Մայր դիւան Մխիթարեանց Վենետկոյ ի Ս. Ղազար 1707-1773 ի ծագմանէ ուխտիս մինչեւ ցբաժանումն Թրեստեան հարց

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
Իբրեւ Յառաջաբան-Զեկուցում պիտի ծառայէ հետեւեալ շահեկան նամակը` Բենեդ. ԺԴ. ի հռչակաւոր Կոնդակին հայերէն թարգմանութեան, որոյ մասին Մելգոնեան կ՚ըսէ ուրիշ թղթի մը մէջ առ Հ. Իգնատիոս. «Մեք թարգմանեցաք եւ ահա յաւուրս յայսոսիկ տամք նունցին եւ յղէ ի Հռօմ» (Գր. 1755 սեպտ. ի 9):
       Թարգմանիչն է Հ. Վրթանէս Ասկէրեան. ու գրքին Բ ճակատին վրայ մատիտով գրուած ծանօթութեան մը համաձայն` Ս. Աթոռը զայն տպագրել տուած է սոյն 1755 թուականին ի Հռովմ: Նոյնը երկրորդ անգամ հրատարակուած է Վենետիկ:
       Մխ. Մատենադարանիս ստանձնած այս օրինակին վրայ մատիտով գրուած է նաեւ. «Յովսէփ Ստեփանեան Արհի եպիսկոպոսէ Եդեսիոյ մայրաքաղաքի առաքեցաւ գիրքս»:
       Վերապատուելի Տեառն Հ. Միքայէլ Վդ. ին ողջոյն սիրոյ ի տէր
       …յաւուրս յայսոսիկ, կոչեաց զիս նունցն, եւ ընթերցաւ առաջի իմ զթուղթ ինչ սուրբ ժողովոյն, յորում յանձներ մեզ ինքն սուրբ Ժողովն, եւ Սրբազան Հայրապետն հրամայէր , զի մեք թարգմանեսցուք զփոքրիկ գիրք ինչ ի լատինէ ի հայ բարբառ, եւ ապա տպեսցուք եւ տարածեսցուք յարեւելս, այս փոքրիկ գիրքս է շարադրեալ ի նոյն սրբազան Հայրապետէն, ըստ կերպի Կաթուղիկեայց Գրոց առ միսիօնարս, որք գնան յարեւելս , եւ կամ միսսիօնարութիւն առնեն ի վերայ այլոց ազգաց. յորում խոսի Վճռովք, եւ այլ փաստիւք պարտաւորելով զամենեսին, զի իւրաքանչիւր ազգ ի ընդունեալ եւ ի թոյլ տուեալ Ծիսի կացցէ եւ մնասցէ, եւ զի միսսիօնարք ոչ լիցին կարօղք փոփխել տալ զԾէսս ուղղափառ լինողաց, եւ զի եկեղեցին սուրբ կամի, զի իւրաքանչիւր ազգ ուղղափառաց լիցին, եւ ոչ թէ լաթինք: Եւ մեծութիւն գրքին է վեց տապաղայ փոքր մի եւս աւելի…: Եւ զայս գիրք նախ թարգմանեմք եւ յղեք ի Հռոմ, եւ նոքա տեսանեն, եւ ապա տիպն լինի :
      
       1755 յօգոստոսի 23 (Վենետիկ ) Նուաստ ծառայ Ստեփաննոս վրդ . Աբբրահայր