Եօթներորդ
հարցումն
հակառակորդացն.
ընդէ՞ր
ասէ
Քրիստոս
թէ՝
«առաքեցայ
ի
հօրէ»։
Եւ
թէ՝
«հայր
իմ
մեծ
է
Քրիստոս
զիս»։
Պատասխանեմք
թէ՝
մի
պատառեր
զգիրս
Աստուածաշունչ.
տես
եւ
զմեկնութիւն
բանիդ
թէ՝
«որ
առաքեացն
զիս
հայր՝
ընդ
իս
է»։
Եւ
ի
միւս
բանին
թէ՝
«հայր
իմ
մեծ
է
քան
զիս».
զքանն
չափ
իմացիր՝
թէ
մեծ
է
որչափ
ես։
Որպէս
ասէ
Որդի,
«Ես
եւ
Հայր
Իմ
մի
եմք։
Որ
ետես
զիս՝
ետես
զհայր
իմ։
Որպէս
գիտէ
զիս
հայր՝
գիտեմ
եւ
ես
զհայր։
Որ
ինչ
իմ
է՝
հօրէ.
եւ
որ
ինչ
հօրէ՝
իմէ»։
Այսք
եւ
այլ
սոյնպիսիք՝
հաւասարութեանեն
ցոյցք
ընդ
հօր։
Դարձեալ
ասէ՝
«ես
ի
հօր
իմում,
եւ
հայր
ի
յիս»։
Եւ
թէ
հայր
մեծ
է
քան
զորդի,
զիա՞րդ
տանի
փոքր
ն
զմեծն։
Եւ
զիա՞րդ
կարիցէ
ձկտիլ
նուազն
առ
մեծն՝
լնուլ
զհայր։
Եւ
զի
ոչէ
հնար
որպէս
ասացի,
ապա
եւ
ոչ
է
մեծ
հայր
քան
զորդի.
զի
ի
միմեանց
տանին,
եւ
միմեանց
լնուն։
Եւ
դարձեալ՝
ըստ
ձեզ
պարտ
էր
ասել.
թէ՝
ես
իմիասին
հօր,
եւ
մասն
հօր
ի
յիս։
Դարձեալ՝
ասի
մեծ
ըստ
պ
ատճառին,
եւ
հաւասար
ըստ
բնութեանն։
Դարձեալ՝
ոչ
ասի
անպատճառ
պատճառն
քան
զպատճառելին
մեծ.
զի
եւ
որդի
նոյն
պատճառի
հօր
փառաց
եւ
մեծութեանն
է
հաղորդ։
Դարձեալ
ասի
մեծ
բանն
Աստուած
քան
զմարդկային
բնութիւնս։
Զոր
Հայր
մերէ
ընդ
ստեղծմանն
եւ
հանդերձելոյ
աշխարհին։
Իսկ
միաւորութեանն
իմանալ՝
ոչ
է
ինչ
մեծ.
այլ
է
հաւասար
որպէս
առօղն՝
նոյնպէս
եւ
առեալն
զոյգ
Աստուած
եւ
մարդ։
Դարձեալ
Պօղոս
հաւասարէ,
«որ
ի
կերպարանս
Աստուծոյ
էր,
ոչինչ
յափշտակութիւն
համարեցաւ
զլինիլն
հաւասար
Աստուծոյ»։
Այս
է
մեկնութիւնն
թէ՝
հաւասարն
Աստուծ
ոյ՝
յափշտակութիւն
եւ
զրկումն
չհամարէր
իւր
զծառայի
կերպարանս
առնուլ.
զի
ոչ
ունէր
յայլմէ
կասկած
խլելոյ
զփառսն.
զի
իւրնէ
սեպհական։
Թէպէտ
մեկնեն
եւ
այլ
ազգ,
թէ
որ
զմարդկայինս
բնութիւն
հաւասարեցոյց
փառաց
իւրոց
եւ
հաղորդ
արար
Աստուածութեանն,
ոչ
ինչ
զրկումն
համարեցաւ.
զի
բնութիւնն
մի
է։
Դարձեալ
քննեսցուք
ըստ
մեզ.
զի
ոչ
են
հակառակ
առաքելոյն
բանն
եւ
աւետարանին,
թէ
հայր
մեծ
է
քան
զորդի.
զի
երկոքին
նոյն
ինքն
Աստուածութեանն
իմանին։
Ըստ
այնմ
որ
զմեր
նուաստ
եւ
տկար
բնութիւնս
միացոյց
ընդ
իւրում
Աստուածութեանն,
եւ
ան
տեսանելին
տեսանիւր՝
եւ
ծառայի
կերպիւ
շրջէր
վասն
տնօրէնութեան
ասի
փոքր
յայս
միաւորութեանս
քան
զհայր։
Իսկ
ըստ
այնմ
որ
է
անճառ
եւ
նախ
քան
զյաւիտեանս
ծնունդ
ի
Հօրէ,
հաւասար
է
Հօր
եւ
ոչ
փոքր։
Եւ
դարձեալ
վկայէ
առաքեալն
թէ՝
«որ
Աբրահամիւ
խոստացաւ
յետ
պատարագելոյ
որդւոյն
Իսահակայ,
յանձն
իմ
երդնում
ասէ»՝
զոր
ինչ
խոստացաւ
նմա։
Զի
ոչ
էր
հայր
մեծ
քան
զնա՝
ի
յոր
երդնոյր.
զի
որք
երդնուն՝
ի
մեծագոյնսն
քան
զինքեանս
երդնուն.
ապա
եւ
հաւասարէ
որդի
հօր
եւ
ոչ
փոքր
որպէս
ասէ
առաքեալն։
Եւ
գիտեմք
հաւաստի
թէ
որդի
էր.
զի
հրեշտակ
ան
ուանէ
զնա
գիրն.
եւ
զի
հայր
երբէք
հրեշտակ
ոչ
կոչեցաւ՝
այլ
որդի
ըստ
Եսայեայ
մարգարէի,
որ
«հրեշտակ
մեծի
խորհրդոյ»
կոչէ
զորդի.
որ
եղե
մեծ
խորհրդոյս
սպասաւոր.
այսինքն
փրկութեան
մերոյ՝
մարդանալովն
իւր։
Իսկ
զի
ասէ՝
«առաքեցայ»
ոչ
թէ
տեղւոջէ
ի
տեղի.
որպէս
մեք
բովա
նդակեալքս
ի
մի
տեղի.
զի
առաքիմք
շարժմամբ
ի
միւսն։
Այլ
նա
ընդ
ամենայն
էքս
զօրութեամբ
եւ
էութեամբ
թափանցեալ
է.
եւ
ոչ
է
տեղի
թափուր
ի
նմանէ.
ընդ
այնմ
թէ՝
«զերկին
եւ
զերկիր
ես
լնում»։
Այլ
զի
խոնարհեցաւ
ի
բարձրութենէ
փառացն
եւ
ընդ
նուաստ
բնութեան
մերում
միաւորե
ցաւ.
այս
է
որ
առաքեալ
ասի։
Եւ
զի
կամաւ
հօր
էր
այս
առաքումնս՝
հօր
ասի։
