Վասն
է՞ր
նահապետքն
ի
Ռ
ամն
ո՛չ
հասին.
այլ
ի
ԹՃ,
աւելի
եւ
կա
պակաս
ապրեցան։
Պատասխան։
Ոմանք
ասեն
թէ՝
ռ
ամ
եկաց
Ադամ
ի
դրախտին։
Եւ
յորժամ
կորոյս
զդրախտին
կեանքն,
այլ
ո՛չ
հասին
ի
նոյն։
Եւ
այլք
ասեն
ընդ
դէմ
այսմ,
եթէ
յետ
ռ
ամին
ի
դրախտէն
փոխիլոց
էին
յարքայութիւնն
թէ
պահէին
զպատուիրանն.
եւ
յորժամ
ելին
ի
դրախտէն՝
ի
նոյն
թիւն
ո՛չ
հասին։
Եւ
այս
երկոքեանս
սո՛ւտ
են.
եւ
ո՛չ
են
ընդունելի
մեզ։
Զի
վասն
առաջնոյն
ասեն
վարդապետք,
եթէ
Ադամ
ո՛չ
եկաց
ի
դրախտին
ռ
ամ,
կամ
աւելի
եւ
կա
պակաս,
այլ
մի
օր.
մանաւանդ
է
ժամ։
Եւ
վասն
երկրորդին
ասեն,
եթէ
կարծեօք
է՝
թէ
համանգամա՞յն
փոխիլոց
էին ,
թէ
մի
զհետ
միոյ։
Եւ
սոքա
անգիտելի
են
մեզ։
Այլ
մեք
ասեմք,
Նախ՝
եթէ
ռ
ամն
մեր
յաչս
Տեառն
որպէս
օր
մի
է։
Այլ
Ադամ
յերեկոյն
ել
ի
դրախտէն.
եւ
ո՛չ
կատարեաց
զօրն
բոլոր.
վասն
այն
նախնիքն
ո՛չ
կա
տարեն
զհազար
ամն
բոլոր։
Երկրորդ՝
որպէս
մանուկն
տեւէ՛
յարգանդի
թէպէտ
ամիս՝
եւ
ե
օր
անդրանկանն՝
եւ
ապա
ծնանի։
Նոյնպէս
եւ
անդրանիկ
ծնունդքն
աշխարհի
էին
նահապետքն
որ
նախ
քան
զջուրն,
տեւէին
ի
կեանս
այս
թճ
կամ
աւելի
ամ,
եւ
ապա
ծնանէին
ի
հանդերձեալ
կեանսն
մահուա
մբ
ելիւք։
Երրորդ՝
թէպէտ
դաս
հրեշտակաց
է
յերկինս.
եւ
տասներորդ
մարդն
կատարումն
թուոյ
նոցա.
վասն
այն
ի
կեանս
այս
ո՛չ
հասանեն
ի
ռ
թիւն
կատարեալ.
զի
աստ
ո՛չ
լինի
կատարումն
դասուցն
այլ
ի
հանդերձեալն։
Չորրորդ՝
գլխաւոր
թիւքն
Դ
են.
այսինքն
Ժ
եւ
Ճ
եւ
Ռ
եւ
բիւր։
Եւ
զի
բիւրն
պարունակէ
զհազարն.
եւ
նա՛
զհարիւրն.
եւ
նա
զտասն։
Ա՛րդ՝
բիւրն
պատշաճի
յաւիտենին
Աստուծոյ,
որ
պարունակէ
զմշտնջենաւորն
որ
են
հրեշտակք։
Եւ
հարիւրն
ժամանակեայն
է
մարդն,
որ
ունի
հոգի։
Եւ
յետ
նորա
Ժ
թիւն
կենդանեացն
է,
որ
ի
չորից
են
բաղկացեալ.
որպէս
Ժ
Ի
Դ
թուոց։
Վասն
այն
նահապետքն
զհարիւրն
պատկեն
որ
է
ժամանակեան .
եւ
ի
հազարն
ո՛չ
հասանին
որ
մշտնջենաւորն
է։
Հինգերորդ
եւս
յայտնի.
աստ
կեան
նահապետքն
ժամանակաւ
ընդ
ամենայն
մարդոյ.
եւ
յետ
մահու
ի
մշտնջենաւորն
ընդ
հրեշտակաց.
