Ժողովածոյ առակաց Վարդանայ

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
Fiction  

ՃԺԶ. ԱՅՐ ԵՒ ԼԵԶՈՒԱՆԻ ԿԻՆ
(116 V=114 I=122 ag)

Այր մի ունէր բարկայցաւղ եւանզգամ կին մի լեզւանի, որ հանապազ անհանգիստ պահէրեւ տանջէր զայրն իւր. եւ յաւուր միում միտ էածայրն զան բանսն Պողոսի առաքելոյն, որ ասէ, թէ` լաւ էբնակել յանայպատի քան ընդ կնոչ անզգամի, լեզւանոյեւ բարկացաւղի. եւ ասէ. ա՞յ կին, տուր ինձ պարան. զիերթաց լեառն եւ բերից տանս փատ վառելոյ. զայսասաց. զի երթար լեառն եւ անդ բնակէր. եւ կիննաղճատեաց եւ քաշմշեաց զայրն. եւ այրն գնաց լալով 'իլեառն։ Եւ իբրեւ գար լեառն շուրջ եւ եգիտ անդ 'իլեառն դարտակ ջրհոր մի եւ ասէ ընդ միտս իւր. երթացբերից զկինն իմ աստ. ջրհորս իջեցուցից եւ թողիցաստ։ Եւ գնաց առ կին եւ ասաց. ա՞յ կին, ես քեզ բան միասեմ եւ դու զան մարդոյ մի ասեր. եւ կին ասէ. ի՞նչ. եւասէ. գնացի լեառն եւ գտայ անդ ջրհոր մի դարտակ եւիջի անդ եւ տեսի անդ ամանով կանացի զարթ ոսկեղէն եւարծաթեղէն` ապառճան, մատանի, խալխանի, վզնոց եւ այլբազում զարթ կանացի։ Եւ ասէ կին ուրախութեամբ. երթանք հանենք զան եւ բերենք տունս մեր. եւ մարդոչ յիմանայ եւ ոչ տեսանէ։ Եւ ելին եւ գնացին այրն եւկինն. եւ իբրեւ գնացին բերան հորոյն, գնաց այրն, թէ իջանեմ հորն եւ դու բռնէ զպարայն. եւ կինն ասէ. ես իջանեմ. զի դու ոչ գիտես, թէ զինչ առնես. եւ այրնկալաւ զպարայն եւ իջուց զկինն հորն. եւ էհատ այրնզպարան եւ մնաց կինն հորն. եւ էբեր մեծ սալ քար միեւ եդ վերայ հորոյ բերանին եւ գնաց տուն իւր. եւէկաց աւուրս ինչ եւ ասաց, թէ երթաց տեսից զկին իմ, թէզինչ եղեւ։ Եւ յորժամ գնաց բերան հորոյն, ետես, զիդեւ մի կար անդ. եւ ասաց դեւն առ այրն այն, թէ` ո՞վմարդ, աստ տար զսալն յետ, որ ելանեմ. եւ ես քեզ շատբարութիւն առնեմ. այրն ասաց. զի՞նչ է քեզ. եւ դեւնասաց. կին մի եկն աստ եւ անկաւ ջրհորս աստ. եւանարգէր եւ քարշմշէր զայր մի. եւ ես ասացի, թէ քանիքաշմունք տաս, մեկ պահ քեզ դադար տուր. եւ նայ եթողզայրն զայն եւ վիճեցաւ ընդ իս. եւ փախուց եւ էհան 'իբերան հորուս զիս. Աստուծոյ համար զիս ազատէ. եւ ասէայրն. զի՞նչ խոստանաս ինձ. եւ նայ ասէ. երթամ եւմտանեմ դուստր թագաւորին, որ քեզ տան։ Յանժամայրն ան երդում եդ դիւին եւ ծերպեաց զսալն. եւ ելդեւն եւ ասաց ընդ յայրն, թէ յորժամ գաս եւ առնուսզդուստր թագաւորին, ես երթամ եւ մտանեմ այլթագաւորի դուստր. եւ դու անդ մի գար, թէ չէ` յայնմանէկելանեմ եւ քեզ կոյ մտանեմ։ Եւ ել դեւն եւ գնացմտաւ դուստր թագաւորին եւ աղաղակէր բերանոյաղչկայն, թէ զիս այս ինչ մարդոյ տուէք, որ ելանեմ. եւյոր ժամ տարան զայրն զայն, ել դեւն եւ բժշկեցաւ. եւտուին զնայ անոր եւ եղեւ թագաւորին փեսայ։ Եւյորժամ ել դեւն անդի, գնաց էմուտ յայլ մեծ թագաւորիաղչիկ մի եւ լկլէր զնայ չարայչար եւ անողորմտանջէր. եւ թագաւորն այն լսեց, թէ թագաւորին փեսայնբժշկութիւն կոյ առնէ եւ դեւս հանէ։ Յուղարկեացթագաւորին բազում խիլախ եւ արմուղան, թէ ուղարկէցքոյ փեսայն, որ գայ զիմ դուստրն բժշկէ. եւ յիսնէզինչ որ ոյզէ, տամ ես իւրն. եւ յայն ժամ աղաչեացթագաւորն զփեսայն իւր, թէ գնայ. եւ նայ ել եւ գնաց. եւ յորժամ որ գնաց առ դուստր թագաւորին, ասաց դեւն, թէ ոչ ասացի անդ, թէ աստ մի գար եւ դու ընդէ՞ր եկիր։Յան ժամ փեսայ թագաւորին. ես եկից, զի քեզ յիմացարարից. զի ան կին ելեալ է հորոյն եւ զքեզ կարիխիստ ուզէ. եւ ասէ դեւն, թէ ո՞ւր է. ասէ. աստ ահայ 'իդուրս դարպասիս եկեալ է. եւ ասաց դեւն. Աստուծոյհամար եւ Աստուծոյ սիրոյն համար զնայ դուռնարգելէ մեկ պահ մի, որ ես յերթիքն վեր փաղչիմ եւքեզի այլ շատ բարութիւն առնեմ. եւ այսպիսի բանիւբժշկեաց զդուստրն թագաւորին. եւ ետ նմա թագաւորնբազում գանձս. եւ նայ առեալ գնաց:

