Մայր դիւան Մխիթարեանց Վենետկոյ ի Ս. Ղազար

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
Հ. Ղազար կը նկարագրէ վերոյիշեալ տխուր գուժէն իր եւ քաղաքին կրած մեծ տպաւորութիւնը:
       Վերապատուեցելոյ եւ Յարգեցելոյ Հայր Եղիայ վարդապետի Փոխանորդի Աբբայի եւ Հօրն իմոյ Եհաս գիր մի կարի անագան, զոր գրեալ էիր Հայր Մարկոսին, եւ ի գրոյն յայնմանէ իմացայ զլուր ինչ ցաւալի, զի ի յապրիլի 27 խաւարեալ է մեր հայ ազգին արեգակն, եւ հիմնադրօղն Կրօնին մերոյ, վախճանմամբ մեր Գերյարգելի Աբբահօրն, ցաւ է ինձ եւ տրտմութիւն անպակաս, զի զրկեցաք յայսպիսւոյ բարեխնամ եւ բարերար Հօրէ եւ Առաջնորդէ, որ էր փառք եւ պարծանք եւ հաստատութիւն եւ կրօնին մերոյ… Արդ ի լսելն զայս ցաւալի լուրս ամենեքեան տրտմեցան եւ ափսոսալով բարեպաշտական գթով շարժեցան ի յողբ եւ ի գութ, եւ ի պաղատանս Աստուծոյ: Բռէպանուշն տեղւոյս, այսինքն Մինաս Վարդապետն յաւուրս հինգ հռչակեաց զձայնաւոր վասն մեռելի մեծաւ հանդիսութեամբ, նաեւ զկնի պատարագին յաւուր հինգ յայգող եւ հանդիսական թաղումն արար… Նաեւ սէնագօն եւ Դատաւորն քաղաքիս ետ մատուցանել քահանայիցն, թէ Հայոց եւ թէ մաճարաց զբազում պատարագս…: Երկոքեանքս եւս զհինգ հինգ պատարագն զոր հրամայեալ էր մատուցանել վասն հոգւոյ Աբբահօրն մատուցաք: Վասն սաստիկ ցաւոյս եւ տրտմութեանս անկեալ գնիմ ի մահճի, մանաւանդ տկարութիւն ստամոքսիս վասն զի ամենեւին ոչ ընդունի եւ ոչ մարսէ զկերակուրն, գոհութիւն եւ փառք բարերար կամացն Աստուծոյ որ տանջէ զիս զանազան ցաւով եւ հիւանդութեամբ… Վասն կտակի տանն աղաչայ Պետրոսին գրեալ եմ լիապէս թէ որպէս հաստատեալ եմ աստ, եւ եղեալ զբարձրագոյն խաչ մի առաջի զբանն, վասն նշանի եւ հաստատութեան:
      
       Յամի Տեառն 1749 յուլիսի 2 [Հայաքաղաք]
      
       Վերապատութեանդ մնամ յամենայնի պատրաստական Նուաստագունեղ ծառայ Հայր Ղազարոս կրօնաւոր ի կարգէ սրբոյն [Անտոնի ] Աբբայի