Գիրք Դատաստանի, Բ խմբ.

ՃԺԷ. ՅԱՂԱԳՍ ԴԱՏԱՍՏԱՆԱՑ ԱԿԱՄԱՅ ԵՒ ԿԱՄԱՒՈՐ ՍՊԱՆՈՒԹԵԱՆՑ:

117. «Եւ ակամայ սպանութիւնլինի բազմօրինակ. սակայն զնշանակս տացուքչափաւորապէս: Եւ է այսպէս:

Զի ի հարկանել ուրուք փայտեւ ոստուցեալ տապարն ումեք դիպեալ սպանցէ:

Եւ կամ խոնարհ ի բարձանց եւկամ ի լերանց թողեալ փայտ եւ կամ քար` դիպեալսպանցէ:

Եւ կամ յայգւոյ եւ կամ իպարտիզէ եւ կամ յայլ ինչ այսպիսեաց արտաքս ձգիցէ ոքքար եւ սպանցէ:

Եւ կամ ի ծառ ձգիցէ ոք թափելպտուղ եւ դիպեալ սպանցէ, եւ կամ ի ծառոյ ի խոնարհթափել պտուղ եւ քար մնացեալ եւ կամ գաւազան անկեալեւ կամ այլ ինչ այսպիսի, ուստի մահ գործիցի:

Եւ կամ վարդապէտ զաշակերտվասն խրատու ըստ չափոյ հարկանիցէ:

Եւ կամ հայր զորդի, եւ կամ մայր զդուստր:

Եւ կամ զհարսն` սկեսուր, եւ կամ եղբայր` զեղբայր:

Եւ կամ տէր զծառայ, կամ զաղախին` տիկին, եւ կամ ոք զոք, ուստի վնաս մահու լիցի:

Եւ եթէ զերիվար ոք ընդհրապարակ վարիցէ եւ կամ զայլ ինչ ի կենդանեաց, կամզսայլ, եւ առ ոտն կոխեալ մահ լիցի:

Կամ նետ ոք որսոյ ձգիցէ եւկամ ի նպատակ եւ կամ ի վայրի, եւ պատահիցի ումեք եւսպանցէ:

Եւ եթէ քար ոք ձգիցէկարծեցեալ թէ չէ քար:

Է եւ այլ ազգ ակամայ` յորժամզհետ մտանէ եղբայր զեղբայր սպանանել եւ նահարկաւորաբար դարձցի եւ սպանցէ եւ կամ ոք զուրուք:

Եւ կամ յաւազակաց ի մէջանկեալ` ի հարկէ սպանցէ:

Եւ են սոքա յակամայէ եւ իկամաւորէ:

Իսկ ի պատերազմի սպանանել իկամաւորէ եւ յակամայէ է:

Եւ եթէ ի գիշերի ոք կարծիցէզթշնամի հարկանել եւ հարեալ զբարեկամ սպանցէ. եւ էսա ի կամաւորէ եւ յակամայէ:

Եւ թէ նետ ոք ձգիցէ եւթշնամւոյ պատահեալ սպանցէ, յակամայէ եւ ի կամաւորէէ:

Իսկ կամաւորն - եթէ ոքհարկանէ խիստ գաւազանաւ զմարդ կարծելովյուղղութիւն ածել զչարագործն, մինչեւ հանել արիւն, յորմէ եւ մեռցի:

Նոյնպէս եթէ քարիւ եւ կամփայտիւ զոք հարեալ առաւել չարչարիցէ քան զկարն, ընդայնոսիկ համարեալ է որ սրով սպանցէ, կամ այլ ինչյայսպիսեաց:

Նոյնպէս եւ որ փայտահատ ինչձգիցէ եւ ի ծանրութենէ երկաթոյն եւ ի սրոյն իսկ եւ իձեռացն երեւի հարուածն. ի բազմապատիկ դիմացհարուածոյն, որ ի վերայ են, գուշակէ զեղեալսն:

Նոյն օրինակաւ առանց երիքհարկանելոյ կամաւոր չարիք, որ յաւազակաց գործին:

Իսկ կանայք դեղս արբուցեալարանց` սովոր են սպանանել, նոյնպէս եւ որ առնախանձու դեղս տայ մերձաւորի, ընդ մահապարտսհամարեալ է: Եւ արանց եւ կանանց զոյգ է վճ իռն:

Արդ` այսոքիկ են կամաւորսպանութիւնք եւ նմանք սոցին, եւ ակամայքն եւ խառնքնյերկոցունց, որպէս ցուցաւ. եւ բժշկելխոստովանութեամբ յայտնի է: Այլ զդատաստանին տացուքզօրինակ:

Զի որպէս գրեցաւ իդատաստանս թագաւորացն, զի թէպէտ ակամայ այլազգիզքրիստոնեայ սպանցէ, իբրու զի խնդայ, ըստ կամաւորիդատիցի ի գինն արեան:

Իսկ քրիստոնէի զքրիստոնեայսպանեալ - կամաւոր: Եւ է կամաւորն` յորժամ վասննախանձու կնոջ, եւ կամ յաղագս ընչից, եւ փառաց վասն, եւ կամ ըստ այլ պատճ առի սպանցէ. լիով, որպէս գրեալնէ, դատեսցի: Եւ թէ զայլազգի սպանցէ, ըստ որում անդգրեցաւ դատեսցի:

Իսկ եթէ ակամայ եւ թշնամիպատահի սպանեալն, յորոյ վերայ խնդայ, իբր զկամաւորդատեսցի, կամ ըստ ներման` ընդ կիսոյ, որպէս իդատաստանսն գրեցաւ թագաւորացն:

Իսկ թէ բնաւին ակամայ իցէ, ըստ այնմ լիցի դատաստան. եւ եթէ խառն ի կամաւորէ եւյակամայէ, ըստ այնմ դատիցիե: