Բերայի
Ս.
Անտոն
եւ
Ս.
Երրորդութիւն
եկեղեցիները`
հանդերձ
իրենց
վանքերով,
ինչպէս
նաեւ
ուրիշ
մեծամեծներու
տուներ`
ահարկու
հրդեհի
մը
ճարակ
կ՚երթան:
Ժանտամահն
ալ
կը
մասնակցի
իր
աղէտներով:
Ահա
առ
այս`
երկու
թուղթեր:
Ա
Գերամեծար
եւ
գերյարգելի
եղբօր
իմում
Տեառն
Տեառն
Հայր
Մկրտիչ
վարդապետին
ողջոյն
…
յայսմիկ
գիշերի
ի
հինգերորդ
ժամու
գիշերոյ`
յանզգուշութեան
խոհարարի
սրբոյն
Անտօնի
ի
Տեօրթ
էօլ
ազըզ`
բրբոքեցաւ
նախ
աշխանայն:
Ապա
վաղվաղակի
յետ
ո'չ
ամբողջ
այրելոյն
զսուրբն
Անտօնի
վանսն,
էանց
ի
տուն
Մուրատճայենց
Անտօն
վ.
տե'ս
դու
զդժբախտութիւն
աշխարհիս.
զի
թոռունք
Մուրատճայի
ըմբռնեալ
ի
մահտարաժամէ`
էին
յանկողնի.
եւ
Անտօն
վարդապետ
ի
յՕրթագեղ.
նոյնպէս
եւ
ոմանք
ի
նոցանէ.
եւ
անշահք
մնացեալք
ի
տան.
վասն
որոյ
կանայք
եւ
մանկունք
մազապուրծ
լեալք,
տունն
ամենայն
աղխիւք
յաճիւն
դարձաւ:
Յետ
այսորիկ
սուրբ
Անտօնի
եկեղեցին
հանդերձ
վանուք
այրեցաւ:
Ապա
ի
սաստկանալ
բորբոք
հրոյն,
էանց
առ
մեզ,
եւ
զմեր
եկեղեցին
սուրբ
Երրորդութեան
հանդերձ
տամբք
եւ
վանուք
յաճիւն
դարձոյց:
Ես
ոչ
գտայ
ի
տան.
մեր
Կարապետն
ծերացեալ
յոյժ
հազիւ
կարաց
զանձն
ապրեցուցանել,
եւ
զոմանս
ինձ
հարկաւորս.
այրեցաւ
տունն
հանդերձ
աղխիւք:
Ապա
յառաջ
ընթացեալ
հրոյն
մինչեւ
ի
Սարայըն
օսմանցւոյն`
զերկու
կողմանս
յաճիւն
դարձոյց.
դղրդեցաւ
քաղաքն
ամենայն.
զի
այնպիսի
անցք
ո'չ
երբէք
պատահեալ
էր
մերոյս
Պէկօղլուի:
Բայց
վայն
այս
էր`
զի
ամենայն
ֆրէնկք`
յահէ
ժանտամահու
փախուցեալք
ի
գիւղօրէս,
ոչ
ոք
գտաւ
սատարիչ
առ
ի
զտունս
պահել,
եւ
մինչեւ
նոքա
ի
գիւղից
իջին
ի
քաղաքն,
ահա
այն
գեղեցիկ
Պէկօղլին`
գտաւ
դարձեալ
ի
յաճիւն:
…
ոմն
ի
խանից
Ղուլիխանին
եկն
ի
Կոստանդնուպօլիս.
եւ
յետ
երից
ամաց`
յաւուրս
յայսոսիկ
հարաւ
ի
ժանտամահէ
եւ
մեռաւ…
ասեն
թէ
միայն
ի
մէջ
միոյ
տոպրակի
եդեալ
զանկունսն.
եւ
ո~րպիսի
ակունք,
սպիտակ
էլմասք,
եւ
կարմիր
եաղուտք,
կշռեցին.
եւ
էր
կշռոց
երկոտասան
օխխայից.
թող
զսպիտակ
տիւլպէնտս`
որ
աւելի
քան
զ
1000
քսակս,
եւ
զայլ
զգեստս
բեհեզեայս
գործեալս
ի
Հնդիկս:
Զայս
ամենայն
յարքունիս
առին…:
Չնչին
ծառայ
Աթ[անաս
]
վ.
եւ
անարժան
եպս.
ի
սեպտեմբերի
20,
1762
[ի
Կ .
Պոլիս]