Վասն
է՞ր
այլ
վարդապետք
առաջին
մեղք
ասեն
զհպարտութիւնն,
իսկ
Եւագրիոս՝
զորկորստութիւնն։
Պատասխանի.
Զի
առաջին
մեղք
հպարտութիւնն
է
որով
սատանայ
մեղանչեաց
յերկինս
եւ
անկաւ.
եւ
ապա
նախանձն
զոր
ընդ
մարդոյն
արարին։
Նաեւ
ասեն
թէ
վասն
փառաց
աստուածանալոյն
մեղանչեաց
Ադամ.
եւ
վասն
նախանձու
առն՝
կինն
նախ
եկեր
զպտուղն։
Վասն
այն
առաջին
է
ամբարտաւանութիւն,
եւ
ընդ
նմա
նախանձն,
եւ
այլքն
ըստ
կարգի։
Իսկ
Եւագրիոս
առաջին
դնէ
զորկորստութիւն
երից։
Նախ՝
զի
առաջին
մարդն
ի
դրախտին
որկորստութեամբ
մղաւ.
եւ
այն
առաջին
մեղք
եղեւ
մարդկայինս
բնութեան։
Երկրորդ՝
զի
ի
մանկութինս
հասակաւ
նախ
որկորստութիւնն
տիրէ,
եւ
ապա
յերիտասարդութեանն
պոռնկութիւնն
զօրանայ։
Եւ
ի
կատարեալ
հասակն
ագահութիւնն։
Եւ
յետ
այնորիկ
տրտմութիւն,
ծուլութիւն,
եւ
այլն։
Երրորդ՝
զի
շղթայք
մեղաց
այսպէս
ունին
զկարգն.
զի
նախ
որկորստութեամբ
լնու
զորովայնն.
եւ
յետ
այնորիկ
պոռնկութեամբ
թափէ
զնա.
եւ
ապա
արծաթ
ժողովէ
զի
լնու
զորովայնն
եւ
պոռնիկի.
եւ
ապա
ի
պակասիլն
սոցա
տրտմի.
եւ
թէ
ոք
հակառակի՝
բարկանայ
ընդդէմ
նոցա.
ապա
յամենայն
ձանձրանայ։
Իսկ
փառասիրութիւն
եւ
հպարտութիւն
ոչ
են
այսց
կարգաց.
այլ
յորժամ
զվեցեքին
սոքա
յաղթէ,
ապա
փառասիրի
եւ
հպարտանայ։
Եւ
այս
է
յաջ
կողմն
խորտորել.
իսկ
առաջինքն
ձախակողմեան
էին։
Եւ
է
հպարտութիւնն
առաւել
մեղք
քան
զամենայն
վասն
բազում
պատճառի։
Նախ՝
զի
ամենայն
մեղք
կամ
ընդդէմ
իւր
մարմնոյ
է,
կամ
ընկերին։
Իսկ
հպարտութիւնն
է
մեղանչումն
ընդդէմ
Աստուծոյ.
որպէս
սատանայի։
Երկրորդ՝
զի
այլ
ամենայն
մեղք
մարմնական
է
եւ
գիտեմք
թէ
մեղք
է։
Իսկ
հպարտութիւնն
անմարմին
է
եւ
անօսր.
եւ
ոչ
կարեմք
գիտել
զմեղանչումն։
Երրորդ՝
զի
զայլ
մեղս
մեղսասէրքն
գործ
են.
իսկ
զհպարտոթիւն
սուրբք
եւ
ընտիրք.
որպէս
հրեշտակք
յերկինս։
Չորրորդ՝
զի
այլ
մեղօք
կամք
մեր
անկարգանայ,
այլ
հպարտութեամբ՝
իմացմամբն
յիմարիմք
եւ
ապաշիմք.
եւ
ապա
կամօք
անկարգանամք։
Հինգերորդ՝
զի
յամենայն
մեղս
գտանի
հպարտութիւն.
զի
որպէս
առանց
սիրոյ
այլ
առաքինութիւնք
ոչ
ինչ
են,
նոյնպէս
առ
հպարտութեան
ամենայն
մոլութիւնք
ոչ
ինչ
են։
Զի
յամենայն
մեղս
երեւի
հպարտութիւն
այսպէս.
զի
ամենայն
մեղք
խոտումն
է
պատուիրանացն
Աստուծոյ,
եւ
խոտորումն
զհետ
հեշտութեան
մարմնոյ։
Այն
է
հպարտութիւն
որ
խոտեմք
եւ
անարգեմք
զճշմարիտ
բարին.
եւ
ապա
խոտորիմք
եւ
հետեւիմք
զհետ
փոփոխելոյ
բարւոյս.
եեւ
այսպէս
երեւի
հպարտութիւնն
յամենայն
մեղս։
Վեցերորդ՝
զի
զամենայն
բարիսն
որ
ի
մեզ
են՝
արտաքս
հանեն
զորօրինակ
եկեալ
խաւարն
հանէ
զլոյսն։
Այսպէս
եւ
հանդիպեալ
հպարտութեանն՝
ելանեն
ամենայն
բարութիւնք
մեր։
Եօթներորդ՝
զի
որ
հպարտքն
են
ոչ
ունին
հանգիստ
մտաց
եւ
մարմնոյ.
քանզի
որ
քան
մարդ
խոնարհէ՝
այն
քան
հանգիստ
է։
Ութներորդ՝
զի
ամենայն
տեսակք
ախտիցն
իր
մի
երեւցուցանեն
մեզ.
որպէս
գողութիւն
զինչս,
եւ
պոռնկութիւն
զհեշտութիւն։
Իսկ
հպարտութեանն
ո՛չ
գոյ
անեմեւին
ակնկալութիւն։
Իններորդ՝
զի
ամենայն
ոք
որ
առ
պոռնիկն
երթայ՝
գիտէ
ճշմարտութեամբ
թէ
վրիպեցաւ
ի
ճշմարիտ
արդարութենէն։
Իսկ
ամբարտաւանն
ո՛չ
իմանայ
զմեղսն
զոր
գործ
է
հպարտութեամբն.
այլ
գիտէ
եւս
թէ
առաքինութիւնն
է։
Տասներորդ՝
զի
ամենայն
մեղաւորաց
ներէ
Աստուած
ժամանակս
ինչ
զի
զղջասցին,
իսկ
հպարտին
ոչ.
զի
մարգարէն
ասէր
«Տէր
ամբարտաւանից
հակառակ
կայ»։
Եւ
թէ
«տեսի
զամբարիշտն
վերացեալ
բարձրացեալ.
անցի
եւ
ահա
ոչ
էր.
խնդրեցի
եւ
ոչ
գտաւ
տեղի
նորա»։
