Ժողովածոյ առակաց Վարդանայ

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
Fiction  

ՃԺԹ. ԵՐԵՔ ԲԱՆՔ ԻՄԱՍՏԱՍԻՐԻ
(119 V=116 I=125 ag)

Էր իմաստնայսեր մի եւուսուցեալ էր զամենայն իմաստութիւն, զոր գիտէր, աշակերտին իւրոյ եւ . Գ. ոչ ուսուց. վասն այն զի կարիիմաստուն էր աշակերտն իւր եւ յորժամ ուսանէր, այլոչ կենար մաւտն. զի յոյժ սիրէր զնայ իմաստնայսէրնայն զաշակերտն վասն խոնարհութեան եւ ասէր. որդեակ, կաց առ իս մինչեւ վերջին աւրն իմ եւ զան . Գ. բանխրատն ուսուցանեմ եւ գնայ խաղաղութեամբ. այլ քեզինչ ոչ պակասեսցի. եւ նայ եկաց առ նայ մինչեւ 'իմահուան աւրն. եւ յորժամ հիւանդացաւ զցաւ մահուն եւգիտացաւ զմահն իւր, յայն ժամ ասաց աշակերտին, թէ եկ, որ ասեմ քեզ զան . Գ. բան խրատն. եւ ասաց ցնայ . Ա. զքուաղեկ աւրն վատու մի տար . Բ. յետնուցն վեր 'իճանապարհի մի երթար . Գ. զինչ որ աչաւքդ տեսանես, զանմարդոյ մի ասէր. եւ մեռաւ. եւ թաղեաց զնայ եւ ել գնաց'ի քաղաք մի եւ ետես անդ բարձր մեծ դուռ մի եւառաւաւտին աւելեաց զդուռն եւ ջուր ցանեաց եւ գնացեւ Բ. աւր զայն արար. եւ Գ. աւր. եւ յաշ կացին եւկալան զնայ եւ տարան առ դռան տէրն. զի էր պարոն. եւասէ պարոն. ո՞ւստի ես. եւ նայ զիրաւն ասաց. եւ ետեսպարոն զտղայն. զի կարի գեղեցիկ էր եւ իմաստուն. եւասէ ցնայ. որդի, մեր թագաւորն որդի չունի եւ դուկամիս. զի տարաց զքեզ. զի որդէգիր եղիցես եւ ժառանգաթոռոյն. եւ ասէ. դու գիտես, տէր իմ. եւ առեալ տարաւզնայ առ թագաւորն եւ թագուին. եւ արարին իւրեանցորդէգիր եւ եղեւ որդի թագաւորին։ Եւ յաւուր միումել թագաւորն գնաց յորս երէոց. եւ ունէր թագաւորնմատանի մի, որ աջողութեան տլիսմ կար վերայ ակինգրեալ. եւ զան մոռացեալ էր թագաւորն վերայբարձին. եւ ասաց յորդէգիրն իւր, թէ գնայ` ներքեւբարձին իմոյ մոռացայ զմատանին իմ. գնայ բերզմատանին աջողութեան. եւ նայ ել յերէվայրն եւ գնաց. դռ գիշեր էր. մատանին առնել ետես, զի ննջեալ կայրնայիպ մի յանկողին թագուհուն. եւ նայ էառզմատանին եւ գնաց եւ ոչ յումեք յայտնեաց զբանն։ Եւյանժամ խոհուրդ արարին նայիպն եւ թագուհին. զիյորժամ գայ թագաւորն, սպանանել տան զորդիթագաւորին. եւ գալ թագաւորին գնաց թագուհինյառաջ եւ զուր մատնեաց զանմեղ մանուկն, թէ յորժամեկ գիշերն յառնել մատանուն, նայ դատայպատեաց զիս, որպէս կինն Պետափրեայ զՈվսէփ. եւ թագաւորնյամաչելոյ ոչ սպան զմանուկն յըռամկաց բամբասելոյ, այլ ուղարկեաց զնայ յայլում թագաւոր. զի ընդիշխանութեամբ իւրով էր. եւ գրեաց առ նայ գիր այսպէս, թէ յոր ժամ գայ բերող թղթիս առ քեզ, դու զթղթինբերողին գլուխն կտրեցէք եւ առ իս ուղարկեցէք. եւմատնայհարեցին զթուխտն արքունական մատանեաւն եւետուն յորդէգիր թագաւորին. եւ նայ առեալ զթուխտն եւգնաց. եւ գրեալ էր մէջ թխտին այսպէս. թէ ասէ, թէորդի եմ թագաւորին կամ նայիպ եմ կամ հաւասար իմն, միլսէք` հատէք զգլուխ թխտին բերողին։ Եւ առեալզթուխտն եւ գնաց. եւ յորժամ յետինք եղեւ, մաւտ եղեւ'ի գիւղ մի եւ յիշեաց զբանն իմաստնայսիրին, թէյետնուց վեր ճանապարհ մի գնա. յան ժամզտապլայպազն եհար. եւ ել ան նայիպն, որ ետեսյանկողին թագուհոյն, եկն յառաջ եւ առաւ տարաւ զնայ'ի տուն իւր եւ ասաց. հանկիր, կեր, արբ եւ ուրախ լերեւ տուր զթուխտն յիս, որ տանիմ առ ան թագաւորն եւքեզ խապար բերեմ. եւ նայ ետ զթուխտն նայիպն. եւնայ առեալ գնաց. եւ հատին զնորա գլուխն, յորժամկարդացին զթուխտն. եւ ետուն յայլում մարդ եւ էբեր 'իգիւղն յայն առ որդի թագաւորին. եւ որդի թագաւորինառեալ տարաւ ետ հայրն. եւ տեսեալ զան զարմացաւթագաւորն եւ գիտաց զբանն, որ յԱստուծոյ էրաջողումն. եւ որդեակ, ասէ թագաւորն, զի՞նչ գործեալ էքոյ. զի քեզ էր պատրաստեալ որոգայթս այս. եւ ասաց, թէԴաւիթ ասէ. թագուցին ինձ որոգայթ եւ անկան ինքեանք'ի նոյն:

Ցուցանէ առակս, թէ մարդ որմարդոյ չար անէ կամ յորոգայթ ձգէ եւ որսայ, նայ ինքնպիտի անկանի յորոգաթն. եւ չար մարդոյն յինքն պիտիգայ չարն, որպէ՞ս ասէ Դաւիթ մարգարէն, թէ փորեցինառաջի իմ խորխորատ եւ անկան ինքեանք նոյն։ Եւասեն, թէ բարի արայ եւ չարի մի մնար. ասէ Սողոմոն. արդարն յորսողաց փրծանի եւ փոխանակ նորա մատնիամբարիշտն. եւ թէ ոք զմարդոյ յայպն ծածկէ, որպէսզորդի թագաւորին, նայ բազում բարութեան տէր անէզնայ Աստուած. եւ հրամայէ աւետարան, թէ մի դատիք եւոչ դատիցիք եւ ոչ պատժիցիք։