Ցուցանէ առակս, թէ մարդ 'իլեզւանի կնոչ հետ եւ անզգամի եւ բարկացողի ոչ ելանէ'ի հուն. զի Պողոս առաքեալն կոյ հրամայէ, թէ լաւ էբնակիլ յանայպատի քան ընդ կնոչ անզգամի եւբարկացողի եւ լեզւանոյ։ Վա՞յ մեզ:

ՃԺԶա. 39 F Այր մի ունէր կինմի, որ խիստ անզգամ էր եւ լեզանի. եւ աղքատացաւ եւասաց կինն, թէ գնայ առ լուծք եւ տար քիչ մի կորեկցանէ, որ մեզ ապրանք լինի. եւ գնաց զարտն կու վարէր. եւ հոր մի բացաւ եւ շատ ոսկի կայր ներսնի. ասաց. արեկ զիս կախէ ներս, որ մտեմ հանեմ. ասաց կինն, թէես կու մտեմ. որ դու չմտես` զկէսն գտակտ լնուս եւզկէսն ծոցտ պահես. եւ էր հորն դեւ մի երկաթած եւկու ճչէր, թէ ով որ զիս հորուս հանէ, ես զինքնհարըստացնեմ. եւ նայ զդեւն կու լլկեր, մինչեւ գնացայն մարդն ազատեց զդեւն. եւ ասաց դեւն, թէ քոաղէկուտ աղէկ. ես կերթամ մտեմ յայս անունթագաւորի դուստրն եւ բերանոյ աղջկան պիտի ասեմ, թէ զայս անուն մարդ բերէք. որ ելնեմ. եւ երբ բերեն, դու առ . Գ. մազ գլխուն աղջկան եւ ձգէ վերայկրակին եւ ծխէ յառջեւ քթին եւ ես պիտի փախչիմ. ապայյայ[լ] մի գալ հետ, թէ չէ պիտի ելնեմ եւ քեզ մտեմ. եւ արար այնպէս. եւ ողջացաւ. եւ եղեւ թագաւորինփեսայ. եւ գնաց յայլ թագաւորի դուստր մտաւ. եւէկին տանել, զի հանցէ. եւ գնաց յոչ կամայ եւ տէսեալդիւին ասաց, թէ չաս[ա]ցի, թէ մի գալ. եւ ասացի մի գալ, եւ աս[ա]ց. չեմ էկել. որ հանեմ. այլ էկել եմ, թէ ի՞նչառնենք. այն կինն ելեր է հօրուն եւ զքեզ կուփնդռէ. էկել եմ` խապար կու առնեմ. ասաց դեւն, թէ վանց Աստուծոյ բռնէ, մինչեւ ես փախչիմ. եւ այնպէս դուստրթագաւորին ազատեցաւ։