Մայր դիւան Մխիթարեանց Վենետկոյ ի Ս. Ղազար 1707-1773 ի ծագմանէ ուխտիս մինչեւ ցբաժանումն Թրեստեան հարց

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
Բ Վերա. եւ գերյարգոյ Տեառն Տեառն Ստեփաննոս Աստուածաբանութեան վարդապետի խնդալ ի տեր
       ԶՎեհալուստրի գիրն, եւ ընդ նմին զըղձալի թուղթն Վերապատուութեանդ ընկալեալ, ծանեաք զգրեալսն. եւ յանձն առաք զյարգելի կամս նորա կատարել: Արդ` ոմանք ի Վերապատուելի հարց մերոց, որք այսպիսի գործոյ կարօղք են, ձեռնարկին յօժարութեամբ զգործս զայս առնել. վասն զի ի քաղաքի աստ արտաքոյ մենարանիս մերոյ ի հայս ոչ գոյր կարօղ իցէր զայսպիսի գործս առնել: Բայց քանզի իտալական լեզուն ոչ այնչափ յստակ ձեւացուցանէ զհայկական զբարբառ լեզուն, վասն այսորիկ ի լատին բարբառ կամեցաք թարգմանել, թուելով մեզ նոյնչափ հաճոյ լինիլ Վեհալուստր Վսեմութեանն` լատինականն` որչափ իտալականն. թէպէտ նա ի գրի իւրում զիտալականն առաջադրեալ էր մեզ: Եւ ահա ընդ պատասխանւոյն մերոյ գրոյ նորին` եւ ընդ նմա առաքեցաք առ Վսեմութիւն նորա ` զգրուածսն երկուց հեղինակաց. այսինքն է, զԽորենացւոյն եւ զայսմաւուրին` թարգմանեալ ի լատին, եւ զհայերէնն ի միասին: Եւ մնացին երկուց հեղինակաց բանքն, այսինքն Բուզանդին եւ Ճառընտրին, որք հետեւաբար թարգմանին, եւ առաքեմք առ Վսեմութիւն նորա: Եւ թէպէտ հոգամք, որչափ հնար է, փութով աւարտել, սակայն եւ այնպէս փոքր մի յապաղի` յաղավս խրթին եւ երկարաձիգ լինելոյ բանիցն: Արդ` ի թարգմանեալս յայսոսիկ ոյք ոյք բանք երեւեսցին անստոյգք` յանոսիկ ընդ մնացեալ հեղինակաց բանիցն բաղդատելով` ունի Վսեմութիւն նորա ենթադրեալ, եւ զստոյգն որոշել, զի թարգմանիչքն թարգմանելոյ աղագաւ` զինչ եւ որպէս գրեալ է, զայն այնպէս թարգմանեցին: Խորենացին չունի զամբողջ պատմութիւն վարուց սրբոյն յակոբայ, այլ այնչափ` որչափ գրեցաք: Գերյարգելի աբբայ հայր մեր բազմաւ սիրով զողջոյն մատուցանէ Վերապատուելութեանդ: Եւ արդ` յանձն արարեալ զիս սրբազանից աղօթիցդ վերջ տամ բանից իմոց: Եւ մնամ
      
       Յամի տեառն 1756 Յունիսի 5 Ի Վէնէտիկ
       Վերա. քում Պատրաստական յամենայնի Նուաստ ծառայ Հ. Մատթէոս Վ .: