Գրուած
է
Հ.
Եղիայի
թուղթը
Պելկրատէն:
Սակայն
այդ
գրէն
որոյ
բան
մը
չի
հասկացուիր
կատարուած
ծիսին
հանդիսավայրին
նկատմամբ.
ինչ
որ
կ՚երեւի
Հայոց
եկեղեցին
է
այն:
Պատմուած
դէպքերը
Հ.
Եղիայի
զոյդ
նախորդներուն`
Ստեփանոսի
եւ
Բարդողիմէոսի
շրջաններէն
մնացած
սովորութեանց
արդիւնք
է
անշուշտ:
Հոս
կը
զետեղենք
այդ
մասը`
ծիսական
սովորութեանց
հետաքրքրողներուն
համար:
Գերայարգեցելոյ
եւ
Վսեմագունեղի
տեառն
տեառն
Մխիթարայ
աստուածաբանութեան
վարդապետի
եւ
Աբբայ
Հօրն
մերում
…
Նա
եւ
յաւուր
ուրբաթու
խաչեալ
ոչ
միայն
դնեն
զխաչելութիւնն,
այլ
եւ
հանդիսապէս
բազմեցուցանեն
զս(ր)բազնութիւնն
ներ
բիւրաւոր
մոմեցինացն
վառեցելոց.
իսկ
մեք
յայնմիկ
գիշերին
հուպ
արշալուսին
սկսաք
ներ
այնքան
խառնիխուռն
ժողովրդեանն
հանդէպ
սրբազնութեան
ժամ
առել
ըստ
հայկականի
կերպին,
եւ
ի
[«]տէր
երկնից[»]ին
ոմն
ի
դպրաց
սկսաւ
մարել
զամենայն
մոմեղինսն,
իսկ
ես
յայնժամ
արգելեցի
զնա
ասելով,
թէ
այն
երկուս
մոմն
որք
են
հուպ
սրբութեան`
մնասցեն
այնպէս
վառեալ,
եւ
նա
սկսաւ
ըն[դ]դիմանալ
թէ
է
խաւարումն,
եւ
մինչ
ետես
թէ
ոչ
եղեւ
այնպէս,
ըստ
որում
ինքն
կամէր,
իսկոյն
ելեալ
յեկեղեցւոյն
վրդովելով
գնաց
ի
տուն
իւր:
Եւս
եւ
զսոյնս
երբէք
տեսեալ
եւ
լուեալ
իցես,
թէ
ոք
ի
դպրաց
ճիզմէով
կամ
ճլերն
բաց
ոտիւք
սպասաւորել
պատարագին,
եւ
մանաւանդ
զսոյն
որ
բոկ
ոտիւք,
այսինքն
առանց
ճիզմէի
եւ
բապէի
շապիք
հագանիլ
եւ
ներ
այսքան
բազմաց
ազանց
սպասաւորել
ի
ձայնաւոր
պատարագին:
…
Ե[ղիա
]
Վ[արդապետ]
1733
յունիս
27
[Պելկրատ]
