Գիրք Դատաստանի, Բ խմբ.

Բ.
ՅԱՂԱԳՍ ԴԱՏԱՍՏԱՆԱՑ ՀԱՐՑ ԱՆԱՊԱՏԱՑ ԵՒՆՈՑՈՒՆՑ ԵՂԲԱՐՑ:

2. «Կարգ ոգւոց դատաստանացեւ հրահանգ բարեաց բաւականապէս եղբարց եւ նոցունցհարց եդեալ է ի սրբոյն Սահակայ եւ Բարսղէ: Բայցչափաւորապէս եւ մարմնատեսակ օրինաց դատաստանիզօրինակս յաւելումք հարկաւորապէս, զի ոչ այժմամենեցուն է ըստ հրամանի նորին վարիլ. նաեւ ո'չ հեռիի դատաւորութենէ սահմանի սրբոյն ինչ ընդ միտ ածելիշխեմք, այլ յարմար նորին վարիմք շաւղօք:

Եւ արդ` սկսցուք այսպէս:

Զի թագաւորաց եւ իշխանաց, միանգամայն եւ ամենայն հաւատացելոց շինել վասն ո'չյաղագս մարմնաւոր ինչ յուսոյէ, այլ մանաւանդհոգեւոր. յաղագս այնորիկ ո'չ պարտի ժառանգութիւնլինել: Զի որ յառաջնումն հայր եղեւ եղբարց, թէ' յիւրշինեալ տեղի եղբարց եւ թէ' յայլոց, եւ բարիոքառաջնորդէ, անդատաստան է փոխել. ապա թէ հակառակ ինչգործէ, երկու եւ երիւք վկայիւք հարկաւոր է փոխել: Եւեթէ իւրովք ընչիւք ոք գայ յառաջնորդութիւն եղբարց, զառաջին ինչս վանացն գրով եւ վկայիւք ի նա արժան էտալ եւ թէ պատահի թողուլ եւ զոր եբերն ոչ կամիցիթողուլ յեկեղեցին, իշխան լիցի առնուլ զիւրն, եւ զորինչ յանուն եկեղեցւոյն տուեալ եղեւ` անդէն թողուլ: Իսկ զկնի մահու հարց մի' լիցի իբր ժառանգութիւնառնուլ ազգատոհմի զառաջնորդութիւն եղբարց, եթէ ոչկամիցին եւ չիցեն ի դէպ. ապա թէ հաճ ելի հարց շաւղօքիցեն ազգայինքն եւ եղբարքն կամիցին` բարիոք է նոցալինել քան օտարաց, իբր գիտակք իւրոցն վարուց, ըստայնմ` փոխանակ հարց եղիցին որդիք: Ապա թէ չիցենազգայինք յարմար, հարկաւորաբար ընտրիցին յայլեղբարցն բարիոք հովուել ի կամս Աստուծոյ: Արտաքոյիրաւանց է իշխանաց կաշառօք առաջնորդս եղբարցնկացուցանել զորս նոքա ոչ կամիցին. եւ ըստ դատաստանիէ ելանել եղբարցն մինչ ըստ կամաց նոցա ընտրիցիլաւն. բայց հասարակ լիցի կամքն, եւ եպիսկոպոսունքեղիցին այդոցիկ կարգիչք եւ մի' ոք յաշխարհականկարգաց: Եւ քանզի ի գործոց ի վանս առաւել աշխատելի, եւ ամենեցուն մի է դիտաւորութիւնն - յոյս կենացնյաւիտենականաց. բայց եթէ կարճ ամտաբար ոք ոչզամենայնն հոգեւորականին թողցէ հատուցման, տացիինչ առաւել նմա, զի մի' ի պատճ առս այնմիկնուազութիւն ինչ եղբարցն լիցի. եւ թէ այդոցիկտրտունջ իցէ, դատաստան լիցի տրտնջողին առնելզգործն: Եւ զայս արտաքոյ կանոնի կամաց սրբոյն եդաքԲարսղի կարճ ամտելոցն աղագաւ: Բայց զանօթ ինչ իգործեացն վայրապար վնասել որք մերձ գործաւորքնչիցեն, դատաստան լիցի վնասողին զնա ստանալ:

Այդոքիկ դատաստանի աղագաւսակաւուք եդաւ ի պատճ առս բարեկարգութեան. այլսահմանք ամենատես ուղղութեանց սրբոց ցուցեալնբաւականասցիե: