես
զգիրս,
միշտ
յիշատակեն
զքեզ,
եւ
մեծարեալ
գովեն
զամենադրուատելի,
եւ
հէրիոքական
գործս
գերյարգելութեանդ:
…
Գերյարգելութեան
քամ
Թուին
Քրիստոսի
1719
փետր.
18
ի
Հռօմ
Նուաստ
եւ
ջերմեռանդ
ծառայ
Ստեփաննոս