Սարսափելի
երկրաշարժի
մը
նկարագրութիւնը
կը
կարդանք
Հ.
Զաքարիայի
հետեւեալ
թուղթին
մէջ:
Ունի
Հ.
Միքայէլ
եւս
նոյնին
նկարագրութիւնը,
ուր
«իբրեւ
ողորմեայ
սաղմոսի
չափ
տեւեաց»
կ՚ըսէ`
նոյն
օր
պատահած
երկրաշարժներէն
միոյն
համար,
ինչպէս
նաեւ
կրկին
կը
նշանակէ
տեղի
ունեցած
մահերուն,
ըսելով
թէ
«աւելի
քան
զհազարս
մարդիք
մեռան»,
թերեւս
միանգամայն
առնելով
զանազան
պահերու
մէջ
եղածները:
Գերամեծար
գերյարգելի
Աբբայհօր
մերոյ
եւ
րաբունապետի
Տեառն
Տեառն
Ստեփաննոսի
Վարդապետի
խնդալ
ի
տէր
…
ի
սեպտեմբերի
2,
եղեւ
շարժ
մեծ
ի
Ստամպօլ
(յայն
օր
գրեթէ
ոչ
բնաւ
դադարեցաւ
)
եւ
կործանեցան
եւ
փլան
քեաւկիրպինայք.
եյտի
խուլէին
միոյն
կէսն
վերուստ
ի
վայր
փլաւ,
զոր
եւ
աչօք
տեսի.
երկուցն
եւս
մի
մի
անկիւնքն
ի
վերին
կողմն
փլան.
եւ
2
հովիւք
ի
փլատակսն
կորեան.
բազում
մինարէից
շէրիֆէէն
ի
վեր
փլան.
եւ
ոմանք
ծռեցան,
եւ
կէսք
բոլորովին
փլան.
չարսըն
եւ
խաներուն
պատկերն
ճաթռտեցան,
ոմանք
խանք
եւ
բաղանիք
փլան.
սուլթան
Մէհէմմէտ
ճամիսին
գրեթէ
պէրպատ
եղեւ.
բխերիկք
բազում
փլան.
ի
Ստամպօլ
աւելի
քան
զհինգ
հարիւր
ոգիս
եւ
փլատակսն
կորեան:
Հողոյ
պատառումն
շարժմանս
այս
եղեւ
ի
յԱտապազարն,
որ
Ատապազար
բոլորովին
ամենայն
շինուածովքն
եւ
մարդկամբն
կորեալ
են,
եւ
ի
տեղին
ջուր
բղխեալ
է:
Յայն
Ատապազարին
կողմանս
եւ
այլ
գիւղք
աւեր
եղեալ
են,
եւ
անհամար
ոգիք
մեռեալ:
Այս
15
օր
է,
դեռ
շարժն
ոչ
դադարի.
յամենայն
օր
մի
կամ
երկու
եւ
երեք
անգամ
փոքր
փոքր
շարժք
լինին:
…
Յամի
տեառն
1754
Սեպտեմբերի
17
[Կ .
Պոլիս]
Նուաստ
ծառայ
Հայր
Զաքարիայ