Հայ
Կաթ.
Նուիրապետութեան
պատմութեան
համար
կարեւոր
վաւերաթուղթ
մ'է
այս,
յորում
կը
ծանուցանէ
նամակագիրը,
թէ
ի'նչպէս
ինքը
Ս.
Ժողովքէն
Վիքար
կ՚ընտրուի
եւ
իրեն
կը
հաղորդուի
եւ
թէ
ինչ
հակառակութիւններ
կը
յարուցուին:
Գերամեծար
եւ
գերյարգելի
տեառն
տեառն
Հայր
Մկրտիչ
վրդ.
ին
մատուսցի
ողջոյն
…
Կարծեմ
թէ
լուեալ
իսկ
ես
զընտրողութենէ
իմոյ
անձինս
ի
մեծաւորութիւն
հայոց
ուղղափառաց
ի
սուրբ
ժողովոյն:
Սակայն
կամիմ
սակաւուք
պատմել
քեզ`
զի
իրազեկ
լիցիս
ամենայնի:
Յայսմիկ
ամի
ի
սկիզբն
սեկտեմբերի
ես
գտանէի
ի
սամաթիա.
եւ
զԲ
անձինս
յղէ
առ
իս
Վյասիոս
եպիսկոպոսն`
եւ
ստիպմամբ
յոյժ
զիս
կոչէ
իթարապիա:
Եւ
ես
յետ
աւուրց
առեալ
ընդ
իս
զԱնտօն
վ.
գնամ
ի
Թարապիա:
Եւ
եպիսկոպոսն
չկամի
զնոսա
կոչել
ի
ներքս,
այլ
զիս
միայն.
եւ
փակէ
զդուռն:
Եւ
հանէ
զտէքրէթ
մի
սրբոյ
Ժողովոյն
ի
լատին
լեզու
եւ
ասէ.
սիրելի
եղբայր.
սուրբ
ժողովն
զքեզ
հայոց
ուղղափառաց
վիքար
է
կացուցեալ
եւն:
Ընդ
որ
ես
հիանամ
թէ
զիա՞րդ
կարելի
է
այս
այսպէս
լինիլ:
Վերջապէս
խորհուրդ
արարաք
ի
միջի`
վաղվաղ
յականջս
բազմաց
չարծարծել`
զի
մի
'
ի
թշնամեաց
վնաս
ինչ
աճապարեսցէ
ի
վերայ:
Դարձայ
ի
թարապիայու,
եւ
եկն
ի
պէպէք,
եւ
նստեալ
անդէն
զաւուրս
11.
եւ
իջի
ի
տուն
եւ
խօսեցայ
ընդ
փատրի
Ռաֆայէլին`
որ
նախ
գիտակ
էր
սոյն
տէքրէթիս
եւ
նա
սիրով
շնորհաւորեաց:
Եւ
ես
վաղվաղ
դարձայ
ի
պէպէք.
եւ
յերկրորդ
գալստեան
իմոյ
`
յորժամ
եկի
ի
տուն…
զայնքան
բարուրանս
բարդեալ
են
ի
վերայ
իմ,
թէ
փաթէրայք
եւ
թէ
այլք,
եւ
նիւթս
ինքնագիւտս
եւ
բանս
ընդ
որս
սքանչացայ
եւ
չկարէի
տալ
պատասխանի,
Եւ
ի
գալ
ի
տուն
Վլասիոս
եպիսկոպոսին
աննման
փաթէրայք
զայնքան
իրս
մատուցեալ
են
ի
գլուխ
նորա,
մինչեւ
եւ
սաստիկ
հաւատացեալ`
առաջին
թշնամի
ինձ
եղեալ
է
ոչ
միայն
բանիւ
այլ
եւ
գրով:
Եւ
քան
զայս
աւելի
աւաղելի`
զի
մինչ
թշնամիք
կամէին
եւ
ձկտէին
յինէն
զայս
թիթօլօս
ամենեւին
բառնալ`
վօյվօտան
չկարելով
զպարտս
իւր
տարեկանս
վճարել`
խնդրեալ
է
ի
ձեռն
տէֆտէրտարին
ի
վէզիրէ
զմին
ֆէրման.
զի
կարասցէ
ըմբռնել
զհայս
ուղղափառս`
որք
մտանեն
յերեկեղիս
լատինացւոց`
եւ
տուժել
զնոսա:
…
Տրուպ
ծառայ
Աթանաս
աբեղայ
եւ
անարժան
եպիսկոպոս
գրեցաւ
ի
Պէկօղլի
1759
ի
Նոյեմբ.
15
