Եր.
Տէր
Կոմիտաս
Քահանայն
մասին
կը
ներկայացնենք
հոս
հետաքրքրական
թուղթ
մը,
զոր
ժամանակին
գրեր
է
Մխիթարեան
նորընծայ
քահանայ
մը
առ
իւր
ծնողքը,
որոնք
ժամանակակից
են
ու
ծանոթութիւն
ունին
եղեր
Վկային
հետ:
Սակայն
մեր
նամակագրէն
պիտի
չսպասենք
նորութիւն.
այնու
հանդերձ
մենք
կը
համարինք
որ
պարունակուած
հարցուներու
շարակագրութիւնը
ինչ
ինչ
տեսակէտով
ընթերցողաց
մասնաւոր
ուշադրութիւնը
պիտի
գրգռէ:
Բարեպաշտօն
եւ
բարեկրօն
ծնողաց
իմոց
տիրացու
Անանիային
եւ
Սրբուհի
խաթունին
եւ
քրիստոսասէր
հանւոյ
իմոյ`
խօնձայ
խաթուն
տանտիկնոջն
…
Իսկ
թէ
զուսմանէ
մերմէ
գիտել
կամիցիք,
աւասիկ
ողորմութեամբ
տեառն
աւարտեալ
զփիլիսոփայութիւնն,
ի
պատրաստի
եմք
յետ
շաբաթու
միոյ`
հակաճառիլ
ընդ
ուսումնակից
եղբարս
մեր
զփիլիսոփայութենէ.
եւ
ապա
եթէ
տեառն
կամք
իցեն,
մտանեմք
յուսումն
աստուածաբանութեան…:
Այլ
ի
թղթի
աստ
զայլ
ինչ
խնդրեմք,
որոյ
կատարումն
մեզ
ցնծութիւն,
եւ
երանելւոյն
տեառն
Կոմիտասայ
վկային`
պատիւ.
վասն
զի
հայցեմք
գրել
առ
մեզ`
եթէ
հնար
է,
զնահատակութիւն
երանելւոյն
նահատակին
այնմիկ.
թէ
ո՞րպէս
հալածեցաւ,
եւ
կալեալ
եղեւ.
թէ
ո՞րպէս
ի
բանտ
արկաւ.
եւ
զի՞նչ
էին
անուանք
նոցա:
Թէ
ո՞րպէս
յատենի
կացուցաւ.
եւ
զի՞նչ
խօսեցաւ,
եւ
ո՞րպէս
ամբաստանեցաւ
եւ
ի
մահ
վճռեցաւ.
ո՞յք
էին
դատախազք
նորա.
եւ
զի՞նչ
անուանք
նոցա.
եւ
թէ
ո՞րպէս
պատուհասեցան
եւ
կորեան:
Թէ
ո՞րպէս
գլխատեցաւ.
եւ
զի՞նչ
խօսեցաւ
ի
ճանապարհին.
եւ
զի՞նչ
ընդ
գլխատիլն.
եւ
թէ
զի՞նչ
հանդիպեցաւ
զկնի
մահուան
նորա.
եւ
ո՞րպէս
թաղումն
նորա,
եւ
այլն
ամենայն:
Եւ
զայս
վասն
այնորիկ
խնդրեմք
ի
ձէնջ,
զի
դուք
ժամանակակից
էք
նորա,
եւ
կենցաղավարեալ
ընդ
նմա.
մանաւանդ
խոստովանահայր
եւս
էր
հանւոյ
իմոյ
Խօնճայ
խաթունին,
որ
զբազում
ինչ
գիտէ
զնմանէ,
թէ
նախ
քան
զնահատակութիւն
նորա
եւ
թէ
զկնի,
յորմէ
կարէք
տեղեկանալ.
եւ
ոչ
միայն
ինմանէ,
այլ
եւ
յայլոց
բազմաց ,
որք
են
ժամանակակիցք
նորա:
Ուստի
հարցէ'ք
ի
նոցանէ.
եւ
տեղեկացեալ
բարւոք
ստուգեալ,
գրեցէք
առ
մեզ,
որպէս
զի
յօգուտ
մեր
եւ
իպատիւ
երանելւոյ
նահատակին`
բարւոք
գրեալ`
պահեսցի.
զի
եւ
զկնի
մեր
եկեալքն
ընթերցեաք
օգտեսցին,
եւ
զԱստուած
օրհնեսցեն,
որ
ետ
նմա
զայնպիսի
յաղթութիւն,
եւ
մի
յանծանօթս
ամփոփեսցի
հրաշալի
նահատակութիւն
երանելւոյն
Կոմիտասայ
վկային:
…
Ազնուամեծարութեան
ձերում
մնամ
Յամենայնի
պատրաստական
Նուաստ
ծառայ
Հայր
Մկրտիչ
Յամի
Տեառն
1740
Յուլիս
19
[Ս .
Ղազար]
