Մայր դիւան Մխիթարեանց Վենետկոյ ի Ս. Ղազար

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
Էնջիքլիքա կոչեցեալը (ինչպէս քիչ մը վերն ալ). կը կհասկացուի անշուշտ Բենեդիկտոս ԺԴ-ի առ արեւելեայս գրած թանկագին թուղթը: Հետեւեալ մեր վաւերագրին մէջ կը ցուցադրուի Վատիկանեան սեմերէն ներս հայկական թարգմանութեան ստացած գնահատութիւնը, ինչպէս նաեւ ազգերնիս շահագրգռող քահանայապետական ուրիշ կարգադրութիւններ:
       Տեառն տեառն Գերյարգելի մերոյ պանծալի Աբբայ Հօրդ ողջոյն եւ սէր ի տեր
       Յայտ լիցի Գերյարգելութեան ձերոյ, զի յանցեալ շաբաթի գրեալ էի զթուղթ շնորհակալութեան առ մօնսինեօր անթօնելլի, վասն տպամանն գրքոյն սրբոյն Յակոբայ մծբնայ Հայրապետի: Եւ յետ շնորհակալութեանս տուեալ էի նմա զլոյս, սակս վարուցն եւ սքանչելութեանց նոյն սրբոյ. նաեւ գրելն զնոյն զգիրքն յարաջ քան զժողովն նիկիու եւ լինիլն նորա նէբոթ յերիցս երանեալ սրբոյս մերոյ Գրիգորիսի Լուսաւորչի. որ եւ նշանեալ էի ի մէջ քարտիզին իմոյ զգիրքն մեղրածորան Գրիգորիսի Նարեկացւոյն. զի եթէ նա գրեալ է վասն նոյնոյ սրբազան հայրապետին Մծբնայ սքանչելութեանց եւ այլն: Արդ այսօր ընկալայ զպատասխան ի նմանէ զարմանալի շնորհակալութեամբ զինէն, եւ խնդրեալ էր յինէն զգիրքն սրբոյն Նարեկացւոյ, ետու նորա սերվիթօռին, նաեւ գրել էր վասն իմ առ ի գնալ առ ինքն, ուստի յորժամ հասի, տեսի զնա յոյժ ուրախ անպատմելի: Նաեւ զձէնջ արարի զբազում ջատագովութիւնս հաւատարիմ եւ իմաստուն, եւ ամենապարկեշտ սրբարար, որ է ստոյգ. տէրն պահեսցէ: Արդ նոյն մօնսինեօրն գրելոց է առ ձեզ զի յոյժ աստեցի սաստկութեամբ ասելովս վասն ձեր, զի դուք կարող էք զամենայն խաւարս բերել ի լոյս, ծանուցանելով եւ թարգմանելով, զի աստ ոչ գոյ ըստ բանին հարկաւորութեան եւ տեղեակք որպէս վայելէ եւ պահանջէ իրքս եւ այլն: Որ եւ նոյն մօնսինեօրն եցոյց ինձ այսօր ձերոց թարգմանեալ զէնջիքլիքայն մարգարտաշար նոտր եւ բոլոր եւ երկաթագիր տառիւք յոյժ գովելի եւ շնորհալի զոր մինչեւ Պապն տեսեալ է, որպէս մասունք պահէն զնա : Նաեւ այսօր նոյն մօնսինեօրն պարգեւեաց ինձ զբազում գրեանս որք են հարկաւորք ինձ. այլ եւ նորապէս գրեաց յետ էնջիքլիգային ներկայ Պապն, որք հայկ. քահանայք ոչ ոք կարէ այսուհետեւ հրչակեալ զերիս պատարագս յաւուր Ծննդեան տեառն մերոյ փրկչին, որ է տասն թուղթ դալիանաբար. զսա եւս հարկաւոր է թարգմանել վասն հարկաւորութեան մերոյ զարմիս եւ այլն: Արդ կարծեմ թէ լաւ եղեւ վասն Ծիսին մերոյ ոչ կարել պատարագել զերիս որ եղէ եւս պատճառ, վասն զի յամենայն Բրիմա Կլասի տօնիցն յաթինացւոց հրաւիրեալ գնամ առ սուրբ Պետրոսի Պապական յեկեղեցի ի դասն չարս եպիսկոպոսաց եւ մանաւանդ ի գիշերի Ծննդեան: Եւ յայսմ ամի հիւրասիրեցաք ի սանդայ մարիայ Պապական յեկեղեցւոյ եւ յետ ամենամեծ հանդիսութեան պատարագեցի զմի միայն պատարագ անդ, վասն պատուիրանի էնջիգլիգային, եւ յայսմ միջոցս ի ալիկուրնա եւս էանց վէճ վասն երիս պատարագին, զայս ամենայն լուաւ պապն վասն այսորիկ գրեաց եւ այլն, ողջ լերուք ի տէր հանդերձ միաբանիւք ձերօք :
      
       Մնամ պատրաստական ըստ ամենայնի
       1756 յապրիլի 3 (Հռոմ ) Յակոբոս Մեսրօբ չնչին Արքեպիսկոպոս Լամբրօնի