Մայր դիւան Մխիթարեանց Վենետկոյ ի Ս. Ղազար

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
Վախճանեալ Պատրիարգն է Բաղիշեցի Յովհաննէս Կոլոտ : Ասոր մահուան եւ ապա յաջորդին գահակալութեան մասին Չամչեան եւս ճիշդ նոյն կերպով ա'յսպէս կ՚արտայայտուի. «Ի յաջորդ ամն անդ (1741) եհաս վախճան կենաց Յ ովհաննու պատրիարգին յամսեանն փետրվարի. եւ մեռաւ զգաստութեամբ եւ բարի մահուամբ. եւ թաղեցաւ առ դրան եկեղեցւոյ Լ ուսաւորչին. եւ ի նմին իսկ աւուր զգեցաւ Յ ակոբ Նալեան յարքունի դրան զգեստ Պատուոյ իշխանութեանն, եւ նստաւ հանդիսիւ յաթոռ պատրիարգութեան»:
       Մեր վաւերագիրը կը յաւելու նաեւ իբր մանրամասնութիւն վերոյիշեալ դէպքին` հետաքրքական կարգադրութիւն մը եւ անոր մէկ հետեւանքը:
       Գերյարգեցելոյ տեառն տեառն Մխիթարայ Աբբայի Հօր մերոյ
       …Պատրիարգ Կոստանդինուպօլսոյ Յօհաննէս վարդապետն ի փետրվարի ամիսն անդրափոխեցաւ աստի կենաց ի ժամն լուսաւորչաց եւ անդ թաղեցաւ. եւ ի տեղի իւր եդ պատրիարգ Նալօղլու Յակօբ վարդապետն: Արդ` յորում աւուր վա[խ]ճանեցաւ պատրիարգն, եւ նոյնում աւուր հագաւ զկապայ ի դրանէ. եւ յօրէ յայնմանէ հրամայեցաւ ամենից եկեղեցեաց մինչեւ ի քառասուն օր բաց պատարագ առնել վասն հոգւոյ պատրիարգին: Բայց ի Սուլումանաստր Պասմաճը օղլու կոչեցեալ դժոխաբերանն` ասելով օրինազանցութիւն բաց պատարագ կատարելն ի քառասնորդական պահոց, գոց պատարագ արարեալ է. եւ ի միւսում աւուր կոչեցեալ ի նոր պատրիարգէն առընթերն, զբազում նախատինս ընկալեալ է ի նմանէ . նաեւ արգիլեալ զնա յաւիտեան յեկեղ[եց]ին ո'չ զծանուցումն առնել եւ ոչ զքարոզ տալ. եւ եղբօր նորա տէր Մարտիրոսին շնորհեալ զմի փիլոն նախագահ արարեալ է զնա: Մարտի 9 փիղ անցուցին ի Ուսկուտարու ի Պէշիկտաշ, զորս բերեալ եղեւ դեսպանն կարմիր գլխոյն. եւ ինքն դեսպանն տակաւին է Ուսկուտար. եւ մուշտակի դեսպանն ի Մաքրգեղն է…
      
       Գերափայլութեան ձերում
       Նուաստագունեղ ծառայ Ս. տ. ս. Հայր Պօղոս Վարդապետ
       Յամի տեառն 1741 եւ մարտի 10 [Կ . Պոլիս]