Մայր դիւան Մխիթարեանց Վենետկոյ ի Ս. Ղազար

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
Էջմիածնի Սիմէօն Կաթուղիկոսի կողմանէ Պոլիս ղրկուած պաշտօնական գիր մ'է այս վաւերաթուղթը, որով Նուիրակ կը կարգէ զՅարութիւն վարդապետ, այսինքն թէ «վէքիլութեան թուղթն է», ինչպէս թուղթիս տակ ուրիշ մը աւելուցած է:
       Է
       ՅԻՍՈՒՍԻ ՔՐԻՍՏՈՍԻ Ծառայ Տէր Սիմէօն Կաթուղիկոս եւ ծայրագոյն Պատրիարք ամենայն Հայոց, Առաքելականի Եկեղեցւոյս Քրիստոսի, եւ Տիեզերականի մեծի Աթոռոյս Սրբոյ Էջմիածնի: Յորմէ սիրով եւ կարօտիւ եւ Քրիստոսականաւ Ողջունիւ ծանիր սիրելիդ իմ Յարութիւն Աստուածաբան Վարդապետ: Զի գիտես իսկ, եւ քանիցս գրեցաքեւս թէ` դրամից յոյժ պակասութիւն ունիմք վասն ներկայիս շինուածոցն ծախուց, եւ հասարակ պակասութեանցն Սրբոյ Աթոռոյն, եւ յուստեքէ զեկս ինչ ոչ ունիմք, այռ այս ի Կարին մարդ յղեցաք, զի զքանի մի ուղտս գնիցեն վասն քարակրութեան եւ այլ ինչ պիտանաւորութեան, եւ զայլս ոմանս հարկաւոր պիտանիս գործածելիս առնիցեն, ընդ նմին եւ գրեցաք եւս անդ ոմանց բարեկամաց, զի եթէ կարելի իցէ` զգինս առնելեացն տայցեն, եւ զչափաւոր դրամս եւս մեզ տայցեն, եւ մեք փօլիցայիւ ի պօլսիդ տացուք իւրեանց: Որ եւ` ահա ի յԱրապկերցի մուրտիկենց Մահտեսի Փիլիպպոսի եղբայր Պարոն Առաքելէն առաք զչորս հազար ղռուշ դրամս նաղտ ձեռամբ մեր Պարոն Մելքոնին, եւ մեր Տէր Պետրոսին, զորս հասուցին մեզ ձեռամբ մեր համթայ նուիրակ Ստեփաննոս վարդապետին, եւ փօլիցայի գիր տուաք որ ի Պօլիսդ դու սիրելիդ մեր ուստի եւ իցէ ի Գանձանակաց եւ ի նուիրական արդեանցն Սրբոյ Աթոռոյս, հասուսցես ի Վէզիրխան բնակեալ Ակնայ Կամրկապ գեղջէ մահտեսի Կարապետի որդի Խօճայ Յակոբին, յետ ԺԱ օր Վատային, որպէս եւ Աբրահամ վարդապետ եղբօրն մերոյ եւս ծանուցաք: Վասն որոյ` հարկադրութեամբ գրեմ սիրելւոյդ զի առանց պատճառի եւ թարց զանցառութեան յուստեքէ եւ իցէ հարկիւ հոգացեալ տայցես զայդ վերոգրեալ դրամդ, որ մեք աստ առաք. եւ զփոլիցայագիրսն առնուցուս ի նմանէ եւ ընդ քեզ պահեսցես հանդերձ առ քեզ գրեցեալ բարեւագրովն մերով: Գիտեմ զի զխարճս Ֆէրմանացն եւ զգինս առնըլեանցի ի հոգալդ ոչ այնքան մնայ դրամ ի քեզ, սակայն ի Գանձանակաց եւ յայլ յուստեքէ եւ իցէ պարտիս հոգնլ եւ տալ անպատճառ: Գրեցաք եւս առաջ քան զայս զորքանութիւնս խարճեցելոց դրամիցդ քոց. զի այն ի քեզ իբր ղավզ մնասցէ ի միամտութիւն քեզ: Բազմիցս գրեցաք եւ կրկին եւս գրեմք զի զգիրդ եւ զորպիսութիւնդ ի մէնջ անպակաս արասցես, զի այն է բարին: Իսկ ի զէնջ, կենցաղավարիմք Աստուծով կերպիւ իւիք` չունելով քան զկարն վիշտ, թէպէտ ունիմք զպակասութիւնս շատս` զորոց գրեալ եմ յառաջ: Վասն այսորիկ գրեմ քեզ, զի մի գուցէ ի Վատայէն անդր անցուցանիցես, եւ կամ ցաւեցուսցես ի տալդ զդրամս զայս, զի գիտես որ մեծ ամօթ է մեզ եւ անուանաբեկումն` սառաֆեն դոքա. Ժ-ին ԺԲ-ովն առնուն յետոյ ի մէնջ որպէս եւ պայմանագրեցին եւս, հարկիւ սիրով եւ թարց գլխացաւութեան եւ յամեցուցման տայցես` եւ զգրեանսն առնուցուս ի ձեռացն: Զայս գիր շուտափոյթ գրեցաք, վասն զի ի կարնոյ փայեկ էին յղեալ վատալով. եւ մեք եւս յԵրեւան էաք ի տես Խանին մերոյ, որովհետեւ ի հիւանդութենէ էր ելեալ: Գրեցաք յառաջ թէ` որպէս պարտիս կենցաղավարել ընդ Պատրիարքին. եւ վասն մատանւոյն թէ առ մեզ դարձուսցես. եւ վասն ԲՌ ղռուշին թէ` Մօսէս Վարդապետն ոչ ետ մեզ. եւ խընդրեցաք զորպէս գնալն ձեր ընդ Գրիգոր Վարդապետին ի մասրաֆարարութիւնն ձեր, եւ զայլս այսպիսիս, զորոց զպատասխանիսն շուտով խնդրեմ եւ լեր ողջ սիրելիդ իմ ի տէր: Գրեցաւ Ի ՌՄԺԳ (1764) թուին ի յունիսի ամսոյ ԺԵ. ումն, եւ ի Լուսանկար Աթոռս Սրբոյ Էջմիածնի :
      
       Յետոյ լուսանցքին վրայ առ ի շեղ գրուած է հետեւեալը . Որպէս եւ յառաջ եւս գրեցաք քեզ, եւ դարձեալ գրեմ, զի զոմանս իրս հարկաւորս խնդրեցաք ի յԱբրահամ Վարդապետէն, զի առնուցու, վասն որոյ պատուիրեմ քեզ. որոց զգինսն եւս տացես Աբրահամ Վարդապետին հալբաթ: