Համառօտ
թուարկութիւն
մը
կը
գտնենք`
Պելկրատի
ձախորդութեամբ
Հայ
ժողովրդի
գլխուն
հասած
փորձանքներուն:
Գերապայծառի
եւ
գերայարգ
Աբբա
Հօրդ
մերում
տեառն
տեառն
Մխիթարայ
վարդապետի
…
արդ
Պէլրղատու
որպիսութիւնն
այսպէս
եղեւ.
այսինքն
եկեղեցւոյ
անօթք
գոյին
թէ
արծածեղէնք
[արծաթեղէնք
]
եւ
թէ
գրեանք
բոլոր
ազատեցաւ.
եւս
մեր
խցին
եղեալ
գրեանք
բոլորն
բերին
վարատին .
ապա
զոմանս
արտարոց
իրքն
մնացին,
այսինքն
տօշկներ,
բարձեր,
վասն
այնորիկ
այժմ
Վարատին
ոչ
ունելով
զմահիճս,
մին
դատի
մէջ
յէրդ
լցինք
վասն
ննջելոյ:
Այլ
եւս
մին
փաւուլի
մէջ
եդինք
զոմանս
իւր,
այսինքն
մի
քանի
փոքր
գրեանք,
եւ
արտարոց
բաներ.
եղբայր
ջանէզիզն
ասաց
բերէք
մեր
մաղազան.
եւ
եդինք
անդ.
անձինք
իրքն
իւրեանց
եդին
անդ
թէ
ապահով
տեղ
է:
Եւ
մեք
որքան
իր
որ
կարէինք
տարանք
Վարատին.
զկնի
15
աւուր
մեծ
նեղութեան
միջի
որ
անկաւ
Բէլըրղատ,
սօլտատներն
մաղազային
երկաթէ
դուռն
կոտորեն
որ
ինչ
մէջ
գոյր
թալանեն,
եւ
այսմ
ժամանակի
ես
ծանր
նեղութեան
մէջ
էի,
որ
ոչ
կարացի
փոքրաւորն
յղել,
վասն
այն`
այն
իրքն
կորեան.
դարձեալ
ոմանք
անձինք
հայոց
մնացին
Բէլրղատ
եւ
ոմանք
տնով
գնացին
Դմըշվար,
եւ
ոմանք
Պիւտին,
եւ
ոմանք
գիւղօրէք.
բայց
մեծ
մասն
հայոց
Վարատին
է…:
Գերյարգելութեան
քում
մնամ
պատրաստական
յամենայն :
Նուաստագունեղ
ծառայ
Հայր
Յակոբ
1739
Նոյեմբերի
7
[Վարատին]
