Մայր դիւան Մխիթարեանց Վենետկոյ ի Ս. Ղազար

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
Դաժան եւ անսիրտ արարքի մկ նկարագրութիւնը տալէ վերջ` այսպէս կը գրէ Հ. Թէոդորոս. «Ի ձեռն վերապատուեցելոյ տեառն տեառն Յակոբ վարդապետին էրզրումեցւոյ եւ Առաքելական Միսսիօնարի Հայոց, որ է Կարգէ Սրբոյն Անդօնի ժամանեսցէ ի Բէղէր Վարատինն» .
       Օ: Յ: Ք :
       Վերապատուելի եւ սիրելի Հոգեւոր Հօր եւ Եղբօր իմում ի Տէր, բազմաւ սիրով եւ մեծաւ կարօտիւ մատուցանեմ զՅիսուսաւանդ ողջոյն, եւ այլն :
       Աստէն արհիւ մեծաւ տագնապին բովանդակ ազգն հայոց, մի գուցէ ապստամբիցին մանաս ազգն, եւ զբովանդակ ազգն մեր առաթուր հարկանիցէ եւ բնաջինջ առնիցէ. Աստ ի մեր քաղաքն եկեալ էր Կոստանդինուպօլսեցի Տէր Պօղոսն որ է որդի Արմտացի մղտեսի Սարգսի հացագործի. սա աւելի քան զեօթն ամիս աստ եկաց, եւ ընդ երկուց պայազատ մաճառաց զբարեկամութիւն ըստացաւ ի գեօղ մի, եւ զբազում բարեկամութիւնս արար նոցա, վերջապէս այժմ մինչ կամեցաւ չուել աստի` ծանոյց նոցա զգնալն իւր. եւ մինն ի նոցանէ գերիս աւուրս առ նմա եկաց աստ, եւ եկեր ընդ նմա, եւ ի չուելն նորա` ուղղաւորեաց զնա մինչեւ էանց զգիւղ մի, եւ ի մորւոջ եսպան զվերռասացեալ Տէր Պօղոսն կարի անողորմաբար, եւ զմի վաճառական Պատի անուամբ առ ի մահ վիրաւորեաց տասամբ հարուածով կացնոյ, եւ մազապուրծ զերծաւ ի մահուանէ : Այժմ կալեալ են զԱւազակն, եւ եղեալ են ի բանտի: Ահա այսպիսի բարեկամք են մաճառ ազգն` ազգին հայոց որք ի ներքոյ պատրուակի սուտ բարեկամութեան, ջանան ըմպել զարիւնն յերակաց Հայոց, Խնդրեմ ուրեմն, զի ըստ բաղձանաց սրտիս գրիցես եւ պատմիցես ինձ զկացքն Տէրութեանդ, թէ զորպիսի հանգստութիւն ունիս, եւ որպիսաբար կեաս այդր, եւ որքան հայք գտանին այդր. եւ զիարդ կեան: ԶՎեննայի վարուչներն ասեն աւերեալ գօլ, եւ Պաւարուչն ընդ Ֆռանձուզին մերձեցեալք են առնուլ զՎեննայ, Տէր Յիսուս պարգեւեսցէ զխաղաղութիւն եւ զմիաբանութիւն ի մէջ Թագաւորաց Քրիստոնէից… ԶԿեռլայի Տէր Մինաս Աւագ Էրէցն իջուցեալ են ի պաշտօնէ, եւ արտաքսեալ ի քաղաքէն, որ ի քսան վեց ամաց հետէ եղեալ էր Աւագէրէց անդ, եւ զայնքան բարերարութիւնս արարեալ էր քաղաքին: Եւ այսոցիկ բնաւից պատճառն է չքահանայ մի Տէր Նիկոյ անուամբ…:
      
       Յամի Տեառն 1741 հոկտեմբերի 25, ի Պաշֆալով որ այլով անուամբ կոչի էլիզապէթապօլիս
       Նուաստագունեղ ծառայ Հայր Թէոդորոս Յովհաննիեսան
       Կրօնաւոր եւ Վ . ի Կարգէ սրբոյն Անդ. Աբբայի