Վհուկ
կինն
որպէս
յարոյց
զՍամուէլ.
կամ
ո՞րպէս
զառաջի
կայն
պատմէր։
Պատասխան.
Վհուկք
եւ
դեւք
ո՛չ
զառաջիկայն
գիտեն
եւ
ո՛չ
մեռեալս
յարուցանեն։
Այլ
որպէս
յարուցեալն
նմանութիւն
է
եւ
ո՛չ
իսկութիւն,
նոյնպէս
եւ
խօսքն
սուտ
է
եւ
ո՛չ
ճշմարիտ։
Եւ
դեւք
ո՛չ
միայն
զապագայն
ոչ
գիտեն,
այլ
եւ
զներկայ
խորհուրդն
ո՛չ
ճանաչեն։
նաեւ
զանցեալ
ճշմարիտն
եւ
զբարին
ի
միտ
ո՛չ
ունին։
Եւ
այս
ցուցանի
ի
Սաուղայ.
որ
այլակերպեալ
գնաց
առ
վհուկն
եւ
ասէ՝
«հան
ինձ
զՍամուէլ»։
Եւ
նախ՝
զի
ո՛չ
ճանաչեաց
վհուկն
զՍաւուղ
աստի
յայտ
է,
զի
գովեաց
զնա՛
եւ
պարսաւեաց
ասելով՝
«Սաւուղ
կոտորեաց
զվհուկսն,
եւ
դու
կամիս
սատակել
զիս».
Եւ
թէ
զդէմքն
ո՛չ
ծանեաւ,
զի
ա՞րդ
զխորհուրդն
ճանաչէր։
Երկրորդ՝
զի
այն
քան
երրկեաւ
ի
մահու
վհուկն
այն,
որ
այլոց
կեանս
խոստանայր։
Երրորդ՝
զի
զօրհասն
իւր
ո՛չ
գիտէր.
ապա
եւ
ո՛չ
զայլոցն
կարէր
գիտել.
զի
ասաց՝
«կամիս
զիս
կորուսանել».
որ
ո՛չ
կորեաւ
ի
Սաւուղայ։
Չորրորդ՝
զի
երդմամբն
Սաւուղայ
ապա
հաստատեցաւ։
Հինգերորդ՝
զի
որպէս
զկանխագէտ
ոչ
ասաց
Սաւուղայ
թէ
դու
ո՞վ
ես
որ
զիս
փրկես
ի
Սաւուղայ։
Վեցեցորդ՝
զի
եհարց
ի
Սաւուղ
թէ
«զո՞
խնդրես
»։
եւ
թէ
զառաջիկայն
գիտէր,
զներկայ
միտքն
ընդէր
ո՛չ
գիտաց։
Եօթներորդ՝
զի
թէ
ճշմարտապէս
Սամուէլ
յառնէր,
ո՛չ
կամէր
կինն.
զի
կորուսիչ
էր
նոցա.
այլ
գիտէր
որ
նմանութիւն
էր
Սամուէլի։
Ութերորդ՝
զի
ճչեաց
թէ
ընդէ՞ր
խաբեցեր
զիս,
դու
Սաւուղ
ես։
Ա՛րդ
թէ
զխաբէութիւնն
ո՛չ
ճանաչէր,
զիա՞րդ
ճշմարիտ
խորհուրդն
գիտէր։
Ապա
յայտ
է
թէ՝
որպէս
Սաւուղ
խաբէր
զկինն,
նոյնպէս
եւ
կինն
խաբէր
զՍաւուղ
նմանութեամբն
Սամուէլի։
Իններորդ՝
զիա՞րդ
զարհուրեցաւ
կինն
յետ
երդմանն
յետ
երդմանն,
եւ
անկաւ
յերեսս
մինչ
քաջալերեաց
Սաւուղ
եւ
եհարց։
Տասներորդ՝
Աստուածս
տեսի
ասէ,
զի
զՍաւուղ
եւ
զՍամուէլ
ետես։
Եւ
թէ
նա
յարուցանէր,
ընդէ՞ր
երկու
եհան.
զի
նա
միայն
զՍամուէլ
խնդրէր։
Մետասաներորդ՝
ընդէ՞ր
ոչ
ծանեաւ
թէ
Սամուէլ
Է.
զի
ասաց՝
«տեսանեմ
այր
ալեւոր,
եւ
կրկնոց
զիւրեւ»։
Զի
թէ
ինքն
ձեւացոյց
մարմին
եւ
շունչ
եւ
յարոյց
զնա,
զիա՛րդ
ոչ
ճանաչէր։
Երկոտասաներորդ՝
ընդէ՞ր
յետոյ
ստեաց
եւ
կինն
զտեսիլն
զի
եղեն
զորթն
իւր
զդիեցիկ։
Զի
թէ
գիտէր
զստոյգ
մահս
Սաւուղայ՝
ո՛չ
կաշառէր
զնա.
