Մայր դիւան Մխիթարեանց Վենետկոյ ի Ս. Ղազար

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
Կ. Պոլսոյ ծանօթ հրդեհներէն մին:
       Գերամեծար գերյարգելի Աբբայհօր մերոյ Ստեփաննոսի վարդապետի ողջոյն
       Ի մայիսի 22… եղեւ եանղըն մեծ ի Ստամպօլ. եւ տեւեաց հրդեհն ժամս 24: Եւ հուրն ի հանդիպոյ Զահրէճիլէր քաբուսիի Սուլթան Պայազիտին ի կրպակէ նախըլճիի միոյ որ ի Տիւան եօլին. եւ անտի փոքր մի ընդ կրունկս ընթացեալ ընդ արեւելակողմն այրելով էջ ընդ զառ ի վայրն ի Մանկըռ Թարափխանան. եւ անտի ընդ Թաթլը խույիով ի Չուխաճի քէրխանան. եւ անտի ի Նշանճին. եւ անտի ընդ տափարակն ի ժամն հայոց Աստուածածնի մինչ ի Հիսար տիպին: Դարձեալ ի նոյն կրպակէն նախըլճիին տարածեցաւ հուրն ընդ արեւմուտս մինչ ի Սրմաքէշխանան, այրելով յերկուց կողմանց զշինուածս տանց եւ կրպակաց Տիւանեօլիին. եւ անցեալ առ կողամբ Սրմաքէշխանային, էջ հուրն ընդ զառ ի վայրն ի Ֆիլ եօխուշին. եւ անտի մօտ ի Ճիւճէ չէշմէսին ի տափարակն, եւ անտի մինչ ի Հիսար տիպին: Այրեաց զայն ընդարձակ վայր թալան Թաշիին եւ Նշանճիին զառիվայրօքն եւ զառ ի վերօքն եւ տափարակաւն մինչ ի հիսար տիպին: Ընդ ամէնն այրեցան տունք աւելի քան զեօթն հազար, եւ կրպակք անհամարք, եւ ճամիք բազումք: Այրեցաւ եւ տունն ներկայ վէզիրս` որ էր ի Հիսար տիպին, եւ տէր պահեաց զՎլանկայ եւ զԽումխաբուն գթացեալ յաղէտս քրիստոնէից, եւ տունք որք այրեցան, բնաւքն էին տունք տաճկաց, միայն առ եկեղեցեաւ սուրբ Աստուածածնին տունք քրիստոնէից իբր յիսուն ոմանք այրեցան, եւ ոմանք փլուզան. իսկ ժամն սուրբ Աստուածածնին թէպէտ աշխատութեամբ հիւսանց հայոց ոչ ի սպառ այրեցաւ, սակայն ի տեղիս տեղիս սաշախք դրունք եւ որմունք կիզան, զորս եւ գործակցութեամբ վէզիրին ընկալեալ հրաման ի թագաւորէն, շինեցին, ծախեալ զանհուն դրամս:
      
       1762 Յունիսի 19 [Կ . Պոլիս]
       Նուաստ ծառայ Հ. Զաքարիա Վ . Ա[լեքսանեան]