ՄԺԵ.
ԲԱՂԴԱԴԻ
ՀԻՒՍ
ԵՒ
ԹԱԳԱՒՈՐ
(146
ag=126
B=11
D)
Ասի
յառակաց,
թէ
'ի
Բաղդատքաղաքն
հիւս
մի
ճարտար
արուեստիւ
երեք
ամ
աշխատեալեւ
'ի
յամբրաւի
կտէն
սեղան
մի
յիրեար
ձգեաց
զանազանյօրինուածովք,
որ
ո՛չ
էր
տեսեալ
ակն
մարդոյ
այնպիսիինչ։
Եւ
տարեալ
թագաւորի
քաղաքին
այնորիկ`
կարծէր,
թէ
քաղաք
կամ
գիւղ
կամ
այլ
ինչ
պարգեւս
տացէ
նմա։Իսկ
նորա
տեսեալ
զարմացաւ
եւ
ուրախացեալ
ետ
նմահազար
սպիտակս.
եւ
նորա
առեալ
զսպիտակն
եւ
ելեալարտաքոյ
դրանն
նստաւ
տրտում
եւ
կամէր
'ի
յետ
առթագաւորն
յուղարկել.
եւ
մինչ
դեռ
տրտում
նստեալ
էր'ի
դրանն,
եկն
այր
մի
եւ
ունէր
'ի
ձեռին
իւրումսալայով
մի
վարդ
եւ
տեսեալ
զհիւսն
տրտում`
էհարց,
թէայրն
դու,
ընդ
է՞ր
ես
տրտում
եւ
զի՞նչ
պատճառն
քո։Յայնժամ
ասաց,
թէ
երեք
տարի
է,
որ
'ի
յամբրաւի
կտէնչարչարանօք
զսեղան
մի
շինեցի,
որ
'ի
հազար
հիւսէնմէկն
չկարէ
շինել
այնպէս.
եւ
բերի
թագաւորին,
թէ
ինձգիւղ
կամ
քաղաք
մի
տայ.
նա
զայս
հազար
դրամս
ետկուզեմ.
որ
յետ
ուղարկեմ։
Եւ
այրն,
որ
զսալայովնվարդ
ունէր,
ասէ
ցհիւսն.
դու
ըղորդ
ես.
այս
թագաւորսզփէշաքարի
հարկիսն
չգիտէ։
Ես
այլ
փէշաքար
եմ.
եւայս
չափ
տարի
է,
յայս
դուռնս
կու
գամ.
նա
ինձ
իրք
միչէ
տուեալ։
Եւ
ասէ
հիւսն
ցվարդաբերն.
դու
ի՞նչարուեստ
գիտես.
եւ
նա
ասէ,
թէ
զայս
սալայս
ես
կուզուգեմ։
Իսկ
հիւսանն
հանեալ
զուրագն
'ի
գօտւոյն`
եդ'ի
վերայ
միոյ
դիհաց
մուրուացն
սալազուգին,
սրբեացմինչեւ
'ի
վայր
որպէս
մաքրչով.
եւ
նորա
մտեալ
առթագաւորն
այնպէս
խախք
դիմօք`
տարաւ
զվարդն։
Ասէթագաւորն.
ով
այր
դու,
ընդ
է՞ր
այդպէս
խայտառակերեսօք
եկեալ
ես
առ
իս.
եւ
նա
ասէ.
ով
թագաւոր,
այր
մի'ի
դրունս
տեսի
տրտում
նստեալ
եւ
հարցի,
թէ
վասն
է՞րես
տրտում.
նա
ասաց,
թէ
երեք
տարի
է,
որ
աշխատանօք
'իյամբրաւի
կտէն
սեղան
մի
շինեցի
եւ
բերի
թագաւորին,
թէ
ինձ
գիւղ
կամ
քաղաք
տայ.
նա
զայս
հազար
սպիտակսետ.
այնոր
համար
եմ
վիրաւոր
եւ
կուզեմ.
որ
յետուղարկեմ։
Ես
ասացի,
թէ
ես
այլ
փէշաքար
եմթագաւորին.
եւ
թագաւորն
ոչ
ինչ
փէշաքարի
հարկիքչգիտէ.
եւ
էհարց,
թէ
զի՞նչ
փէշայ
գիտես.
ասացի,
թէսալա
եւ
քթոց
կու
զուգեմ,
նա
զուրագն
քաշեաց
'իգօտւոյն,
զմէկ
դեհի
մօրուսս
այսպէս
'ի
վայր
էհատ։
Եւառժամայն
կոչեաց
զհիւսն
եւ
ասէ.
արդարեւ
դո՞ւարարեր
ուրագով
զայս
մարդոյ
մորուսն.
եւ
նա
ասէ.
այո.
եւ
ասէ
թագաւորն,
թէ
երդուիր
'ի
գլխուս
իմ,
որզմիւս
դեհի
մուրուացն
այլ
ածցես
նոյնպէս
ուրագովն.
որ
ես
տեսանէմ.
եւ
եդեալ
հիւսանն
զուրագն
'ի
վերայմիւս
դեհի
երեսացն
էած,
սրբեաց
նոյնպէս։
Ասէթագաւորն,
թէ
նստեալ
գրեցէք
զգիւղն,
յորում
ինքնդկայ,
ինքեանն
մուլք
յազգաց
յազգս.
այնպէս
արարեալէառ
զգիրն
եւ
դարձաւ
'ի
տունն
իւր։
Ցուցանէ
առակս,
թէ
որպէս
աստեղք
զարեգականն
գեղեցկութիւն
փառաւորցուցանեն,
այսպէս
եւ
փանաքի
արուեստքզապականութիւն
մեծամեծ
արուեստացն
յայտնի
առնենզարուեստս
իւրեանց։