Ապա
ուրեմն
յայտ
է
սոքօք
երկոտասան
գլխով
թէ
վհուկն
ո՛չ
գիտէր
զառաջիկայն։
Այժմ
տեսցուք
զբանսն
Սաւուղայ։
Նախ՝
զի
ո՛չ
ետես
զնա
այլ
միայն
կինն.
ապա
յայտ
է
զի
սուտ
նմանութիւն
էր։
Երկրորդ՝
ուստի՞
ճանաչեաց
թէ
Սամուէլ
է.
զի
ահա
կինն
ասաց.
այլ
որպէս
կինն
երեւեցոյց
զձեւն,
նոյնպէս
կարծեաց
եւ
Սաւուղ։
Երրորդ՝
զի
երկիրեպագ
նմա
զոր
ո՛չ
տեսանէր։
Արդ՝
յորժամ
կենդանի
էր
դառնութեամբ
եւ
սգով
իջոյց
ի
գերեզման.
այժմ
մեռելոյն
երկրպագ
է։
Չորրորդ՝
զի
ասաց՝
«Տէր
հեռացաւ
յինէն»
եւ
պատասխանեաց։
Արդ
թէ
Աստուած
ծածկեաց
եւ
Սամուէլ
յայտնէր
հակառակ
Աստուծոյ,
ահա
զի
բարկացուցանէր
զնա.
ապա
յայտ
է
զի
սուտ
է
եւ
ո՛չ
Սամուէլ։
Հինգերորդ՝
զի
անկաւ
ի
վերայ
երեսաց։
Արդ՝
թէ
ճշմարիտ
յարոյց
կինն
զՍամուէլ.
Սաւուղ
ո՛չ
երկնչէր
ի
մահու.
զի
եւ
զնա՛
յարուցանէր.
եւ
թէ
երկեաւ,
ապա
սուտ
էր
կենդանութիւն
մեռելոյն։
Վեցերորդ՝
զի
թէ
հաւատացեալ
էր
Սաւուղ
ո՛չ
երթայր
ի
պատերազմ.
այլ
խոյս
տայր
եւ
փախչէր։
Զի
որդիքն
եւ
սպարապետն
կազմէին
զպատերազմ։
Որ
եւ
ո՛չ
յաղթութիւն,
այլ
մահ
խոստացաւ
նմա։
Ապա
յայտ
է
զի
ի
մէջ
կարծեաց
էր
նա.
զի
թէ
սուտ
համարէր
զվհուկն,
ո՛չ
երկնչէր
ի
մահու։
Եւ
թէ
ճշմարիտ՝
ոչ
երթայր
ի
պատերազմ։
Ապա
ուրեմն
ի
ժամանակիս
յայս
ընկեր
են
Սաւուղայ
որք
սակաւ
մի
կարծեօք
հաւանին
երազոց
կամ
վիճակաց
եւ
ռամտեսաց
եւ
այլոցն։
Իսկ
որ
բոլորովին
հաւանին՝
վհո՛ւկ
են
եւ
արտաքսեալ
յեկեղեցւոյ։
Այլ
ճշմարիտ
փրկութիւն
մեր
յուսով
է
եւ
աղօթիւք։
Տեսցուք
եւ
այժմ
զորպիսութիւն
յարուցելոյն։
Նախ՝
եթէ
ճշմարիտ
յարեաւ
Սամուէլ,
ընդէ՞ր
ոչ
եհար
զվհուկն
եւ
սատակեաց։
Եւ
ընդ
է՞ր
ոչ
յանդիմանաց
զսաւուղ
եկեալ
առ
վհուկն։
Երկրորդ՝
ընդէ՞ր
ոչ
երեւեցա՛ւ
սաւուղայ.
այլ
միայն
կնոջն
որպէս
ասացաւ
ի
վերոյ։
Երրորդ՝
ընդէ՞ր
ինքն
ո՛չ
ասաց
թէ
ե՛
ս
եմ
Սամուէլ.
այլ
նոքա
նմանեցուցին։
Չորրորդ՝
ընդէ՞ր
հաւանեցաւ
Աստուածս
կոչել
զինքն
եւ
երկրպագել
նմա.
զի
նա
մարդ
էր։
Հինգերորդ
երրորդ՝
ընդէ՞ր
հակառակ
Աստուծոյ
եւ
այլ
մարգարէից
զծածուկն
սաւուղի
յայտնէր։
Վեցերորդ՝
ընդէ՞ր
ոչ
քաջալերեաց
զնա
ասելով,
եթէ
մեռանիս՝
զվհուկդ
յարուցանէ
զքեզ
որպէս
զիս։
Եօթներորդ՝
ընդէ՞ր
ոչ
եկեր
ընդ
նոսա
եւ
ոչ
նստաւ
եւ
ոչ
շօշափեցաւ։
Ութերորդ՝
ընդէ՞ր
սուտ
խօսեցաւ։
Ապա
յայտ
ուրեմնէ
զի
սուտ
երեւումն
էր
Սամուէլի
ձեւացեալ։
Բե՛ր
տեսցուք
եւ
զորպիսութիւն
խօսիցն,
որ
թուի
թէ
ճշմարիտ
զապագայն
պատմեն
դեւք։
Նախ
այսպէս.
