Անկարկութիւնը`
որով
կը
սկսի
մեր
հատագայ
նամակը`
Ռուսիոյ
Աննա
Գուրլանտիոյ
կայսերուհւոյն
մասին
է
(1730-1740):
Սա
դուստր
էր
Մեծն
Պետրոսի
եղբօր
Իվան
Հինգերորդի:
Իր
ամուսինը
ՓրեդերիկեւԳուլիէլմոս
դուքս
Գուրլանտիոյ
տարի
մը
վերջ
կը
մեռնի:
Արքունի
թագը
Աննայի
կ՚ընծայուի`
գաղտնի
գերագոյն
խորհուրդին
կողմանէ,
փոխանակ
ըստ
օրինի
Մեծն
Պետրոսի
դստեր
տալու:
Վաւերաթուղթիս
թուականի
շրջանին
մեջ
տեղի
կ՚ունենայ
Լեհաստանի
յաջորդութեան
կռիւը.
ճիշդ
այդ
է
որ
կ՚ակնարկուի
նամակին
մէջ:
Հ.
Եղիա
կը
նշանակէ
նաեւ
զանազան
նորալուրեր
ժամանակակից
կեանքէն`
առեւտրական
խնդիրներու
եւ
ուրիշ
քաղաքական
դէպքերու
շուրջ:
Գերայարգելոյ
եւ
վսեմագունեղի
տեառն
տեառն
Մխիթարայ
վարդապետի
Աստուածաբանութեան,
եւ
Աբբայ
Հօրն
մերոյ
…
Մօսկոֆու
սէճինան,
որ
այժմ
անկախ
յումեքէ
թագաւորէ,
յղեալ
է
նա
կայսերն
իբր
նշան
սիրոյ
զերիս
սամուր
քիւրքս,
նաեւ
վասն
վեցից
տանց
զարդարանք,
եւ
սոյն
զարդարանքն
Խաթայու
է,
այսինքն
Չինիմաչնու,
նաեւ
այլք
իրք
մեծագինք,
եւ
գինք
սոցին
արժեն
չորս
միլեօն:
Եւ
ի
վերայ
այսր
ամենայնի
ԾՌ
[50,
000]
զինուորք
եւս
յղեալ
է
ի
Ռէնեօ
ֆրանսըզի
զօրուն:
Նալռանի
որդւոյն
խոստացեալ
է
պահել
զԼէհէստան,
եւ
զօրքն
Սակսոնի
գնասցեն
ի
ըՌէնեօ,
եւ
այժմ
ի
Լէհէստան
ի
խաղաղութեան
է,
զի
այնք
որք
էին
ասպամ[բ]ք,
նոքա
եւս
զներումն
խնդրելով
ի
թագաւորէն
հնազանդեցան
նմա:
Ոմն
վաճառական
եկն
աստ
ի
յԻզմիրու,
եւ
պատմեաց
թէ
ներ
տաճկաց
գոյ
մեծ
իմն
խռովութիւն
պատճառաւ
կարմիր
գտակին,
յենիչէրիլն
ոչ
կամին
գնալ
ի
յարեւելս
ընդդէմ
պարսից:
Ի
յԻզմիր
40
տրամ
հաց
1
ստակ,
եւ
մսի
օխան
2
փարայ,
այն
եւս
է
լղար:
Ի
պաղտատ
ալուրի
քիլէն
500
ղռշ
ելեր
է,
քիլէն
90
օխայ
է:
Բազումք
ի
սովէ
եւ
ի
ջրոյ
մեռեալ
են:
Մեծագոյն
յոյս
գոյ
հաշտութեան,
եւ
ի
բերանս
բոլորից
անձանց,
թէ
աստ
իցէ
եւ
թէ
ի
Վէնա
սոյնս
է,
ապա
թէ
ոչ,
մեծագոյն
արիւնահեղութիւն
լինելոց
է
յերկոցունց
կողմանց:
Ի
վէնա
34
տեղ
սօլտատ
գրեն,
իսկ
աստ
եւ
ի
յայլ
տեղիս
ձիաւոր
գատանայ:
Զօրքն
թագաւորին
մերոյ
նպաստութեամբ
այլոց
իշխանաց
կարի
յոյժ
բազմաթիւք
եղեն
յայս
անգամ
ըստ
որում
համբաւեն…
Ն.
Ծ.
Ե[ղիա
]
Վ[արդապետ]
1735
ապրիլի
1
[Պելկրատ]
