Սարաֆեանի
ուրիշ
մէկ
նամա'կն
ահա.
կը
գրէ
այս
անգամ
Զմիւռնիայէն,
ուսկից
յետոյ
Պոլիս
պիտի
անցնէր:
Թղթին
սկիզբը
երկու
տեղ
քով
քովի
մաշած
ըլլալով`
կէտէր
դրինք:
Հետեւելով
իր
վարուց
պատմութեան
ու
նկատելով
մաշած
տեղերու
մնացորդ
տառերը`
կ՚եզրակացնենք,
որ
Առաջնոռդն
է
Սահակ
Ահագին,
որ
դեռ
այն
ատեն
իր
բարեկամն
էր,
զոր
եւ
ինքը
կ՚ակնարկէ
անշուշտ
[եղ]բայր
անուամբ:
Համբաւաւոր
քարոզիչ
մ'ըլլալով
Սարգիս
արք.
Սարաֆեան`
սոյն
քաղաքին
մէջն
ալ
ցոյց
կու
տայ
իր
մեծ
յատկութիւնը:
Նամակիս
մէջ
հոն
կատարած
իր
առաքելութեան
վրայ
կը
խօսի,
ինչ
որ
կը
յաւելու
մանրամասնութիւն
մը
իր
կենսագրականին
վրայ:
Տեառն
Տեառն
Ստեփաննոսի
Սրբակրօն
Աբբայ`
մտերիմ
եւ
սեր[տ
]
սիրով
ի
Քրիստոս
Յիսուս
Ողջոյն
ընծայեմ
Նաւարկեալ
ի
Լիկօռնայու
ժամանեցաք
Տերամբ
յ
30
օրն
ի
Քաղաքս
զմիւռին,
եւ
աստ
գտեալ
զՎե[…]կ[…]պե[…
]
բայր
մեր
[…]ալ
վերստին
Առաջնորդ,
ընկալեալ
եղաք
ի
սմանէ
ի
վեր
քան
զոր
վարկէաքն
ողջամբ,
եւ
ի
բնաւից
տեղացւոց
յոյժ
մարդասիրապէս
եւ
մեք
եւս
առ
ի
չգտանիլ
դէպ
առ
նոսա
իբր
տմարդի
բարեկամ
եւ
անողջունատու
հիւր,
ոչ
թողումք
ի
բաց
զմխիթարելն
զնոսա
յեկեղեցւոջ
հոգեւորական
բանիւք
ըստ
կարեաց
եւ
ըստ
պիտոյին
երբեմնապէս,
չխոտորելով
ամենեւին
յարքունական
պողոտայէ
ուղղականէ
ի
յանգոսնելի
ծայրս
հակադրականի
կողմնականութեան
երբէք,
ըստ
որում
յայտնի
իմն
է
տեսողաց
եւ
լսողաց:
Եւ
լինի
թէ
ո
'
գիտէ
մինչեւ
յերիս
ամիս
եթէ
Տէր
կամեսցի
աստ
օթագայիմ,
զի
յիշեցեալ
Պետն
ոչ
կամի
թոյլատրել
փութով
գնալ
մեզ
ի
կոստանդնուպոլիս
առ
ի
գովացուցանել
զտապն
վաղեմի
կարօտութեանց
մերոց.
եւ
մանաւանդ
թէ
ընդ
նմա
եւ
ժողովուրդքն
ըստ
մեծի
մասին
զնոյնն
յառաջադրեն
մեզ
աղաչանօք ,
առ
որս
բաց
ասելն
կոպտութիւն
իմն
է
յոյժ
մեծ:
Եւ
Պատրիարգ
Յակօբ
Վարդապետն
եւս
գրեաց
առ
մեզ
ի
ձեռն
յիշեցելոյն
զգիր
սիրոյ
եւ
յարգանաց.
բայց
մեք
չպատասխանեցաք
նմա
բան
ինչ
մինչեւ
ցայժմ.
եւ
մի
'
վարկցի
այս
լինիլ
աղագաւ
ըմոստանալոյ,
այլ
վասն
այլ
իրի
իմիք`
որ
է
մասնաւոր
համանկատումն
ինչ.
քանզի
ասէ
ոմն
ի
բանաստեղծից
այլազգեաց.
