Մելգոնեան
տեղեկութիւն
մը
կու
տայ
«գաբիտան
Փաւլօ
Մարաշի»
անուն
«ղուրսանտ»ի
վրայ
առ
Հ.
Մ.
Անանեանց:
Վարապատուելի
Տեառն
Հ.
Մկրտիչ
վարդապետին
ողջոյն
սիրոյ
ի
տեր
…
Անուանի
ղուրսանտ
մի
իշկեաւօն
ազգաւ
անուն
գաբիտան
Փաւլօ
Մարաշի,
որ
երկերիւր
ընտիր
իշկեավօնաւ
ի
ծովու
առնէր
զղուրսանտութիւն
դրօշակաւ
մալթէզի
ընդդէմ
տաճկաց:
Սա
յետ
առնելոյ
զայս
արուեստ
զամս
մեծասան
(մետասան
)
ի
ի
սոսկումն
տաճկաց
եւ
փարփարոսաց,
մինչեւ
երբեմն
թագաւորի
տաճկաց
կոչեալ
լսա
ի
ծառայութիւն
իւր
խոստմամբ
մեծութիւն,
եւ
միանգամ
եւս
ինկլիզի
թագաւորին
կոչեալ
զսա
յիւր
ծառայութիւն.
եւ
սորա
զանձն
չառեալ.
հուսկ
յետոյ
ձանձրացեալ
յայնմ
պաշտօնէ
առանձնանայ
ի
Մանեօթս.
եւ
գրէ
գիր
քէօրֆէզի
ճեներալին,
տալ
ինքեան
զներումն
(զի
յանցաւոր
էր
սոցա.
զի
ընդդէմ
կամաց
սոցա
առնէր
զայն
արուեստ
)
զի
դարձցի
յերկիր
իւր
առ
ընտանիս
իւր.
եւ
ճէնէրալն
գրէ
առ
Սինաթօն,
եւ
Սինաթօն
յօժարակամ
ներեալ
կոչեաց
անմիջապէս
ի
Վէնէտիկ
առանց
գնալոյ
ի
տուն
իւր,
եւ
այժմ
ի
նազարէթն
է
սա,
եւ
տեսի
եւ
խօսեցայ
եւս
ընդ
նմա
սմա:
Սորա
ակն
այնչափ
է
ներգործեալ
ի
բարբարոսս
եւ
ի
տաճիկս,
զի
ընդ
լսելն
թէ
գաբիտան
Փաւլօն
է,
թողեալ
զնաւն
բազում
անգամ
փախուցեալ
են,
եւ
սա
անաշխատ
գնացեալ
զնաւսն
առնու:
Յառաջնում
ամի
ղուրսանտութեան
իւրոյ
զեօթն
փարփարութիւն
զամպէքս
եւ
ֆրղաթայս
ծովասոյզ
առնէ
եւ
յայսմանէ
ահն
մտանէ
ի
նոսա:
Սա
ոչ
միայն
ի
ծովու,
այլ
եւ
ի
ծովեզերայ
ցամաք
հարկանէ
եւ
գերէ
բազում
անգամ,
ուստի
մինչեւ
ցայժմ
իբր
վեցհարիւր
կին
գերի
տաճիկ
վաճառեալ
եւ
հազար
երկուհարիւր
եւ
աւելի
գերի
արու
գերի
վաճառեալ,
թող
զսպանեալսն
ի
ծովու
եւ
ի
ցամաքի…:
Այս
այր
է
երկայնահասակ
եւ
գեղեցիկ
եւ
ահեղ
կերպարաւ
եւ
դեռ
իբր
քառասուն
ամաց… :
1761
ի
մարտի
28
(Ս.
Ղազար
)
Նուաստ
ծառայ
Ս(տեփանոս
վրդպ
)
Աբ(բահայր
)
