Մայր դիւան Մխիթարեանց Վենետկոյ ի Ս. Ղազար

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
Թէ ի'նչ դիմումներ կատարուած են Մարիամ Թերեզա կայսերուհւոյն մօտ մեր Պաշպալովի վանատան հաստատութեան համար` ահա նամակ մը:
       Գերապատիւ եւ Գերամեծար Տեառն Տեառն Ստեփաննոս Աբբայի եւ վարդապետի կարօտիւ սիրոյ ողջոյն
       յետ հասանելոյ իմոյ այսր զկնի երկուց եօթնեկաց, էռզանհալ ետու թագուհւոյն տեղեկացեալ բարւոք ելից եւ մտից տեղւոյս, եւ զայն էռզուհալ գրել ետու տալեանեվար, քանզի տեղեկացայ որ թագուհին յօժարութեամբ ընթեռնու զտալեանեվարն, եւ ախորժի եւ բարւոք հասկանայ: Ես անձամբ կամեցայ տալ եւ ձեռամբ իմով ի ձեռս նորա անմիջապէս. բայց ոչ յաջողեցաւ, որովհետեւ յղի է եւ մերձ ի ծնանիլ. ուստի բարեկամի ձեռօք ի սենեակ նորա յղեցի, զոր ընթերձեալ թագուհին յետ երից եօթնեկաց առաքեաց զէռզուհալս առ իշխանս եւ խորհրդականս մաճառիստանու: Եւ ես տեղեկացեալ գտի զայն տեղին ուր պարտին խորհիլ եւ վճռել զիմ խնդիրս ըստ յանձնելոյ թագուհւոյ: Եւ այդ հարցեալ գտի զի թարգմանելոյ տուեալ են զիմ մէմօռեալս Կէռլացւոյ միում, որ անդ Գրագրութիւն առնէ հմուտ բազմաց լեզուաց: Եւ ընդ սմա բարեկամացեալ իմ տեղեկացուցի նմա եւ յայտնեցի նմա զկամս իմ թէ կամիմք Պաշվալովու տան մերում ի թագուհւոյն եւս հաստատութիւն առնուլ, եւ նա ուսոյց ինձ որ ինչ պէտք էր եւ սկսայ քրտնաջան աշխատիլ… եւ յետ ոմանց աւուրց ել բանն ի վեր ի խորհրդոյ` թէ բարւոք է, կատարեմք զխնդիր ձեր: Սոցա կամիլն միեւնոյն է ընդ կամեցողութեան թագուհւոյն: դատաւորք զայս ինձ հասկացուցին եւ ասացին շինել տալ եւ զայլ առզուհալ մի եւ տալ այնմ դատաւորի, որում անկանի այս պաշտօնս, որպէս զի ամենեւին ազատ իցէ վանքն մեր յամենայնէ. եւ մի ' կարասցեն ժողովուրդք երկրին իւիք կերպիւ ծանրանալ ի վերայ նորա եւ կամ միննէթ ինչ առնել: Եւ սորա զկնի այժմ ընթանամ. եւ յուսամ եւ զայս շնորհ ընդունիլ ի մօտ ժամանակի, ջնջել տալով յամենայն գրոց զտուրս տան մերոյ: Եւ ապա վասն այսոցիկ երկուց պարգեւաց տալոց են ինձ թուղթ մի կնքեալ ի թագուհւոյն վասն հաստատութեան տեղւոյն եւ վասն ազատութեան յամենայն արքունի տրոց:
      
       յամի տեառն 1756 Հոկտ. 23 ի Վեննայ
       Ն. Ծ. Հ. Գէորգ Վրդ.