կեա'հ
օլուր
աշըքը
չէյ
տայէ
տիւշէր
իստիղնա:
Տեղւոյս
ամենայն
իրքն
եւ
իրակութիւնք
վայելեն
զբարի
յաջողութիւնս ,
մնայ
միայն`
թէ
սակաւ
ինչ
երկեցուցանէ
զյոգունս
շշուկն
մահուան,
զոր
թէեւ
իցէր
նուագ,
յուսամ
յԱստուած
թէ
այսուհետեւ
իսպառ
սպառելոց
է
ամենեւին:
Եւ
թէպէտ
զառաջին
քստմնիլ
տեսանեցան
ոմանք
ի
մերայնոց
զէմպէրէկաբեկից
հանդերձ
պատրօքն
տեղւոյս
վասն
մտանելոյ
իմ
յեկեղեցին
Հայոց,
իսկ
մինչ
յարեցան
եւ
խօսակցեցան
ընդ
մեզ
ի
ձեռն
յաճախ
երթեւեկութեան,
զիջան
ի
կարծեաց
եւ
ի
կասկածանաց
իւրեանց,
եւ
հետեւաբար
ունին
զիս
իբրեւ
զիւրեանս.
բայց
բոլոր
ամբողջ
եւ
ուղիղ
ուղղափառքն
իբրեւ
տեսին
եւ
իմացան
զայս`
գրեթէ
ի
մեծի
ուրախութեան
պարուրեալք
եղեն,
եւ
գոհացան
որ
այլապէս
ոչ
եղեւ.
վասն
զի
յետ
կորուսանելոյ
զշահն,
հետեւիւր
յայնմանէ
մեծագոյն
վնաս,
որպէս
յայտ
է
ինքնին:
Օրհնեալ
լինիցի
տեղւոյս
Յովսէփ
վարդապետն
միսիօնար`
որ
է
համաձայն
մերային
դիտմանց,
եւ
պատերազմակից
է
ընդ
մեզ
ընդդէմ
ներհակ
կարծեաց
ըստ
ամենայնի,
որոյ
վասն
առաւել
սէր
եւ
պատիւ
եցոյց
եւ
ցուցանէ
միշտ
դէպ
առ
անարժանութիւնն
իմ.
նոյնագունակ
օրհնեալ
խոճայ
նահապետն
ամպարեան,
եւ
պարոն
Անտրիասն
ցաւակիր:
Բայց
քէօշէ
պուճախ
քրթմնջեն
ոմանք`
ի
ծածուկ`
գաղատացիք
ամենայիմարք,
բայց
գտանին
նոցա
ըմբերանօղք
բազումք,
որոյ
վասն
եւ
գլխաւորք
նոցին
գան
եւ
գնան
առ
իս,
եւ
մեք
շահեմք
զնոսա
բարոյականաբար,
թէ
չունի
վնաս
մտանելն
յեկեղեցին
Հայոց:
Վերջապէս
վասն
սուղ
լինելոյ
գրոյս
ժամանակի`
ոչ
կարացի
յատուկ
գրով
ինչ
ողջունել
զՎեհապատիւ
Մինաս
Արհին
զՀայրն
մեր
ծերունի
եւ
կամ
հարցումն
առնել
զամենայն
կերպ
բարեկեցութենէ
նորին.
վասն
որոյ
յնոյն
պարտաւորութիւնն
իմ
սոյն
գրով
ի
ձեռն
Յարգելութեան
ձերոյ
վճարել
տենջամ,
ընծայելով
նմա
զփրկչաձիր
ողջոյնն,
եւ
խնդրելով
ի
նմանէ
զսուրբ
աղօթս
փոխարէն:
Զնոյնն
ասեմ
ի
վասն
բնաւից
համաշունչ
միաբանից
Սրբոյ
Մենաստանիդ`
ի
մեծամեծաց
մինչեւ
ցփոքունս:
Պարոն
Խաչուկ
սիրեցելոյն
իմ
եւ
ձեր`
սիրով
մեծաւ
ողջոյն
ընծայեմ
ի
Քրիստոս:
Հայր
Մկրտչին
իմ,
եւ
Հայր
Վրդանիսի
սերտ
սիրով
ողջոյն
ընծայեմ.
բաւ
է:
1754
ի
յունիս
17
Սարգիս
Վրդ.
եւ
Արքեպիսկոպոս
ի
Զմիւռին