զի
եհարց
թէ
ընդէ՞ր
հաներ
զիս.
այլ
ո՛չէր
հարցեալ
թէ
գիտէր
զխորհուրդն։
Երկրորդ՝
զի
սուտ
խօսեցաւ
աստ.
զի
թէ
սամուէլ
էր՝
ոչ
ուսանէր
ի
սաւուղայ։
Եւ
դեւն
յերկրէ
ոչ
ելանէ։
Երրորդ՝
զի
նոր
բան
ինչ
ո՛չ
պատմեաց.
այլ
զոր
ինչ
ուսաւ
ի
սաւուղայ՝
երկրորդեաց
նմա։
Ապա
յայտ
է
զի
զապագայն
ո՛չ
ասաց։
Չորրորդ՝
զի
թէ
սամուէլ
էր
որ
ասաց
թէ՝
Տէր
հեռացաւ
ի
քէն,
եւ
այս
ո՛չ
է
մարգարէութիւն.
զի
կրկնեաց
զիւր
բանն։
Եւ
թէ
ոչ
էր
սամուէլ,
այլ
զանունն
ընկալաւ
եւ
ինքն
դեւ
էր,
սուտ
խօսեցաւ
ապա։
Հինգերորդ՝
բանն
որ
ասաց
Սաւուղայ,
կամ
հրամայական
էր,
կամ
մարգարէութիւն։
Թէ
հրամայական
էր
եւ
վճիռ
եհատ,
ապա
Աստուած
էր
եւ
ո՛
չմարգարէ.
սուտ
ասաց
զգոլն
Սամուէլ։
Իսկ
թէ
մարգարէութիւն
էր
եւ
զլինելոցն
ասէր,
ապա
ո՛չ
էր
Աստուած.
սուտ
կոչեցաւ
անունն
ի
վերայ։
Իսկ
թէ
այլհ
ինչ
էր՝
եւ
բարբառն
եւ
տեսիլն
Սամուէլի,
սուտ
է
եւ
ո՛չ
ճշմարիտ։
Վեցերորդ՝
զի
ասաց
«վաղիւն
անկանիցիս
դու
առիս»։
Արդ
եթէ
Սամուէլ
յարեաւ
եւ
մեռաւ
եւ
կամ
կինն,
նա՛
ճշմարիտ
եղիցի
բանն։
Ապա
թէ
կինն
ոչ
մեռաւ
եւ
Սաւուղ
մեռաւ,
սուտ
խօսեցաւ։
Եօթներորդ՝
զի
ասաց
«առ
վաղիւն
անկանիցիք
ի
պատերազմին»։
Եւ
ոչ
յերկրորդ
օրն՝
ո՛չ
եղեւ
պատերազմ.
ապա
ուրեմն
սուտ
խօսեցաւ։
Ութերորդ՝
որպէս
սուտ
էր
յարութիւնն,
նոյնպէս
սուտ
է
եւ
խօսքն
եւ
կերպարանօք։
Ապա
յայսմ
ամենայն
ամենայն
է
յայտ
է՝
զի
ոչ
ինչ
գիտեն
զառաջիկայն
դեւք.
եւ
ո՛չ
իմանան
զներկայական
խորհուրդս.
եւ
ո՛չ
յառնեն
մեռեալք.
այլ
սուտ
կերպարանին։
Եւ
թէ
ոք
ասիցէ,
աստեղագէտք
գիտեն
զառաջիկայն։
Ասեմք
եթէ
ժամանակն
ի
շարժմանէ
լուսաւորացն
է.
ըստ
գնացից
նոցա
զառաջիկայն
ասեն
սովորապէս։
Նոյնպէս
եւ
դեւք
ի
նրբութենէ
տեսութեան
իւրեանց՝
կամ
ի
լսելոյ
խաբեն,
զառաջիկայն
պատմելով։
Սակայն
հանդերձեալն
եւ
սիրտ
մարդոյն՝
միայն
Աստուծոյ
է
գիտելի
եւ
ոչ
այլ
ումեք
որպէս
ասացաւ
ի
սկիզբն
գրոցս։
Այլ
եւ
մարգարէութեանց
բաժանումն
ի
նոր
օրէնքն
ասացաւ։
Այս
քան
յառաջին
թագաւորութեանցն։