եւ
յետ
յարութեանն
յանվախճ
ան
յաւիտենին
թագաւորեալք
ընդ
Աստուծոյ։
Այսքան
առ
այս։
Հարցումն։
Ըստ
կարգիս
խնդրեմ
եւ
զայս։
Ընդէ՞ր
է
զի
նախահարքն
յերկարակեացք
էին,
եւ
մեք
սակաւակեացք։
Պատասխան։
Ասեն
աստեղագէտք
եթէ՝
է
դարուց
կեցաղոյս
վերակացուք
են
է
աստեղքն
որք
կոչին
մոլորակք։
Ա՛րդ՝
առաջին
դարն
որ
էր
երեւակին
ընդ
երկար
ապրէին
մարդիկքն.
զի
ունի
երեւակն
յերկար
ընթանալ
զճանապարհն
իւր.
որ
ի
Լ
ամն
վճարէ
զկենդանակերպսն։
Եւ
յետ
այնորիկ
ըստ
կարգի։
Իսկ
ի
վերջին
դարս
որ
է
լուսնին՝
սակաւակեացք
են
մարդիկք.
զի
նա՛
ի
Լ
օրն
վճարէ
զբոլոր
ընթացս
իւր։
Իսկ
վարդապետք
ասեն
թէ՝
չեմք
նման
առաջնոցն
ո՛չ
ամօք
եւ
ո՛չ
վաստակօք։
Նոքա
յերկար
ապրէին՝
զի
յաճախեսցին
բարիք
եւ
ծնունդք
նոցա.
եւ
մեք
պակաս,
զի
կարճեսցինչարիք
բազմութիւնք
մարդկան։
Եւ
այլ
եւս.
նոքա
չունէին
օրէնք
գրաւոր ,
պա՛րտ
էր
նոցա
յերկար
կեալ
եւ
ի
բնական
օրէնս
կրթել
զծնունդս
եւ
զազգս
իւրեանց։
Իսկ
այժմ
ամենայն
ոք
ի
գրեալսն
ուսանի
զպատուիրանս
Աստուծոյ
եւ
ո՛չ
ի
հարց
իւրեանց։
Եւ
այլ
եւս.
ի
վերյ
սաղմոսին.
«Մերձեցաւ
անձն
իմ
ի
հող
»
ասէ
մեկնիչն,
այժմ
ծերացեալ
է
բնութիւնս՝
վասն
որոյ
փութայ
ի
հող։
Իսկ
ի
նախնիտն
տղայ
եւ
առոյգ
էր
բնութիւնս՝
վասն
որոյ
յերկար
ապրէին։
Հարցումն։
Թիւ
կենաց
մարդոյ
չափեա՞լ
է՝
թէ
պատահմամբ
յերկար
եւ
սակաւ
ապրին։
Պատասխան։
Ամենայն
մարդոյ
թիւ
կենաց
չափեալ
է
առ
Աստուած.
եւ
ո՛չ
ոք
կարէ
զայն
սահմանն
անցանել
ըստ
այնմ.
«Սահման
եդ
եւ
ո՛չ
անցանեն»։
Այլ
մեղքն
նուազէ
զկեանքն
եւ
ո՛չ
տայ
հասանիլ
ի
կէտ
կոչմանն։
Զոր
օրինակ
վարձ
մշակացն
է
մինչեւ
յերեկոյն.
այլ
թէ
հիւանդութիւն
կամ
այլ
ինչ
դիպի,
հանէ
ի
վարձուն
եւ
ի
մշակութեանցն։
Այլ
գիտելի
է,
զի
մեղքն
երբեմն
յերկարէ
զկեանս՝
զի
չարչարեսցի
իբրեւ
զԿայեն։
Նաեւ
յԵգիպտոս
դճ
ամ
խոստացաւ
ծառայութեան.
եւ
զերեսուն
ամն
յաւել
վասն
մեղաց
ժողովրդեանն։
Եւ
երբեմն
կարճէ
ի
կենաց
որպէս
առ
նոյիւ.
զի
ճ
ի
ամ
խոստացաւ
նոցա,
եւ
զի
ամն
կարճեաց
վասն
չարեաց
նոցա։
Նոյնպէս
եւ
արդարութիւնն
երբեմն
յերկարէ
զկեանս
որպէս
առ
Եզեկիա.
եւ
երբեմն
կարճէ
որպէս
առ
Ովսիայ։
Ե
այս
է
պատճառ
յերկարելոյ
եւ
կարճելոյ
կենաց.
այսինքն
արդարութիւնն
կամ
մեղքն
որպէս
ցուցաւ։
